Pierwsze znaczki z motywem krakowskim (Fi.210 i Fi.214) wydane w niepodległej Polsce część 3

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 07, styczeń 2019 10:35

Kontynuujemy rozpoczęty w czerwcu 2018 roku cykl prezentacji całości pocztowych ofrankowanych znaczkami z widokiem Wawelu wydanymi w 1925 roku (czerwony)i w 1926 roku (niebieski) oraz tych znaczków z ciekawym ostemplowaniem licząc na współudział Członków Klubu „Cracoviana” w redagowaniu tego cyklu.

Czym tłumaczymy nasze zainteresowanie wspomnianymi znaczkami i ich pocztowym wykorzystaniem:

-          po pierwsze, są to w ogóle pierwsze znaczki wydane przez Pocztę Polską

           z motywem krakowskim i to z widokiem tak znaczącego dla każdego Polaka

           miejsca jakim jest   Wawel. Jako wydanie pierwsze powinny zainteresować

           kolekcjonerów cracovianów.

-          po drugie, liczba zamówień i wysokość nakładów znaczka o nominale 15 gr.

     były bardzo duże, a znaczka o nominale 40 gr. duże co daje możliwości, nawet

     do dzisiaj,   podjęcia przez kolekcjonera pracy badawczej na temat samych znaczków

       jak i przygotowania różnorodnych i ciekawych tematów związanych z tymi

       znaczkami.

                     Należy przypomnieć, że znaczek o nominale 15 groszy był drukowany w 11.

     terminach od 17.03.1925 do 10.1928 roku każdorazowo od 10 mil. sztuk do 40 mil.

     sztuk. Łącznie wydrukowano ich   pond 250 mil. sztuk. Znaczek o nominale 40 gr.

     drukowano w 6 terminach od 14.08.1926 do 7. 10 1932 roku każdorazowo od

     3,1 mil. do 6.0 mil. szt. Łącznie wydrukowano tych znaczków ok. 30 mil. sztuk.

-   po trzecie, znaczek o nominale 15 gr. był powszechnie dostępny. Taryfa w obrocie krajowym jak i zagranicznym od maja 1925 do września 1926 roku oraz od 15.10.1931 – 1.06.1933 roku dawała możliwość wykorzystania znaczka o nominale 15 groszy i jego wielokrotności do frankowania przesyłek listowych bez uzupełnienia frankatury innymi znaczkami. Można sobie wyobrazić zbiór „całości pocztowych” ofrankowanych znaczkami o nominale 15 gr. z okresu   po wprowadzeniu waluty złotowej w Polsce ( 24 kwietnia 1924 rok).

-          po czwarte wreszcie, okres obiegu pocztowego znaczków z widokiem Wawelu trwający od 05.05 1925 do 01.06.1936 - w odniesieniu do obu znaczków - był bogaty w wydarzenia zarówno polityczne jak i gospodarcze, a przede wszystkim związane z reformą walutową i jej skutkami. Był to okres stabilizacji wartości pieniądza. Złoty był oparty na parytecie złota, był równy frankowi szwajcarskiemu,  a od 1934 roku był jedną z najbardziej stabilnych walut w Europie i w pełni    wymienialny. Wśród „całości pocztowych”   ze wspomnianego okresu ofrankowanych znaczkami z widokiem Wawelu znajdą się, nie wątpimy w to, przesyłki o szczególnym znaczeniu kolekcjonerskim, ważne z punktu widzenia   historycznego i gospodarczego dla środowisk lokalnych ale i dla kraju.

Biorąc pod uwagę wymienione wyjaśnienia zachęcamy Członków Klubu „Cracoviana” oraz wszystkich miłośników Krakowa do poszukiwań w swoich zbiorach „całości pocztowych” ofrankowanych znaczkami z widokiem Wawelu wprowadzonych do obiegu w roku 1925 i 1926 roku, także tych znaczków z ciekawymi stemplami oraz prosimy o informację o wynikach poszukiwań. Będziemy wdzięczni za   przesyłanie skanów walorów wraz z opisem wraz z   wyrażeniem zgody na publikowanie ich na naszej stronie internetowej.

Prezentujemy obecnie kolejne i ciekawe walory otrzymane od   jednego z Członków Klubu „Cracoviana”. Na początek znaczek przedrukowy (fot.1), a następnie cztery całości pocztowe(fot. 2-5)

Fot 1. Znaczek Fi.210, polski znak opłaty, przedrukowany PORT GDAŃSK do użycia

           przez Polska Placówkę Pocztową w Gdańsku wg katalogu Fischera

           Fi. t. II nr 14 c. Na znaczku jest odbitka fragmentu datownika   GDAŃSKI

           URZĄD POCZTOWO-TELEGRAFICZNY z datą 23 VII 1931 18.18.

Fot.2. Koperta o wymiarach 120 x 95 mm przesyłki listowej, krajowej wysłana z Urzędu

           Pocztowego Przysiersk, starostwo Świecie w dniu 16.9.1926 roku do Przasnysza.

           Przesyłka ofrankowana dwoma znaczkami, na awersie Fi.210, a na rewersie

           Fi. 208. Ofrankowanie przesyłki było zgodne z taryfą.

                             Na uwagę zasługuje miejscowość Przysiersk. Jest to wieś kociewska w

         woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim. Wieś znana od XIV wieku pod

         nazwą Heinrichsdorf, którą Zakon nadał w 1351 Janowi Klukow. W XIX wieku  

         był Urząd Pocztowy i połączenie kolejowe. Szkoła oficjalnie działa od 1583 roku.

         W 1819 roku istniała we wsi biblioteka. We wsi jest kościół pw. Św. Wawrzyńca.

Fot. 3 i 4   Dwa walory wysłane z Urzędu Pocztowego Grudziądz. Pierwszy to pocztówka

                 o standardowych wymiarach wysłana dnia 22.5.1928 roku do firmy

                 w Szwajcarii (fot.3), a druga koperta o wymiarach 158 x 125 przesyłki listowej

                 zagranicznej do Berlina wysłanej 21.2. 1926 roku. Oba walory ofrankowane

                 są poziomymi parkami znaczków Fi.210 zgodnie z taryfą.

Fot. 5   Wyjątkowy i nierejestrowany w katalogu przykład przesyłki lotniczej. Jest

             to koperta o wymiarach 140 x 112 mm zawierająca druki ( odbitka pieczęci w

             kolorze czerwonym) wysłana jako polecona ( erka w postaci odbitki pieczątki

             w kolorze fioletowym z odręcznie wpisanym numerem) przewieziona drogą lotniczą z Urzędu Pocztowego Warszawa 19 Port Lotniczy w dniu  1.11.1927 roku do Lwowa. We Lwowie przesyłka była 2.11.1927 o czym świadczy stempel odbity na rewersie. Przesyłka ofrankowana jest trzema znaczkami w tym Fi. 210

i   Fi.214 oraz znaczkiem poczty lotniczej Fi. 219. Łączna frankatura wynosi

60 gr. Informacje o przewiezieniu i dostarczeniu przesyłki droga lotniczą

potwierdzają stosowne odbitki pieczątek.

                                                                                                                  Jerzy Duda

                                                                                         Administrator strony Piotr Malec

CO NAM ZOSTANIE Z TYCH LAT... (część 5)

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 27, grudzień 2018 15:17

                               CO NAM ZOSTANIE Z TYCH LAT...

                                                         (część 5)

            W poprzednim odcinku chwaliliśmy się odnalezioną podczas przedświątecznego sprzątania przesyłką listową wysłaną w lutym 2007 roku   do USA i zwróconą nadawcy po upływie 3 miesięcy. Znaczki stanowiące ofrankowanie przesyłki, a pochodzące z arkusza wydanego przez Pocztę Polską w 2006 roku zatytułowanego „polskie abecadło” spełniły swoją rolę opłaty pocztowej i wróciły do Polski. Całość pocztowa jest zatem dokumentem potwierdzającym pocztowe wykorzystanie znaczków wdanych przez Pocztę Polską, który pozostanie w kraju. Całość na którą składają się; koperta, znaczki pocztowe, odręczne adnotacje urzędników pocztowych, odbitki pieczęci ma zatem określoną wartość historyczną.  

             Tym razem pochwalimy się znaleziskami do których dotarliśmy podczas sprzątania poświątecznego. Jak się okazało sprzątanie poświąteczne dało dwa razy lepsze efekty, bowiem odnaleziono dwa zwroty przesyłek listowych oraz dodatkowo walor o szczególnym znaczeniu, o którym będzie później.

            Na fot. 1 koperta standardowej wielkości przesyłki listowej zwykłej, zagranicznej

                       wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 1 w dniu 04.04 2002 roku do Niemiec

                       ofrankowana znaczkiem Fi. 3802 z przywieszkami oraz Fi.3728. Przesyłka dnia

8        kwietnia 2002 roku została zwrócona nadawcy. Zwrot potwierdzony jest

odbitką pieczęci oraz naklejką na której zaznaczono, że adresat jest nieznany.

Fot.2 koperta o wymiarach 175 x 125 mm przesyłki listowej, poleconej (erka w postaci naklejki kodowej), zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego i Kraków 53 w dniu 14. 10. 2014 roku. Przesyłka ofrankowana jest czterema znaczkami Fi.4574. Adresat nie odebrał przesyłki w terminie w związku z czym przesyłka została zwrócona nadawcy. Świadczy o tym stosowna naklejka z której wynika, że nadawca nie może przesyłki reklamować. Dnia 17 .11 2014 roku   listonosz z Krakowa pozostawił adresatowi awizo ponieważ przesyłka musiała być opłacona także po zwrocie. Informacja o wysokości opłaty znajduje się w odbitce pieczęci na rewersie koperty w pozycji „zwrot”. ( inne pozycje to; dosłanie, przechowywanie).

                      Rok 2018, w którym obchodziliśmy setną rocznicę odzyskania niepodległości, zaowocował wieloma emisjami Poczty Polskiej, które tematycznie odnosiły się do wydarzeń z 1918 roku, do twórców niepodległości i wojskowości. Jednym z najciekawszych wydań jest dziewięcioznaczkowy arkusik na który złożyły się wizerunki „ojców” niepodległości , widok Orderu Odrodzenia Polski Polonia Restituta oraz wizerunek Matki Bożej Hetmanki Żołnierza Polskiego. W części środkowej arkusika znajduje się przywieszka na której jest widok Orła Białego. Arkusik zapewne znalazł się w wielu polskich domach, nie tylko zamieszkałych przez kolekcjonerów, bowiem jest pamiątką z rocznicowych obchodów odzyskania niepodległości.

                       Mając na uwadze wartość patriotyczną arkusika postanowiłem wykorzystać go także pocztowo czyli ofrankować nim przesyłkę listową. Nominał arkusika ( 8 znaczków po 2,60 zł to 20,80 zł). Przesyłką najbardziej zbliżoną do wartości nominału arkusika to według aktualnej taryfy przesyłka listowa do 100 gramów, zagraniczna (Europa), priorytetowa, polecona z potwierdzeniem odbioru /doręczenia/. Do zrealizowania pomysłu wybrałem mojego stałego korespondenta we Francji do którego wysłałem list w kopercie o wymiarach 247 x 175 mm z prośbą o zwrot koperty. Koszt przesyłki listowej wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków1 o wadze 64 gramy wyniósł 20, 00 zł, a więc ofrankowanie przewyższa taryfę o 0.80 groszy. Efekt moich starań, po otrzymaniu zwrotu koperty,   na który zwróciło uwagę kilka osób także we Francji, pokazany jest na fot. 3.    

                       Na zakończenie naszego cyklu „Co nam zostanie z tych lat..” w roku 2018 prezentujemy całość pocztową o wyjątkowym znaczeniu dla naszego cyklu. Przede wszystkim pokazana na fot. 4 koperta przesyłki listowej o wymiarach 250 x 175 mm stanowi niezbity dowód, że pozyskiwanie dokumentów poświadczających wykorzystanie znaczków wydanych przez Pocztę Polska może odbywać się również poprzez wysyłkę przesyłek na Poste Restante przy okazji ważnych przedsięwzięć filatelistycznych.

           W opisywanym przypadku była to Krajowa Wystawa Filatelistyczna zorganizowana w Krakowie (prezentacja zbiorów w dwóch obiektach) i Tarnowie w 20. rocznicę pontyfikatu

           Jana Pawła II oraz z okazji jubileuszu 440 rocznicy Poczty Polskiej . Wydano wówczas

           m. in. trzy kartki okolicznościowe, koperty ilustrowane ( fot. 5), stosowano trzy okolicznościowe datowniki i znaki polecenia dla każdej ekspozycji osobno.

                       Jednym z ważniejszych przedsięwzięć organizatorów wystawy było przewiezienie przesyłek drogą lotniczą z Krakowa do Wenecji. Przesyłki uroczyście wyekspediowano zabytkowym dyliżansem w dniu 18. 10. 1998 roku sprzed kamienicy Montelupich przy Rynku Głównym 7 – siedziby pierwszej Poczty Polskiej.

                       Prosimy, jak zawsze, o współpracę przy redagowaniu klubowej strony internetowej, przesyłanie na nasz adres materiałów do niniejszego cyklu, proponowanie nowych cyklów, a także prezentowanie własnych propozycji i ciekawostek ze zbiorów dotyczących Krakowa.

                                                                                                                   Jerzy Duda

                                                                                           i administrator strony Piotr.  

Pierwsze znaczki z motywem krakowskim (Fi.210 i Fi.214) wydane w niepodległej Polsce ( część 2)

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 17, grudzień 2018 15:12

                                   Pierwsze znaczki z motywem krakowskim (Fi.210 i Fi.214)

                                               wydane w niepodległej Polsce ( część 2)

            Kontynuujemy rozpoczęty w czerwcu 2018 roku cykl prezentacji całości ofrankowanych znaczkami z widokiem Wawelu wydanymi w 1925 roku (czerwony)

i w 1927 roku (niebieski). Są to w ogóle pierwsze znaczki wydane przez Pocztę Polską

z motywem krakowskim. Tym samym powinny mieć dla kolekcjonerów z Klubu „Cracoviana” i kolekcjonerów „cracovianów” duże znaczenie. Internauci zapoznający się

z poprzednimi odcinkami zapewne zauważyli, że szczególną rolę w naszej kolekcji nadaliśmy całościom pocztowym czyli przesyłkom listowym ofrankowanych   wspomnianymi znaczkami. Obecnie zaprezentujemy kolejne „nabytki” oraz nową propozycję, której inicjatorem jest nasz klubowy Kolega. Ta nowa propozycja dotyczy prezentowania na naszej stronie internetowej stemplowanych znaczków z widokiem Wawelu, ale stemplowanych w sposób wyjątkowy. O tym piszemy w dalszej części tekstu.

             Na fot. 1 i 2 przykłady całości ofrankowanych znaczkami z widokiem Wawelu.

Fot. 1 Kartka pocztowa nr Fi. Cp. 42 o nominale 10 gr. wysłana z Urzędu Pocztowego

         Warszawa 2 dnia 11. III.1926 roku do Niemiec. Ze względu na niewłaściwe

         ofrankowanie (powinno być 15 gr. + 1 grosz na bezrobotnych) na kartce pocztowej

         został odciśnięty znak T w ramce oznaczający konieczna dopłatę. Dopłata została

         wniesiona znaczkiem Fi. 210, który został skasowany odręcznym przekreśleniem.

Fot.2   Koperta przesyłki listowej (bankowej) firmowej - na rewersie wydrukowano nazwę

           Banku wysłanej z Urzędu Pocztowego Warszawa (?)   dnia 21.IX 1926 roku do

           USA. Przesyłka Ofrankowana jest znaczkiem Fi.214.

            A teraz propozycja naszego klubowego Kolegi.

Kolekcjonerzy zbierający znaczki stemplowane na ogół są bardzo wybredni co do stanu datowników. Wiadomo bowiem, że sprawa dotyczy nie tylko estetyki znaczka i zbioru, roli i znaczenia jaki ma poprawnie odbity datownik ale także, a może głównie, wymiernej wartości danego znaczka. Warto zajrzeć do katalogu znaczków państw nordyckich (Norwegii, Szwecji, Finlandii, Danii i innych) i katalogów aukcyjnych aby zapoznać się z zasadami stemplowania znaczków i mieć świadomość   zależności ceny danego znaczka od jakości ostemplowania. Proponujemy zatem kolekcjonowanie znaczków z widokiem Wawelu z 1925 i 1927 roku starannie ostemplowanych z widoczną nazwą urzędu pocztowego, datą wysyłki i ew. wyznacznikiem. Znaczki takie mogą stanowić podstawę do opracowania tematycznego związanego z treścią datownika; np. znaczki z widokiem Wawelu posiadające datowniki z urzędów pocztowych małych miasteczek, miasteczek o ciekawych nazwach, a nawet dawnych polskich miast kresowych, jak to widać na prezentowanych przykładach.

Na początek przykład pokazany na fot. 3, znaczki ze stemplami z Urzędu Pocztowego Warszawa Sejm oraz z Urzędu Pocztowego Rymanów 2.

Na kolejnej fot. nr 4 trzy znaczki z przykładem wykorzystania stempla nadawczego

z Urzędu Pocztowego Kołomyja 1. W II Rzeczypospolitej miasto powiatowe

w województwie stanisławowskim. Miasto wielonarodowościowe, Żydzi, Polacy, Rusini-Ukraińcy, Niemcy i inne narodowości. Miasto ze słynnymi targami, którego nazwa była źródłem dowcipów, kupletów, zabawnych wierszyków a także będące kolebką chasydów.

Proponujemy jeszcze kilka przykładów w tym znaczek z datownikiem Urzędu Pocztowego Truskawiec (fot 5), która to gmina wiejsko-miejska była najsłynniejszym polskim uzdrowiskiem w okresie międzywojennym. Z równie słynną wodą mineralną „Naftusia”

Datownik Urzędu Pocztowego w Buczaczu (fot.6), mieście które od XIV – XVII wieku stanowiło ważną twierdzę nadgraniczną, a w II Rzeczpospolitej było miastem powiatowym

w województwie tarnopolskim.

Na fot. 7 zestaw 5 znaczków z widokiem Wawelu (niebieskim) które zostały skasowane datownikiem Urzędu Pocztowego Rohatyń oczywiście w różnym czasie.

Na fot. 8 znaczki Fi.214 z datownikami Urzędów Pocztowych w Łucku, Kowlu i Kołomyi.

Na zakończenie tego krótkiego przeglądu znaczków z widokiem Wawelu skasowanych datownikami pochodzącymi z Urzędów Pocztowych dawnych miast kresowych przykład wyjątkowy. Miasto w II Rzeczypospolitej znajdujące się w powiecie zaleszczykowskim województwa tarnopolskiego, a wcześniej wieś która prawa miejskie uzyskała w 1549 roku

i była własnością Potockich. Mowa oczywiście o mieście zwanym Tłuste z którego pochodził m.in. Jan Sas – Zubrzycki architekt i teoretyk architektury i Aleksander Semkowicz, poeta, bibliofil, introligator inicjator powołania Muzeum Literatury im.Adama Mickiewicza w Warszawie.

Przedstawiliśmy kolejną propozycję tworzenia nietuzinkowego zbioru, który ubogacić może kolekcjonowanie znaczków. Jak zawsze oczekujemy kolejnych propozycji, sugestii, a przede wszystkim materiału ilustracyjnego do wykorzystania na klubowej stronie internetowej.

                                                                                                        Jerzy Duda

                                                                               i   Administrator strony Piotr.

CO NAM ZOSTANIE Z TYCH LAT... cz.4

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 14, grudzień 2018 13:34

Nie ma to jak przedświąteczne porządki. Penetrując domowe zakamarki, od dawna   nieużywane, znajdujemy w nich przedmioty o których zapomnieliśmy. Odkurzając półki i książki na nich stojące dowiadujemy się, że książki na tej półce stoją w dwóch szeregach, a te stojące w drugim szeregu od dawna były bezowocnie poszukiwane. Wietrząc klasery ze znaczkami wypadają z nich całości pocztowe, które miały znaleźć się na wystawie, ale z powodu trudności w ich odszukaniu, na wystawie się nie znalazły. A w szpargałach przeznaczonych kiedyś do wyrzucenia na śmietnik, ale ostatecznie nie wyrzuconych, odkrywamy rzeczy do których możemy i dzisiaj powrócić. Może uda się naszym klubowym Kolegom i naszym wiernym Internautom, podczas przedświątecznych porządków znaleźć coś co moglibyśmy zaprezentować w naszym cyklu „Co nam zostanie z tych lat...”. Czekamy na kontakt. Aby skrócić czas oczekiwania przedstawię własne znaleziska, które nawet dla mnie były zaskoczeniem. Na fot. 1-3 pokazuje to co udało się znaleźć podczas przedświątecznych porządków, a na fot. 4 i 5 efekty wymiany walorów ofrankowanych znaczkami i bloczkami wydanymi w 2018 roku.

Fot. 1 Koperta przesyłki listowej o wymiarach 170 x 125 zagranicznej, priorytetowej i

         poleconej wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 53 w dniu 27.02.2007 roku do

         korespondenta mieszkającego w San Jose w USA. Po kilku miesiącach przesyłka

         listowa została zwrócona do mnie jako wysyłającego. Zwrot jest anonsowany zarówno

         odręcznym zapisem (RETURN) jak i stemplem o charakterystycznym kształcie. Na

         rewersie koperty jest odcisk stempla odbiorczego Kraków 1 z dnia 07.05.2007.  

         Ofrankowanie przesyłki stanowiły znaczki z arkusza „Polskie abecadło” wydanego w

       dniu 29.IX 2006 roku.

Fot. 2 i 3 Koperty różnych wymiarów przesyłek priorytetowych ( w pierwszym przypadku

                poleconej) pod ten sam adres we Francji. Przesyłka fot.2 wysłana z Urzędu  

                 Pocztowego Kraków 53 dnia 23.02. 2004, ofrankowana bloczkiem Fi nr 186 A,

                 znaczkiem z boku nr Fi 186 B oraz znaczkiem nr Fi. 3921. Przesyłka fot.3

                 wysłana z Urzędu Pocztowego Kraków 53 dnia 15. 03. 2004 ofrankowana

                 bloczkiem nr Fi. 170 A i znaczkiem nr Fi. 3948. Adresat we Francji był

                 wytrawnym kolekcjonerem znaczków wydawanych przez Pocztę Polską i

                 zorientował się, że przesyłki listowe ofrankowane są bloczkami ciętymi.

                 Przypuszczał, że takie frankowanie przesyłek ma jakiś ukryty cel. Nie

                 zastanawiając się po krótkim czasie odesłał mi obie koperty.

Fot. 4 Koperta przesyłki listowej o wymiarach 227 x 161 mm zagranicznej,

           priorytetowej, poleconej wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 1 w dniu 16.10.2018

           roku do Francji . Przesyłka ofrankowana blokiem składającym się z 5 znaczków z

           arkusza wydanego przez Pocztę Polską z okazji 40 rocznicy wyboru kardynała Karola

         Wojtyły na papieża. Znaczki ostemplowane są datownikiem pierwszego dnia obiegu.

Fot. 5 Koperta przesyłki listowej o wymiarach 248 x 176 mm z usztywnieniem zagranicznej

         ( na ten sam adres   co na fot.4) do Francji wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 1

         w dniu 18.10. 2018 roku do Francji. Przesyłka ofrankowana jest dwoma bloczkami

         wydanymi przez Pocztę Polska z okazji 460 rocznicy Poczty Polskiej o nominale 10 zł.

         Przesyłka prawidłowo ofrankowana (20 zł) bowiem posiadała druk w kolorze

         czerwonym potwierdzenia odbioru. Bloczki zostały ostemplowane datownikiem

         pierwszego dnia obiegu. Listonosz we Francji nie zastał adresata wobec czego zostawił  

         awizo do osobistego odbioru przez adresata. Niestety nie uszanował jednego z

       bloczków i wpisał na nim flamastrem kolejny numer (27) listu zagranicznego.

       Koperty obu listów z Rouen zostały zwrócone nadawcy zgodnie z wcześniejszą

       umową obu kolekcjonerów. Dzięki temu moja kolekcja walorów ofrankowanych

       znaczkami wydanymi przez Pocztę Polska i wysłanych za granicę powiększyła się

o nowe atrakcyjne przykłady wykorzystania znaczków pocztowych do frankowania

przesyłek zgodnie z ich rolą i funkcją.

                                                                                                   Jerzy Duda