Najstarsza reklama firmy krakowskiej na austriackiej karcie-całostce z 1872 r.

Najstarsza reklama firmy krakowskiej na austriackiej karcie-całostce z 1872 r.

 

Celem wprowadzenia - kilka słów o pierwszej karcie pocztowej świata.

W 1865 r. w czasie Niemieckiej Konferencji Poczt w Karlsruhe radca pocztowy

Heinrich von Stephen przedstawił projekt odkrytej karty korespondencyjnej , który nie został przyjęty.

W 1869 r. austriacki ekonomista prof. Emanuel Hermann z Wiednia wystąpił z projektem karty pocztowej, który został przyjęty przez pocztę Austro-Węgier.

1 października 1869 r. została wydana pierwsza na świecie karta korespondencyjna.

Jako, że Kraków w tym czasie należał do Galicji / jednego z krajów monarchii Habsburgów / karta ta znalazła się w dniu wprowadzenia do obiegu w naszym mieście.

Pierwszą kartę świata - całostkę austriacką nr 1, przedstawia Ryc.1.

W lipcu 1871 r. wydano kartę całostkę z tekstem w języku polskim z przeznaczeniem dla Galicji.

W 1872 r. wydano podobną kartę ale bez oznaczeń na odwrocie / Kat. Fischera Cp.3 /. Właśnie na tej karcie krakowska firma „ Krakowska Spółka Akcyjna Młynów Królewskich w Krakowie” zamieściła swoją ofertę handlową wraz z cennikiem za usługi.

Kartka została wysłana z dworcowego urzędu pocztowego w Krakowie w marcu 1872 r. do Cieszyna. Ryc 2 i 3

Jest to jak dotychczas najstarsza znana kartka - całostka z reklamą z terenu Galicji.

Przed siedmiu laty mój klubowy kolega ś p prof. Jerzy Bartke przedstawił na łamach „ Filatelisty Małopolskiego” kartkę austriacką z 1896 z dodrukiem reklamy kilku firm krakowskich .

Od roku 1886 Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie dokonywało dodruków firmowych na kartkach cp i do dnia dzisiejszego znanych jest około 19 różnych nakładów tych kart .

Mój artykuł zbiegł się ze 150-rocznicą wprowadzenia pierwszej kartki pocztowej na świecie i w Krakowie.

Korzystając z naszej klubowej strony internetowej zwracam się do Koleżanek i Kolegów o przekazywanie mi informacji o datach użycia tych pierwszych całostek w Krakowie.

Jacek Zając

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi.

 

ZNACZEK PERSONALIZOWANY (MÓJ ZNACZEK) Z OKAZJI 50 ROCZNICY UTWORZENIA KLUBU „CRACOVIANA”

                     ZNACZEK PERSONALIZOWANY (MÓJ ZNACZEK)

                       Z OKAZJI 50 ROCZNICY UTWORZENIA KLUBU

                                               „CRACOVIANA”

            W październiku 2019 roku ukazał się znaczek personalizowany zamówiony przez Ogólnopolski Klub Filatelistyczny „Cracoviana”, który stanowi końcowy akcent obchodów pięćdziesięciolecia powstania Klubu. Znaczek zamówiony z inicjatywy mgr inż. Augustyna Katańskiego, wiceprezesa i sekretarza Klubu (widok arkusza na załączonym skanie) zawiera logo klubowe oraz inicjały, w postaci odbitek pieczątek, znanych i zasłużonych Członków Klubu: śp. Mieczysława Heroda, Andrzeja Matusiaka, Marka Połaty i Augustyna Katańskiego. Nakład znaczka przeznaczony był dla Członków Klubu i w niewielkiej ilości dla sympatyków klubu.

 

                                                                                           Administrator strony Piotr        

Pierwsze znaczki z motywem krakowskim wydane w niepodległej Polsce z lat 1925 i 1927 (Fi.210 i Fi.214) wykorzystane pocztowo. Część 14.

W części 13. cyklu poświęconego pierwszym znaczkom z motywem krakowskim (widok Wawelu) wydanych w niepodległej Polsce i ich pocztowemu wykorzystaniu, to znaczy służących do frankowania przesyłek , zapowiedzieliśmy powrót do ... znaczków stemplowanych. Dotychczas więcej miejsca poświęciliśmy prezentacji całości pocztowych ze wspomnianymi znaczkami stanowiącymi opłatę za przesyłkę, natomiast mniej miejsca na pokazanie znaczków zdjętych starannie przez filatelistów z przesyłek. Na kolejnych skanach pokazujemy 12 znaczków Fi. 210 stemplowanych zgrupowanych w 5. zestawach.

Pokaz rozpoczynamy grupą trzech znaczków, które posiadają datowniki z roku 1925. Ponieważ znaczki z widokiem Wawelu zostały wprowadzone do obiegu pocztowego 5.05. 1925 roku poszukujemy najwcześniejszego ich wykorzystania. W poprzednich odcinkach naszego cyklu pokazaliśmy już znaczki wykorzystane w dniu 18.VI. 1925 (datownik z Urzędu Pocztowego Warszawa Sejm), w dniu 9. VIII. 1925 z Urzędu Pocztowego w Buczaczu oraz 18. X. 1925 Kopalnia (?). Przedstawione poniżej znaczki mają datowniki z Urzędu Pocztowego Kalisz (30. XII. 1925); z   Katowice, stempel kolejowy z dnia 13. IX. 1925 oraz z Urzędu Pocztowego Rudki z dnia (?) IX. 1925.

            Na uwagę zasługuje datownik z Urzędu Pocztowego Rudki. Współcześnie nazwa Rudki występuje na terenie Polski 23 razy w tym jest to nazwa wsi, przysiółków, osad, części wsi oraz dwa razy występuje na Ukrainie. Sądzimy, że pokazany datownik jest z Urzędu Pocztowego Rudki koło Sambora, miasta w obwodzie lwowskim, a nie z Urzędu Pocztowego Rudki wsi w obwodzie wołyńskim. Internautów prosimy o komentarz lub poprawki.

            Kolejna grupa trzech znaczków posiada datowniki Urzędów Pocztowych z miast kresowych ; Równe Wołyńskie ; Sambor oraz Zaleszczyki.

 

 Równe Wołyńskie prawa miejskie otrzymało w 1492 roku. Od XVI wieku należało do Lubomirskich. W 1792 roku w siedzibie Lubomirskich gościł Tadeusz Kościuszko. Po rozbiorze Polski miasto znalazło się w zaborze rosyjskim. W latach 1919 – 1939 miasto wróciło do Polski. Od 1930 roku organizowano słynne Targi Wołyńskie. W mieście stacjonował kresowy garnizon wojskowy.

Sambor założył Spytek z Melsztyna. W latach 30. XVI wieku zostało wykupione przez królową Bonę.

Zaleszczyki były słynnym uzdrowiskiem, w którym znajdował się polski biegun ciepła. Uprawiano winorośle i arbuzy. Jako ciekawostkę podaje się, że połączenie kolejowe Gdynia – Zaleszczyki było w II Rzeczypospolitej najdłuższe i liczyło 1314 km.

Grupa dwóch znaczków z których a/ posiada datownik z Urzędu Pocztowego Chropaczów który był częścią Świętochłowic oraz b/ datownik kolejowy? Z napisem Piotrków a w dolnej części Mosz(czenica). Datownik wymaga dokładniejszej identyfikacji. Tutaj również prośba do Internautów o pomoc w jego rozpoznaniu.

Pozostała grupa czterech znaczków ma datowniki Urzędów Pocztowych w miastach Pogorzeli; Poniecu i Więcborku oraz Urzędu Pocztowego Zygry, wsi położonej w gminie Zadzim, powiecie poddębickim i województwie łódzkim.

     W kolejnym odcinku również pokażemy znaczki stemplowane ale z widokiem Wawelu w kolorze niebieskim (Fi.214).

                                                                                                Jerzy Duda

                                                                         Administrator strony Piotr.          

Pierwsze znaczki z motywem krakowskim wydane w niepodległej Polsce z lat 1925 i 1927 (Fi.210 i Fi.214) na przesyłkach pocztowych Część 13.

Kontynuujemy prezentację całości pocztowych ofrankowanych znaczkami

z widokiem Wawelu Fi.214 w kolorze niebieskim. Kontynuację zapowiedzieliśmy

w poprzednim odcinku.

Fot.1 Koperta o wymiarach 176 x 130 mm przesyłki listowej, krajowej, poleconej z erką

         w postaci odbitki pieczątki w kolorze czarnym z odręcznie wpisanym numerem 4424

         wysłana z Urzędu Pocztowego Łódź 1 w dniu 13 XII 1935 roku do Sądu Okręgowego

         w Lublinie. List znalazł się w Lublinie w tym samym dniu o czym świadczy data

         stempla odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana 3. znaczkami w tym Fi. 214 oraz

         Fi. 253, 255. Ofrankowanie wynosi 80 groszy. Przesyłka mieściła się w trzeciej grupie

         wagowej (20-250 g) i stąd opłata 80 groszy.

 

Fot. 2 Koperta o wymiarach 185 x 126 mm przesyłki listowej, krajowej, prywatnej,

         poleconej z erka w postaci odbitki pieczątki w kolorze czarnym i odręcznie wpisanym

         numerem 3020 wysłana z Urzędu Pocztowego w Miedzyrzeczu k. Łukowa dnia 29

         VII 1929 roku do Sądu Okręgowego w Białej Podlaskiej. Przesyłka dotarła w ten sam

         dzień do Białej Podlaskiej. Ofrankowana jest czterema znaczkami; parka pionowa Fi

214    oraz parką poziomą Fi. 243. Łączna frankatura wynosi 1,00zł. i jest zgodna z

taryfą.

 

Fot. 3 Koperta firmowa o wymiarach 166 x 126 mm przesyłki listowej, zagranicznej

           wysłana z Urzędu Pocztowego Katowice dnia 21 III 1928 roku do Danii. Przesyłka

           jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi. 214 o łącznej kwocie 80 groszy. Przesyłka

           ważyła ponad 20 gramów i stąd opłata wyższa.

 

Fot.4 Koperta o wymiarach 153 x 124 mm, z papieru z kolorowym poddrukiem i znakiem

         firmy produkującej koperty, przesyłki listowej, zagranicznej, poleconej z erką

         w postaci odbitki pieczątki w kolorze czerwonym i odręcznie wpisanym numerem (24)

         wysłana Urzędu Pocztowego Borzęciczki do Wrocławia (Breslau) dnia 19. 10. 1932

         roku. Przesyłkę nadawała osoba zamieszkała we wsi Góreczki poczta Borzęciczki

         gmina Koźmin Wielki, powiat Krotoszyn. Adresatem był profesor z Deutsches

         Institut we Wrocławiu. Czy to miało związek z produkcją i handlem ziemniakami?

         Przesyłka jest ofrankowana 8. znaczkami w tym; dwoma znaczkami fi.214, jednym Fi.

         240 oraz 5. znaczkami Fi. 242. Łączna frankatura wynosi 1,20 zł. i jest zgodna z taryfą.

Kolejne prezentacje przygotujemy po otrzymaniu materiału ilustracyjnego od Członków Klubu „Cracoviana” oraz Internautów.

Odpowiedź na pytanie od jednego z Internautów.

                     Otrzymaliśmy drogą elektroniczną zapytanie czy w prowadzonej akcji dotyczącej pierwszych polskich znaczków wydanych w niepodległej Polsce z wizerunkiem Wawelu interesują nas tylko całości pocztowe ofrankowane tymi znaczkami czy również znaczki stemplowane.

Odpowiedź:

Nasza akcja trwa już ponad 17 miesięcy. Rozpoczęliśmy ją 18 czerwca 2018 roku. Początkowo prezentowaliśmy na klubowej stronie internetowej głównie całości pocztowe ofrankowane wspomnianymi znaczkami. Jednak od 17 grudnia 2018 roku postanowiliśmy zaprezentować również te pierwsze znaczki z widokiem Wawelu stemplowane ale z ciekawymi datownikami albo datownikami używanymi w urzędach pocztowych różnych ciekawych miejscowości względnie z urzędów pocztowych małych miasteczek. Prezentacje miały następujące daty: 7 styczeń, 11 styczeń, 28 styczeń 2018 roku i 8 luty 2019 roku. Wymagaliśmy jednak aby znaczki stemplowane przeznaczone do prezentacji były w bardzo dobrym stanie, z czytelnymi datownikami tak aby można odczytać zarówno miejscowość urzędu pocztowego jak i datę wykorzystania znaczka na przesyłce.

            Sądzimy, że w najbliższym czasie powrócimy do prezentacji znaczków stemplowanych aby przypomnieć Interanutom zainteresowanym naszą akcją jak to robiliśmy na początku naszej akcji.

Liczymy, że uda nam się kontynuować akcje dzięki współpracy naszych klubowych Kolegów oraz zainteresowanych naszą akcją Internautów.

                                                                                           Jerzy Duda

                                                               oraz     Administrator   Piotr

Pierwsze znaczki z motywem krakowskim wydane w niepodległej Polsce z lat 1925 i 1927 (Fi.210 i Fi.214) na przesyłkach pocztowych Część 12.

                                 Pierwsze znaczki z motywem krakowskim

               wydane w niepodległej Polsce z lat 1925 i 1927 (Fi.210 i Fi.214)

                                         na przesyłkach pocztowych                                        

                                                         Część 12.

            Zgodnie z zapowiedzią autorów cyklu podaną w poprzednim odcinku (11.) na kolejnych ilustracjach prezentujemy całości pocztowe czyli koperty przesyłek listowych ofrankowane   znaczkami Fi.214, jak w tytule, czyli znaczkami z widokiem Wawelu w kolorze niebieskim o nominale 40 groszy. Na początek pokażemy 5 kopert przesyłek listowych firmowych, wysłanych z polskich firm związanych z przemysłem naftowym. Wszystkie przesyłki mają ten sam rodzaj kopert wykonanych z zielonkawego papieru z poddrukiem i mają takie same wymiary, a mianowicie 175 x 140 mm.

 

Fot.1 a i b. Koperty przesyłek listowych, firmowych, zagranicznych   z nieistniejącej już

                 dzisiaj rafinerii w Limanowej (Rafineria w Sowlinach). Rafineria zbudowana na

                 przełomie XIX i XX wieku była pierwszym tak dużym zakładem przemysłowym

                 w Limanowej i wpłynęła korzystnie na rozwój urbanistyczny i gospodarczy

                 miasta, a do pracy w zakładzie przyjeżdżali ludzie z całej Monarchii

                 Habsburskiej.

                 Pierwsza przesyłka (a) została wysłana z Urzędu Pocztowego Limanowa w dniu

                 11 XI 1930 roku i musiała ważyć ponad 20 gramów bowiem do ofrankowania

                 przesyłki użyto dwóch znaczków (parki) Fi.214 o łącznej wartości 80 groszy co

                   było zgodne z taryfą. .

                   Druga przesyłka (b) była wysłana również z Urzędu Pocztowego Limanowa ale

                   w dniu (?) IX 1931 i jest ofrankowana trzema znaczkami parką pionowa Fi.214

                   oraz znaczkiem Fi. 243. Łączna frankatura wynosi 90 groszy i jest zgodna z taryfa

                   po zmianie jej w 1931 roku.

                   Przesyłki wysłane były do Szwajcarii.

 

Fot. 2 a i b Koperty przesyłek listowych, firmowych, zagranicznych z Rafinerii w Trzebini

                   należącej do Polskich Związkowych Rafinerii Olejów Skalnych Sp. akcyjna we

                   Lwowie. Rafineria założona w 1895 roku przez hrabiego Andrzeja Potockiego

                   produkowała naftę oświetleniową. W 1939 roku została przejeta przez Niemcy,

                   a w 1944 zniszczona przez alianckie lotnictwo. Odbudowano ja w latach 1950-

                   1955.

                     Przesyłka pierwsza (a) została wysłana z Urzędu Pocztowego Trzebinia dnia 27

                   VI 1931jest ofrankowana parką znaczków Fi.214 zgodnie z taryfą (80 groszy).

                   Nowa taryfa weszła w życie 1.VII.1931.

                     Druga przesyłka (b) została wysłana również z Urzędu Pocztowego w Trzebini

                     dnia 23 VII 1931 roku ale musiała zostać ofrankowana według nowej taryfy

                     czyli 90 groszy. Ofrankowanie stanowią; parka znaczków Fi.214 i parka

                     znaczków Fi. 246.

                     Przesyłki wysłane były do Szwajcarii.

 

Fot.3 a i b   Koperta z okienkiem firmowa, przesyłki listowej, zagranicznej wysłana z firmy

                   Galicyjskie Towarzystwo Naftowe „Galicja” sp. Akc. dnia 11.VI 1930 roku

                     z Urzędu Pocztowego Lwów (?) prawdopodobnie również do Szwajcarii.

                    Przesyłka ofrankowana zgodnie z taryfą pozioma parką znaczków Fi.214

                     z marginesem przylepioną na rewersie koperty (b). Zmieniony kolor znaczków

                     spowodowany został materiałem transparentnym wykorzystanym do przykrycia

                     okienka.

                     Galicyjskie Towarzystwo Naftowe powstało 4 października 1920 roku w celu

                     nabycia istniejacej od 1904 roku firmy angielskiej „The Anglo Galician Oil

                   Company Limited, Ofenheim & Co” i kontynuowanie jej działalności. Firma

                     posiadała rozległe pola naftowe oraz jedna z największych rafineii w kraju

                     wyposażona w nowoczesne urządzenia.

                   Adresatem wszystkich przesyłek wysłanych z polskich firm była szwajcarska firma Emil Scheller & Cie z Zurychu. Firma powstałą w 1877 roku jako firma handlowa także do przechowywania i przetwarzania surowców przemysłowych oraz paliw. Produkowała również farmaceutyki.

                       W kolejnym odcinku pokażemy jeszcze inne przykłady pocztowego wykorzystania znaczków Fi.214.

                                                                                                 Ze zbioru Jerzego Dudy

                                                                                                       Administrator Piotr