Twórca szkoły technicznej w Krakowie i rocznicowe Jego wspomnienia
- Szczegóły
- Opublikowano: środa, 10, luty 2016 13:36
Jednym z najbardziej znanych architektów, budowniczych i rzeźbiarzy Wolnego, Niepodległego i Ściśle Niepodległego Miasta Krakowa z Okręgiem zwanego popularnie Rzeczpospolitą Krakowską (1815 – 1846) był Etienne Humbert, Francuz z pochodzenia, z wyboru Krakowianin, Szczepan Humbert. Urodzony w Paryżu w 1756 roku (w 2016 roku mija 260 lat) od 1775 roku działał w Polsce, a od 1790 był mieszkańcem Krakowa, w którym otrzymał obywatelstwo w 1796 roku (w tym roku mija 220 lat). Wielce zasłużony dla Krakowa ma w nim swoją ulicę, której nazwę nadano w 1935 roku kiedy obchodzono setną rocznicę powstania Krakowskiej Szkoły Przemysłowej. Była to pierwsza szkoła typu technicznego w Krakowie zorganizowana dzięki Humbertowi, który zapisał cały swój majątek miastu oświadczając "Odebrałem od mieszkańców tego kraju wiele dowodów przychylności i przekonany, że sztuki i rzemiosło są najdzielniejszą sprężyną przyszłości narodowej ustanawiam fundację..." Od 1835 roku szkoła stała się Instytutem Technicznym. Humbert fundował stypendia dla biednych uczniów poświęcających się rzemiosłu. Przede wszystkim był budowniczym miasta Krakowa, z tytułem nadanym mu przez króla Stanisława Augusta. Był współautorem projektu budowy Kopca Kościuszki i autorem przebudowy szeregu kamienic w najbliższym otoczeniu Rynku Krakowskiego. Dzisiaj jest patronem Zespołu Szkół Mechanicznych nr 1 w Krakowie, a jeszcze do niedawna istniało w Krakowie Towarzystwo im. Szczepana Humberta. Zmarł w 1829 roku i pochowany został na Cmentarzu Rakowickim.
Zasłużony dla Krakowa budowniczy i fundator ma niewiele walorów filatelistycznych sławiących jego imię i działania, wydawanych przez Pocztę Polską. Pierwszym dostępnym mi walorem jest odbitka datownika ręcznego stosowanego w Urzędzie Pocztowym Kraków 1, w dniu 13 X 1984 roku stosowanego z okazji 150 rocznicy utworzenia Zespołu Szkół Mechanicznych nr 1 w Krakowie (nr datownika wg katalogu Andrzeja Myślickiego 84 355). Na fot. 1 pokazany jest odcisk tego datownika na kopercie z prywatnie wykonaną ilustracją na kopercie przedstawiającą wizerunek Szczepana Humberta i stosownymi napisami.
Na kolejnej reprodukcji są dwie całostki z doklejonymi znaczkami uzupełniającymi taryfę skasowane odciskiem datownika ręcznego na którym znalazło się fascymile podpisu Humberta i napisem okolicznościowym. Datownik stosowany był w up. Kraków 17 w dniu 17.05.1988. (wg kat. Myślickiego 88 060). Kartki pocztowe są ilustrowane prywatnym nadrukiem podobizny Szczepana Humberta umieszczonym w kole i napisem na obwodzie w języku francuskim. Ilustracje odbijane były w dwóch kolorach, a kartki wydane z okazji sesji popularno – naukowej organizowanej przez Stowarzyszenie SIMP ”Prodlew”.
I na tym kończą się wydania Poczty Polskiej związane z osobą Szczepana Humberta w moim zbiorze. Zaczynają się natomiast, ze wszech miar interesujące, prywatne wydania imitujące wydania pocztowe, przygotowane przez absolwentów Zespołu Szkół Mechanicznych nr 1 zwanych Szkołami Humbertowskimi. Zaprezentowane na kolejnych skanach okolicznościowe koperty przygotowane zostały z okazji „Spotkania Absolwentów Szkół Humbertowskich” w Krakowie w dniach 18 i 19 marca 1989 roku. Wydaniu tych pamiątkowych materiałów patronowało Towarzystwo im. Szczepana Humberta w Krakowie mające swoja siedzibę w Krakowie przy ul. Mogilskiej 43, o czym informuje napis na każdej z prezentowanych kopert. Spotkanie odbywało się w 160 rocznicę śmierci patrona i fundatora szkoły Szczepana Humberta.
Na kopertach prezentowane są widoki krakowskich budynków, wraz z opisami, w których prowadzono działalność edukacyjną w zakresie techniki i przemysłu. Na jednej z kopert znalazł się widok budynku przy ulicy Mogilskiej, w którym była siedziba wspomnianego towarzystwa.
Koperty, poza opisanymi ilustracjami, posiadają dodatkowo odciski dwóch datowników z których jeden przedstawia wizerunek Szczepana Humberta uzupełniony okolicznościowym napisem, a drugi wzór pieczęci Instytutu Technicznego w Krakowie również z okolicznościowym napisem na obwodzie datownika. Koperty ofrankowane są znaczkiem Fi 3015 z serii Głowy wawelskie i skasowanym datownikiem z urzędu pocztowego Kraków 30.
Nie bez trudu odnalazłem w swoich zbiorach zestaw kopert, które otrzymałem od ich autora, jak mnie pamięć nie myli. Część moich zapisków dotycząca udziału w spotkaniu rocznicowym zaginęła (minęło od tamtego czasu 27 lat w czasie których miałem przeprowadzki), także informacje o Towarzystwie im. Szczepana Humberta gdzieś mi umknęły. Wobec tego na każdą informację, na tematy poruszane w tych „Ciekawostkach”, będziemy z niecierpliwością oczekiwać, a przekazane przez Internautów wiadomości chętnie zamieścimy na naszej stronie internetowej.
Jerzy DUDA
Kościół na Skałce
- Szczegóły
- Opublikowano: wtorek, 09, luty 2016 09:48
W 1966 roku Poczta Watykanu wydała serię znaczków i FDC z różnymi ilustracjami dla uczczenia 1000 rocznicy chrztu Polski. Ze znaczków wykonywano różne walory filatelistyczne. Jeden ze znaczków wspomnianej serii przedstawia postać św. Stanisława w otoczeniu widoków fragmentów wież kościoła na Skałce i Katedry Wawelskiej. Na naszej stronie internetowej w linku "Ciekawostki" na str 6 pokazaliśmy kartkę maksimafilii której część ilustracyjna ma ten sam motyw co na znaczku. Tym razem pokazujemy na skanie inna ciekawostkę. Jest nią widokówka wydana przez Biuro Wydawnicze Ruch w 1961 roku z reprodukcją obrazu Jerzego Pawłowskiego, na którym jest widok fasady kościoła na Skałce. Widokówka na awersie ma znaczek wydany przez Pocztę Watykańską z motywem kościoła ostemplowany datownikiem nadawczym w dniu 2.11.1966 roku. Jak widać do zrobienia waloru filatelistycznego Poczty Watykańskiej wykorzystana została widokówka wydana w Polsce.
Jerzy DUDA
Cracoviana...
- Szczegóły
- Opublikowano: wtorek, 02, luty 2016 09:07
"Boże Narodzenie 1984".
WATYKAN.
Koperta FDC, wydana 23 XI 1984 rok, sygnatura: trzy gwiazdki-F.D.C.VATICANO. - część ilustrowana:Fragment kolorowej fotografii rzeźby mistrza WITA STWOSZA przedstawiająca scenę tuż po narodzeniu, Dzieciątko leżące na sianie, Józefa i Marię, pasterzy, leżącą krowę i głowę osiołka. Całą scenę prezentuje znaczek na kopercie. Rzeźba mistrza Wita znajduje się w środkowej, lewej, otwartej, części skrzydła głównego ołtarza Kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie, od 1962 roku Bazyliki Mniejszej, popularnie zwanej-Kościołem Mariackim.
Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, Wawel-Kraków.
WATYKAN.
Koperta FDC.2 czerwca 1979 rok,sygnatura:trzy zajączki w kole ułożone w rosochę. - część ilustrowana: fotografia przedstawia rycinę zespołu budowli okalających wzgórze i wewnętrzny dziedziniec, takich obiektów jak: zamek, katedra, baszty i inne znajdujące się na wzgórzu Wawelskim w Krakowie, zapewne wybrane z niemieckiej kroniki miast europejskich. Po obu stronach ryciny dwie ozdobne tablice, na jednej napis czterowierszowy: Wawel - Kraków-Siedziba Królów- Polskich. Na tle Wawelu sylwetka Jana Pawła II.
Cracoviana - koperty FDC
- Szczegóły
- Opublikowano: środa, 20, styczeń 2016 09:09
1900-lecie męczeńskiej śmierci Świętego Stanisława.
a] koperta FDC, 18 maj 1979 rok, sygnatura:F.DC.Lory .
- część ilustrowana :fragment katedry królewskiej w Krakowie na Wawelu w ramce, u góry napis: CRACOVIA-CATTEDRALE.
b] koperta FDC, 18.maj 1979 rok, sygnatura:F.D.L. Lory.
- część ilustrowana:relikwiarz na głowę Świętego Stanisława[wcześniej już opisywany przez prezesa klubu Pana dr inż Jerzego Dudę], u dołu napis:relikwiarz dla zmarłego.
c] koperta FDC, 18 maj 1979 rok, sygnatura: [zielona seria] liść paproci:158.1/v
- część ilustrowana:stylizowany rysunek" Kościoła Mariackiego" w Krakowie,pionowa,gruba, zielona linia, w górnej części linii poziomy napis trzywierszowy : CRA- CO- VIA.
d] koperta FDC, 18 maj 1979 rok, sygnatura:"S"-wokoło napis: "FILIGRANO FDC"
- część ilustrowana:na tle pejzażu szkic kościoła Paulinów w Krakowie na "Skałce", sylwetka Świętego Stanisława z pastorałem.
e] koperta FDC,18 maj 1979 rok, sygnatura: F.D.C.ROMA.
- część ilustrowana:fotografia Wawelu od strony dziedzińca w ozdobnej ramce, u dołu napis w języku łacińskim:"9.Wieków od śmierci Świętego Stanisława".
f] koperta FDC, 18 maj 1979 rok, sygnatura:F.D.C.Roma-Luksor Vat.18a,
- część ilustrowana:katedra królewska w Krakowie na Wawelu w obiektywie aparatu fotograficznego,na obrzeżu obiektywu ,półkolem dwuwierszowy napis przedzielony gwiazdkami" IX CENTENARIO DEL MORTIO S.STANISLAO".
Cracoviana...
- Szczegóły
- Opublikowano: środa, 13, styczeń 2016 13:09
"1000-Lecie Państwa Polskiego" - koperta FDC w USA.
Z okazji "100-lecia Chrztu Polski", poczta w Waszyngtonie w dniu 30 lipca 1966 stosowała stempel, na przygotowanej kopercie FDC (jednej z wielu jak i innymi pamiątkami prezentowanymi wcześniej przez Pana dr inż. Jerzego Dudę). W części ilustrowanej koperty widzimy sylwetki pierwszych Piastów-Mieszko i Bolesław z krzyżem - symbolem Chrześcijaństwa, poniżej stylizowana pieczęć i kontury mapy Polski z około IX-X wieku. Na mapie zaznaczone ważniejsze miejscowości gdzie kształtowały się organizacje wczesnopaństwowe z krajem Wiślan włącznie, który w tym okresie osiągnął największe znaczenie ze stolicą w Krakowie.
Polska sztuka w USA.
Polski Związek Filatelistów w Buffalo zorganizował w 1979 roku wystawę filatelistyczną "AMPOLPEX", tematycznie związaną ze sztuką, w szczególności z malarstwem. Z tej okazji poczta w Buffalo, w dniu 30 października 1978 roku odciskała stempel pamiątkowy-paleta malarska z pędzlami, organizatorzy przygotowali kilka kopert pamiątkowych, na jednej z nich znajduje się autoportret Jana Matejki (autoportret Jana Matejki wcześniej prezentował Pan dr inż. Jerzy Duda na kopercie FDC z Litwy).
Józef SKOP