XXXI Światowe Dni Młodzieży...

              XXXI Światowe Dni Młodzieży ... przeszły do historii. Kraków w dniach 25 – 31 lipca 2016 roku był światową stolicą pielgrzymujących młodych, którzy przyjechali z najdalszych zakątków świata na spotkanie z papieżem Franciszkiem oraz rówieśnikami aby dać świadectwo wiary i jedności chrześcijan. Życie w Krakowie w tamtych dniach było nadzwyczajne, urozmaicone, a pielgrzymi o różnym kolorze skóry wnieśli dużo radości i optymizmu dla tych mieszkańców Krakowa, którzy pozostali w mieście.
           Było kolorowo, hałaśliwie ale znalazł się czas na zadumę, na modlitewne spotkania i czuwania, na radosne uniesienia w czasie wielu spotkań z papieżem Franciszkiem  zarówno na trasach przejazdu jak i w czasie mszy św. Pielgrzymi z dalekich krajów jak i Polacy przezywali niezwykły czas, nawiązywali nowe znajomości, rodziły się początki przyjaźni i zapewnienia o powrocie do Krakowa. Większość pielgrzymów zapamiętała nasze miasto jako wspaniałe i urokliwe warte kolejnych wizyt.
       Do utrwalenia wspomnień o pobycie w Krakowie wielu kupiło drobiazgi jak chociażby wydawnictwa pocztowe i pozapocztowe takie jak znaczki, kartki pocztowe, widokówki i informatory oraz obrazki święte. Podaż wydawnictw pocztowych był duży uzupełniony setkami kartek okolicznościowych wydawanych przez różne organizacje, stosowano również okolicznościowe datowniki i stemple. Wielu pielgrzymów będzie miało wspomnienie w postaci kartek pocztowych (całostek) wydanych przez Pocztę Polską jak na przykład te na fot. 1 i 2.

skan539
fot.1

skan540
fot.2

          Ci, którym udało się  zdobyć kartki wydane  przez  Centrum Myśli Jana Pawła  II z w trzech językach z cytatami 14 Uczynków miłosierdzia wobec ciała i wobec duszy, jak te na fotografii 3,4,5 będą równie zadowoleni jaki ci, którzy otrzymali lub kupili kartki wydane przez firmę alleGIFT z dużym napisem Światowy Dzień Młodzieży i kartkę okolicznościową wydaną przez  Koło Polskiego Związku Filatelistów nr 1 imienia Stanisława Miksteina z Krakowa (fot. 6 i 7).

skan541
fot.3

skan542
fot.4

skan543
fot.5

skan544
fot.6

skan545
fot.7

           Wzorów kartek było setki i trudno będzie znaleźć kolekcjonera, który zdobędzie je wszystkie. Klub Cracoviana również przygotował kartkę okolicznościową  anonsowaną na naszej stronie internetowej. Z satysfakcją odnotowaliśmy natomiast, że ta nasza kartka posłużyła do zebrania prawie wszystkich datowników okolicznościowych związanych ze ŚDM z Małopolski. Dla zainteresowanych pokazujemy te datowniki na naszych kartkach na fot. 8 - 16.

skan546
fot.8

skan547
fot.9

skan548
fot.10

skan549
fot.11

skan550
fot.12

skan551
fot.13

skan552
fot. 14

skan553
fot.15

skan554
fot.16

              Prosimy naszych Internautów o przesyłanie skanów z pocztowego obiegu kartek wydanych z okazji ŚDM, także korespondencji listowej z wykorzystaniem znaczków wydanych przez Pocztę Polską z tej samej okazji. Otwierając niejako nasz kolejny cykl prezentujemy całość pocztową, przesyłkę listową priorytetową, poleconą nadaną w Urzędzie Pocztowym Kraków 53 do Francji,  ofrankowaną  dwoma walorami, arkusikiem i blokiem wydanymi przez Pocztę Polską w 2016 roku z okazji ŚDM (fot. 17).

skan555
fot.17

 Jerzy Duda
i Administrator

Ołtarz Mariacki ... ciąg dalszy

Do naszego zestawu walorów filatelistycznych z motywami związanymi z ołtarzem mariackim i jego twórcą, dołączamy kolejne trzy pozycje.

Są to: całostka Cp 1443 ze znakiem opłaty na którym znalazł się wizerunek Ryszarda  Kleczewskiego (1888 - 1966), projektanta wielu znaczków emitowanych przez Pocztę Polską, w tym również  znaczków wprowadzonych do obiegu w 1960 roku z widokami ołtarza Wita Stwosza. Projektowane znaczki pokazane są w części ilustracyjnej kartki (fot. 1).

skan416
fot.1

Na fot.2 pokazana jest całostka wydana w 2011 roku Cp 1567 z serii Piękno ziemi polskiej - Małopolska, która w części ilustracyjnej mareprodukcję fotografii fragmentu głównej części ołtarza mariackiego "Zaśnięcie Matki Boskiej".

skan417
fot.2

Na fot. 3 znajduje się datownik stosowany w dniu 11. 06. 1983 roku w czasie trwania wystawy filatelistycznej zorganizowanej z okazji 450 rocznicy  śmierci Wita Stwosza. Głównym motywem datownika jest gmerk Wita Stwosza.

skan418
fot.3

Jerzy DUDA

Wit Stwosz – twórca ołtarza mariackiego w Krakowie

             „Pomnik żaczka”  o którym  pisaliśmy na naszej stronie, był ostatnim – jak dotąd – znaczkiem  wydanym przez Pocztę Polską z motywem  pochodzącym z ołtarza Wita Stwosza. Rodzi się jednak pytanie o samego twórcę ołtarza głównie o jego wygląd. Jak dotąd Poczta Polska nie wydała znaczka z podobizną Stwosza. W publikacjach na temat ołtarza mariackiego opracowanych  przez wybitnych polskich historyków, historyków sztuki  i konserwatorów zabytków istnieje zbieżność  poglądów co do wizerunku - raczej  domniemanego wizerunku – Wita Stwosza. Postać jego widoczna jest  w górnej  kwaterze  lewego (dla widza prawego) skrzydła zamkniętego,  zatytułowanej Ukrzyżowanie (fot.1).

skan374
fot.1

Utożsamiany jest z ostatnią postacią  w szeregu po prawej stronie kwatery, to znaczy z  mężczyzną bez zarostu (wygolony) w uszatej czapce-kapturze  w szubie z taśmami  z zamyśloną twarzą, który nie reaguje na  gestykulującego setnika (fot.2). 

skan375
fot.2

            Mamy również inny przykład  wizerunku Wita Stwosza, a mianowicie prezentowany na znaczku  wydanym w okresie okupacji niemieckiej w  Generalnym Gubernatorstwie.  W trzecia rocznicę  utworzenia Generalnego Gubernatorstwa wprowadzono dnia 20. XI. 1942 roku serię  5.  znaczków  z  portretami wybitnych osobistości  częściowo pochodzenia niemieckiego (Fi t. II nr 96 – 100).  Wśród  portretowanych postaci  znalazł się również Wit Stwosz (Veit Stoss) (Fi t.II, nr 96) (fot.3). Na znaczku zaprezentowany jest domniemany portret Wita Stwosza opracowany na podstawie materiałów z Norymbergi. Autorem  projektu był  Wilhelm Dachauer (1881-1951), czołowy projektant znaczków GG. Był austriackim malarzem, ilustratorem, a od 1927 roku profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. Sztycharzem znaczków ze wspomnianej serii był Ferd Lorber, a znaczki drukowano  w  Państwowej Drukarni w  Wiedniu,  co zresztą jest zaznaczone  na znaczku  pochodzącym z  ostatniego rzędu arkusza  sprzedażnego.

skan376
fot.3

 Na znaczku projektant umieścił nazwisko Wita Stwosza  (Veit Stoss) i daty jego urodzin i śmierci – w dolnej części  znaczka – oraz rysunki fragmentów ołtarza i  tablicę z gmerkiem  artysty rzeźbiarza nad rysunkiem głowy. Na  fot. 4 rysunek ten pokazany jest ten rysunek  w znacznym powiększeniu.

skan377
fot.4

Jeśli chodzi o pocztowe wykorzystanie  znaczka z podobizną Wita Stwosza to na ogół zdarzają się  przesyłki  filatelistyczne z naklejoną  na kopertę  serią znaczków (Fi. t. II nr 96 – 100), z których każdy ostemplowany  jest  kasownikiem okolicznościowym lub propagandowym jak w przypadkach pokazanych na fot. 5 i 6.  W obu  przypadkach wykorzystano kasownik okolicznościowy pierwszego dnia obiegu.

skan378
fot.5

skan379
fot.6

Na fot. 7 front koperty przesyłki listowej, poleconej wysłanej z urzędu pocztowego Warszawa C1 (Warschau C1) o numerze 645  dnia  26.05.1944 roku do więźnia w obozie znajdującym się w Jenie. Koperta ofrankowana jest również cała serią znaczków wydanych w 1942 roku. 

skan380
fot.7

Sądzimy, że internauci oglądającynasza stronę internetową posiadają inne jeszcze przykłady pocztowego wykorzystania znaczka z wizerunkiem Wita Stwosza i zechcą podzielić się  wiadomościami, które chętnie zamieścimy  na naszej stronie internetowej.

Jerzy Duda
i Administrator

Witowy "Żaczek"

        Przyznajemy, że  nie spodziewaliśmy się, że członkowie naszego Klubu Cracoviana, odpowiadając na nasz internetowy apel związany z obchodami 70 rocznicy powrotu ołtarza Wita Stwosza  do Krakowa po  wojennej tułaczce, zaskoczą nas jakimś niezwykłym odkryciem. Nie udało się nikomu zaskoczyć nas, nawet przez internautów odwiedzających naszą stronę. Wobec tego postanowiliśmy sami zaskoczyć wszystkich i odkryć - najtrudniejszy do odkrycia - według nas -  motyw z ołtarza Wita Stwosza znajdujący się na znaczkach wydanych przez Pocztę Polską.
   Znaczek wprowadzony do obiegu 7.05.2004 roku z okazji 10. Konferencji Rządowych Producentów Znaczków Pocztowych o nominale 3,45 zł z przywieszką (Fi 3957), drukowany w arkuszach 10 x 3 znaczki przedstawia widok młodzieńca w turbanie. Młodzieniec ten stoi w dosyć dziwnej pozie z uniesioną wysoko nogą i nienaturalnie złożonymi rękoma.
    Jest to widok niewielkiej rzeźby wykonanej przez Wita Stwosza umieszczonej w obramowaniu szafy ołtarzowej i umieszczonej wysoko, stąd słabo widocznej dla zwiedzającego. Co ciekawe młodzieniec spogląda w stronę przeciwną do rozgrywającej się w ołtarzu sceny.
     W obramowaniu szafy znajduje się kilka figurek, które obrazują albo dostojne, hieratyczne postacie albo właśnie są posążkami odzianymi w szaty współczesnych Stwoszowi ludzi, jak można się domyśleć, przyjezdnych kupców, mieszkańców kwartału żydowskiego albo krakowskich żaków.
     Figurka ta zainspirowała  rzeźbiarza Franciszka Kalfasa, który wykonał w brązie powiększenie figury wzorowanej na rzeźbie Wita Stwosza. W 1958 roku wykonana została fontanna zaprojektowana przez Jana Budziłło na której znalazła się rzeźba - nazwana Pomnikiem Żaczka - do dzisiaj zdobiąca Plac Mariacki w Krakowie.

Na kolejnych fotografiach:

fot. 1
FDC ze wspomnianym znaczkiem i okolicznościowym stemplem na którym zaprezentowano głowę młodzieńca w turbanie

1

 

fot. 2
Okolicznościowa, ilustrowana koperta  wydana z okazji wystawy filatelistycznej zorganizowanej dla upamiętnienia 400. rocznicy Gdańskiej Ordynacji Pocztowej z okolicznościową erką i stosownym stemplem odciśniętym na wspomnianym wcześniej znaczku pocztowym (Fi 3957).

2

 

fot. 3 
Koperta przesyłki listowej, poleconej, priorytetowej ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru wysłana z Krakowa do Rabki - Zdroju z wykorzystaniem dwóch wspomnianych znaczków (Fi 3957) z różnym umieszczeniem przywieszek oraz dodatkowo ze znaczkiem (Fi 3790) przedstawiającym widok fragmentu rzeźby głowy św. Jana z ołtarza Wita Stwosza.

3

 

fot. 4
Koperta  przesyłki listowej, poleconej wysłanej z urzędu pocztowego Iława do Krakowa ofrankowanej 8 znaczkami w tym jednym (Fi 3790) z motywem z ołtarza Wita Stwosza. Zachęcamy naszych internautów do poszukiwania dalszych przykładów wykorzystania znaczków pocztowych z motywami z ołtarza Wita Stwosza w obiegu pocztowym.   

4

Jerzy Duda i
Administrator

Walory związane z Ołtarzem Wita Stwosza cd....

           Przedstawiamy kolejne "odkrycie" w temacie walorów związanych z Ołtarzem Wita Stwosza - widok głowy św. Jana Ewangelisty z głównej części ołtarza przedstawiającej "Zaśnięcie Matki Boskiej". Trzy postacie tworzą główną oś kompozycji to znaczy klęcząca Matka Boska, podtrzymujący ją długobrody św. Jakub i tzw. św. Maciej z załamanymi rekami. Po bokach stoją św. Piotr z otwartą księgą i właśnie św. Jan Ewangelista. To właśnie głowa św. Jana znalazła się na jednym ze znaczków bloku wydanego 11 XI 2001 roku zatytułowanego "Polskie Millenium".
Serdeczne podziękowania za kolejną podpowiedź dla polskich filatelistów internautów w sprawie ołtarza Wita Stwosza dla naszego stałego czytelnika z Anglii p. Tadeusza Tokarskiego.

w1

w2

w3

Administrator