Walory związane z Ołtarzem Wita Stwosza cd....
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 28, listopad 2016 09:00
Na pierwszej ilustracji koperta przesyłki listowej wysłanej jako przesyłka ekspresowa z Urzędu Pocztowego Warszawa 40 w dniu 3.01.1961 roku do Krakowa. Przesyłka dotarła do Krakowa dnia 10.01.1961 co poświadcza datownik odbiorczy z Urzędu Pocztowego Kraków 2. Przesyłka ofrankowana zgodnie z taryfą znaczkiem o nominale 2.50 zł z serii „Ołtarz Wita Stwosza” z 1960 roku (Fi.1039). Warto spojrzeć na informacje znajdujące się na „całości”, a szczególnie na nazwiska nadawcy i adresata.
Pierwszy to Jerzy Zawieyski (właściwie Henryk Nowicki 1902 – 1969), aktor, dramatopisarz, prozaik, katolicki działacz polityczny, poseł na Sejm PRL w latach 1957-1967 z ramienia „Znak”, członek Rady Państwa w latach 1957 – 1968. Od 1956 roku działacz Klubów Inteligencji Katolickiej, a w latach 1956 – 1962 wiceprezes Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich. W okresie aktywności politycznej odgrywał rolę mediatora pomiędzy I sekretarzem KC PZPR Władysławem Gomółką, a kardynałem, Prymasem Polski Stefanem Wyszyńskim. Biografia Jerzego Zawieyskiego oraz publikacje na temat jego działalności politycznej i społecznej oraz życia prywatnego są przedmiotem kilku książek, opracowań oraz stron internetowych.
Adresatem przesyłki był Jerzy Turowicz (1912 – 1999), znany w Krakowie dziennikarz, publicysta, współtwórca i redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego” (1945 – 1953, 1956 – 1999). W latach 1960 – 1990 sprawował funkcję prezesa Społecznego Instytutu Wydawniczego ZNAK, był uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu. Wielokrotnie odznaczany w kraju i za granicą. Kawaler Orderu Orła Białego.
Na ilustracji nr 2 jest skan koperty przesyłki listowej wysłanej jako przesyłka zwykła z Urzędu Pocztowego Warszawa 2 w dniu 4.12.1960 roku do Krakowa. Przesyłka ofrankowana jest jednym znaczkiem z serii „Ołtarz Wita Stwosza” o nominale 60 gr. (Fi.1038). Na uwagę zwraca zarówno nadawca jak i adresat. Nadawca określony jest nadrukiem na kopercie „Sekretariat PRYMASA POLSKI Warszawa 40 ul. Miodowa 17, tel.68174”. Adresatem jest, jak poprzednio, Jerzy Turowicz, redaktor „Tygodnika Powszechnego”.
Adres nadawcy Miodowa 17 (obecnie Miodowa 17/19) to Pałac Arcybiskupów Warszawskich, przeznaczony na ten cel od 1843 roku. Zniszczony podczas Powstania Warszawskiego został w latach 1945 – 1953 odbudowany. Poświęcenie odbudowanego gmachu odbyło się 12 stycznia 1953 roku. W latach 1952 – 1981 rezydował w gmachu Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński (1901-1981).
Jerzy Duda
Polak, Węgier, dwa, bratanki cd...
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 14, listopad 2016 12:26
5. 900 - Lecie Koronacji Szent Lászlá - Św. Władysława I.
Katalog Michel:HU.3319, znaczek wydany w 1978 roku, nominał 1 forint, na znaczku: Relikwiarz na szczątki króla wykonany w formie popiersia. Relikwiarz znajdował się w katedrze Św. Michała. Katedra pod nazwą Św. Michała w Oradea była kilka razy plądrowana, a sarkofag niszczony, do naszych czasów zachowała się tylko cząstka relikwii świętego, mianowicie część czaszki z wbitą drzazgą, dolna szczęka darowana biskupowi znajduje się w Bolonii, potylica zaś w katedrze w Oradea a relikwiarz z czaszką w bazylice w miejscowości Györ na Węgrzech.
6. Królowie Węgier.
Katalog Michel:HU.3866 - 3870,znaczki wydane w 1986 roku, nominał 4 Forint, na znaczku relikwiarz Szent László- Św. Władysław, jak pozycja numer 5.
7. 900 - Lecie Śmierci Szent László - Św. Władysława I.Katalog Michel:HU.4352, znaczek wydany w 1995 roku, wartość nominalna 22 Forinty, na znaczku fragment popiersia...László - Władysława - jest to fresk na ścianie kościoła w malowniczo położonej miejscowości - Székelyderzs v Vavrhelya w Rumunii - okręg Horglita. Kościół powstał już w VI wieku nowej ery jako twierdza obronna, kilkakrotnie grabiony i rujnowany, do naszych czasów zachował się jako budowla z okresu gotyku, zachowane freski nawiązujące do legend o Szent László- Św. Władysławie, pochodzą z 1419 roku. Kościół znajduje się na liście "Światowego Dziedzictwa UNESCO".
W 13.06. 2003 roku poczty Węgier i Chorwacji wprowadziły do obiegu dwa bloki jedno znaczkowe - wspólne wydanie, dotyczące węgierskiego króla Władysława I - László.
a . Blok Węgier, MICH.HU:32, nominał: 300 Forint: Na znaczku dwie stylizowane postacie, wskazują na styl charakterystyczny dla chorwackiej sztuki, stroje ikonograficznie są ściśle powiązane ze sposobem przedstawiania motywów okresu średniowiecza, spotykane w Splicie. Postacie te to: Jelena – królowa - żona Karola, Roberta Andegaweńskiego - Króla Chorwacji i postać Władysława I - László - króla Węgier [moment przekazania korony chorwackiej przez Jelenę królowi Władysławowi - László]. Tło bloku wypełnia fragment wnętrza katedry Św. Stefana w Zagrzebiu, ornamentyka, napisy w języku węgierskim i chorwackim: "Płaszcz króla Władysława Świętego - włodarza Węgier i Chorwacji". Koperta FDC - stempel na znaczku w kształcie płaszcza Św. Władysława.
b. Blok Chorwacji, Mich.HR:20, nominał 10 Kuna: Na znaczku w miniaturze prezentacja szaty - płaszcza koronacyjnego króla Władysława I - László, na szacie w środkowej części krzyż i miniaturki osób: Jeleny i Władysława I - László . Na bloku ten sam motyw w dużym powiększeniu, w prawym górnym rogu, poziomo napis w języku chorwackim, który brzmi: "Płaszcz chorwacko - węgierskiego króla Władysława, XI wiek".
Płaszcz - Szata - Kapa - ofiarowana przez biskupa Zagrzebia, błogosławionego Augustina Kozatić'a, szata o wymiarach 200 centymetrów x190 centymetrów została utkana w jedwabiu w XI wieku w warsztacie tkackim w bizantyńskim mieście Legensburg, jest jednym z najstarszych i najcenniejszych wyrobów włókienniczych - zabytków kultury. Szata przez wieki była wielokrotnie ukrywana w rożnych miejscach przed rabusiami różnej maści i częściowo uległa zniszczeniu, poddana konserwacji w cenionej pracowni konserwatorskiej dla starych tekstyliów w Abeggskiej - Stiftung -Rigigisburg koło Berna w Szwajcarii. Zachowała się do naszych czasów, skarb ten przechowywany jest w skarbcu katedry Św. Stefana w Zagrzebiu.
c. Stempel FDC. Okrągły, ozdobny o treści: Plaśt hrvatsko - ungarskog krajla Ladislava, XI. st.- Płaszcz chorwacko - węgierskiego króla Władysława, XI .W, w środku korona, pod koroną napis:PRIVI DAN/13.06.2016/10101 ZAGREB/.
Teksty źródłowe: Maczanka krakowska - Mieczysław Czuma i Leszek Mazan.
Hrvatska Pośta - Postage stamps 2003.
Żywoty Świętych -Święty Władysław.
"Relacje podróżników"- Gyor
Józef SKOP
Wyjątkowa widokówka z dziełem wybitnego krakowskiego zegarmistrza
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 07, listopad 2016 09:31
Kilka dni temu zakupiłem widokówkę, która zwróciła moją szczególna uwagę, ze względu na pokazany na niej przedmiot, nazwisko twórcy przedmiotu oraz jego pochodzenie. Sądzę, że widokówka wydana przez Uniwersytet w Oksfordzie prezentująca wybitne dzieła z British Muzeum w Londynie jest znakomitą reklamą krakowskiego rzemiosła, w szczególności krakowskiego zegarmistrzostwa. A jest się czym pochwalić bowiem w Krakowie zegary wykonywali i sprzedawali własne wyroby zegarmistrzowie już od XVI wieku. Jako rzemieślnicy byli zaliczani wówczas do jednego cechu z kowalami i ślusarzami.
Na prezentowanej ilustracji pokazany jest widok zegara wykonanego przez Łukasza Weydmana z Krakowa w roku 1648. Prezentowany na widokówce zegar ugruntował sławę Łukasza, bowiem zegar należał do króla Jana Kazimierza, który był miłośnikiem zegarów i posiadał ich 38 w swoich zbiorach. Obecnie zegar jest przechowywany w British Muzeum w Londynie.
Pokazany na widokówce zegar należy do zegarów wieżyczkowych i wyróżnia się rozbudowaną sylwetą na którą składają się czworoboczna wieżą zwieńczona hełmem z okrągłą latarnią, wspartą na cokole podtrzymywanym przez posążki lwów. Wygrawerowano na nim sceny z Księgi Rodzaju z odpowiednimi czterowierszami łacińskimi. Przednią ściankę zegara zdobią grawerunki przedstawiające dwa anioły oraz sygnatura Lucas Weydman Cracov A.D 1648. Na dolnej tarczy ze skalą widoczny jest krajobraz z architekturą, a tylna ściankę pokrywa miejski krajobraz i wizerunki św. Barbary i św. Anny. Boczne ścianki zegara - to dwie płyty szklane, grawerowane z alegorycznym przedstawieniem płonącej świecy zdmuchiwanej przez wiatr. Przedstawienie to objaśniają napisy pozostające w związku z funkcją przedmiotu: Splendor venescens (znikający blask) i Aliis in serviendo (zużywam się w służbie innym).
Profesor Jan Samek, który jest autorem jednego z artykułów poświęconych zegarom krakowskich zegarmistrzów, odnalazł również inny zegar zaliczany do tak zwanych zegarów kaflowych, wykonany przez Łukasza Weydmana. Krótka informacja o nich wydrukowana została w czasopiśmie „Spotkania z zabytkami” w 1992 roku. Z tego tez artykułu zaczerpnąłem informacje o prezentowanym na widokówce zegarze.
Niestety o samym twórcy zegara brak informacji archiwalnych.
Jerzy Duda
Polak, Węgier, dwa, bratanki...
- Szczegóły
- Opublikowano: czwartek, 27, październik 2016 09:40
"Polak, Węgier, dwa, bratanki...", to krótka rymująca się formułka mówiąca o zażyłej przyjaźni i pokrewieństwie narodu polskiego i węgierskiego, znajduje potwierdzenie w walorach filatelistycznych!
***
Węgierski Szent László w Polsce znany jako Władysław I Święty, król węgierski, syn Beli I - króla Węgier z dynastii Arpadów i córki Mieszka II Lamberta - Rychezy - króla Polski. Szent László - św. Władysław urodził się w Krakowie na Wawelu 27 czerwca 1040 roku, młodość spędził na dworze księcia Kazimierza Odnowiciela i króla Bolesława Śmiałego, Ojciec (László - Władysława) Bela I w tym czasie przebywał w Krakowie na wygnaniu z powodu sporów dynastycznych - prawa do węgierskiej korony, schronienie właśnie otrzymał w Krakowie. Ojciec i syn powrócili na Węgry po śmierci króla Gejzy I ,około 1050 roku. László - Władysław przy pomocy króla polskiego Bolesława w 1077 roku obejmuje tron węgierski, poślubia Aldonę - córkę Rudolfa, księcia Szwabii. Podczas swojego panowania wypędza Pieczyngów z Siedmiogrodu w ich miejsce osadza kolonistów węgierskich, doprowadza do chrystianizacji Węgrów, zakazuje wszelkich praktyk i obyczajów pogańskich, nakazuje odbudowę zniszczonych kościołów, zakłada miasto Oradea, poleca wybudowanie katedry w tym mieście, zakłada biskupstwo, nakazuje odbudowę katedry w Zagrzebiu i założenia biskupstwa.
Mianowany przez papieża Urbana II pierwszym w historii naczelnym wodzem armii krzyżowców. Umiera niespodziewanie 29 lipca 1095 roku w Nitrze [dzisiejsza Słowacja]. Uznany świętym - kanonizowany przez papieża Celestyna III w 1192 roku. Pochowany zgodnie z życzeniem w katedrze w Oradea, którą kazał sam wybudować. Ikonografia: Św. z insygniami królewskimi, atrybuty: Anioł podający włócznię, chorągiew, krzyż. turban turecki.
Wspomnienie liturgiczne 30 czerwca. Patron Węgier.
1.Znaczki fiskalne, Węgry 1914 - (Szent László - Święty Władysław), przedstawiony jako rycerz w pełnej zbroi na galopującym koniu, walczący z innowiercami, motyw zaczerpnięty z ikonografii. Osiem sztuk znaczków, rożne kolory, nominały:38,40,50,50,64,72,75,80 filler, znak wodny: podwójny krzyż na kopule.
Przykładowe dwa egzemplarze:50 i 64 filler.
2. Znaczki fiskalne? - lokalne dla miasta Oradea - Węgry 1940 - 1945 - (Szent László -Święty Władysław) - majestatycznie stojąca postać króla w koronie z mieczem, motyw zaczerpnięto z pomnika, który znajduje się przy katedrze katolickiej św. Michała w Oradea[dzisiejsza Rumunia], przy granicy węgierskiej, węgierska nazwa: Nagyvárad, polska: Wielki Waradyn, w katedrze tej spoczywa cząstka relikwii świętego w ozdobnym relikwiarzu z XIX. Oto przykładowy egzemplarz znaczka,nominał 2 pengö, katalog ? Pengö - dawna waluta węgierska w obiegu w latach 1926 - 1946, zastąpiona przez forinta z powodu rekordowej hiperinflacji.
3. Królowie węgierscy: Szent László – Św. Władysław I.Katalog Michel:HU.699 - 704, seria wydana w latach 1939 - 1942, zawiera sześć znaczków, dwa z nich prezentują króla László - Władysława, nominał: 6+6 F - lewy profil głowy króla, nominał: 8+8 F, pomnik króla na koniu.
4 .Bohaterowie Węgier - Szent László - Król. Seria znaczków wydana w 1943 roku, katalog Mich.HU:705 – 714, znaczek - wartość nominalna 2 F, numer: 706, kolor pomarańczowy, papier biały - popiersie króla w koronie u dołu w dolnym lewym rogu miniatura pomnika - król na koniu, pionowy napis: "Szent László Király -Święty Laszlo - Król."
a. 1945. Na znaczku wartości nominalnej 2 F, Mich.HU:706, papier jasno niebieski, kolor brązowy, wydanie drugie - dokonano nadruku w kolorze czarnym, nadruk trzywierszowy o treści: 1945/10/pengö. Po nadruku znaczek otrzymał numer: 814.
b. 1945. Nadruk lokalny na znaczku Mich.HU:706 dla miasta Oradea, trzywierszowy w kolorze czarnym o treści:1945/1/pengö - trzy typy nadruku: I-gruba cyfra 1, II-mała cyfra 1, III-duża cyfra 1 i data.
c. 1945 i 1944. Nadruk lokalny na znaczku Mich.HU:706 w języku rosyjskim dla miasta Użhorod - Poszta/Zakarpatskaja/Ukraina, liczba: 10, 40, 60 i 60 z datą 1944. Załącznik:777-1.jpgd.1945. Poczta lokalna - ZALAU/ZILAH - Rumunia[część północno - wschodnia] - Transylwania, znaczek Mich.HU:706, nadruk trzywierszowy w kolorze czarnym o treści: 2P/POȘTA/SĂLAJULUI.
e. 1943, 1944. Mich.HU: 706. Ukraina Zakarpacka, typy nadruków na znaczku: Litery łacińskie, nadruk dwu wierszowy w kolorze czarnym o treści: ČS R/*1944*/dla miasta Mukačevo oraz nadruk: ČSP /*1943*/ dla miasta Chust. Przykładowy egzemplarz:
f. 1945, Mich.HU:706, nadruk lokalny w kolorze czarnym o treści:/ERELY/TRANSILVANIA/ - dla miasta i okolic - Marosvarhely załącznik: s-I225,jpg - typ drugi nadruku:Erdely/Transilvania/1 - P/, przykład - bez napisu u dołu Romania. istnieją także z napisem.
g. 1944, Mich.HU:706,nadruk lokalny w kolorze czarnym, trzy wierszowy o treści: 8.X.1944/pięcioramienna, czerwona gwiazda/JUGOSLAVIA - napis mieszany łaciną i głagolicą, przeznaczony dla miasta i okolic SENTA, węg:ZENTA - miasto w północno-wschodniej Serbii, okręg Wojwodina, 21000 mieszkańców.
Józef SKOP
Ciekawy artykuł w czasopiśmie "Bliżej Biblioteki"
- Szczegóły
- Opublikowano: niedziela, 23, październik 2016 07:47
Miło nam poinformować i zwrócić uwagę czytelników na artykuł "Wnętrza bibliotek na widokówkach" Prezesa Jerzego Dudy jaki ukazał się w numerze 1/2 (6/7) 2016 czasopisma "Bliżej Biblioteki". Link do czasopisma w formacie pdf znajduje się na stronie:
http://www.kp.kalisz.pl/blizejbiblioteki/index.html
Administrator