Wyjątkowa widokówka z dziełem wybitnego krakowskiego zegarmistrza
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 07, listopad 2016 09:31
Kilka dni temu zakupiłem widokówkę, która zwróciła moją szczególna uwagę, ze względu na pokazany na niej przedmiot, nazwisko twórcy przedmiotu oraz jego pochodzenie. Sądzę, że widokówka wydana przez Uniwersytet w Oksfordzie prezentująca wybitne dzieła z British Muzeum w Londynie jest znakomitą reklamą krakowskiego rzemiosła, w szczególności krakowskiego zegarmistrzostwa. A jest się czym pochwalić bowiem w Krakowie zegary wykonywali i sprzedawali własne wyroby zegarmistrzowie już od XVI wieku. Jako rzemieślnicy byli zaliczani wówczas do jednego cechu z kowalami i ślusarzami.
Na prezentowanej ilustracji pokazany jest widok zegara wykonanego przez Łukasza Weydmana z Krakowa w roku 1648. Prezentowany na widokówce zegar ugruntował sławę Łukasza, bowiem zegar należał do króla Jana Kazimierza, który był miłośnikiem zegarów i posiadał ich 38 w swoich zbiorach. Obecnie zegar jest przechowywany w British Muzeum w Londynie.
Pokazany na widokówce zegar należy do zegarów wieżyczkowych i wyróżnia się rozbudowaną sylwetą na którą składają się czworoboczna wieżą zwieńczona hełmem z okrągłą latarnią, wspartą na cokole podtrzymywanym przez posążki lwów. Wygrawerowano na nim sceny z Księgi Rodzaju z odpowiednimi czterowierszami łacińskimi. Przednią ściankę zegara zdobią grawerunki przedstawiające dwa anioły oraz sygnatura Lucas Weydman Cracov A.D 1648. Na dolnej tarczy ze skalą widoczny jest krajobraz z architekturą, a tylna ściankę pokrywa miejski krajobraz i wizerunki św. Barbary i św. Anny. Boczne ścianki zegara - to dwie płyty szklane, grawerowane z alegorycznym przedstawieniem płonącej świecy zdmuchiwanej przez wiatr. Przedstawienie to objaśniają napisy pozostające w związku z funkcją przedmiotu: Splendor venescens (znikający blask) i Aliis in serviendo (zużywam się w służbie innym).
Profesor Jan Samek, który jest autorem jednego z artykułów poświęconych zegarom krakowskich zegarmistrzów, odnalazł również inny zegar zaliczany do tak zwanych zegarów kaflowych, wykonany przez Łukasza Weydmana. Krótka informacja o nich wydrukowana została w czasopiśmie „Spotkania z zabytkami” w 1992 roku. Z tego tez artykułu zaczerpnąłem informacje o prezentowanym na widokówce zegarze.
Niestety o samym twórcy zegara brak informacji archiwalnych.
Jerzy Duda