PROMOCJA MIASTA POPRZEZ EMISJE POCZTOWE I FILATELISTYKĘ
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 08, lipiec 2024 12:50
PROMOCJA MIASTA
POPRZEZ EMISJE POCZTOWE I FILATELISTYKĘ
Od uzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku, Kraków i motywy krakowskie, są częstymi tematami znaczków i kartek pocztowych emitowanymi przez Pocztę Polską. Przypomnieć należy znaczki z widokiem Wawelu, które ukazały się w 1925 roku. Taka forma promocji miasta, a także ludzi którzy rozsławiali miasto, realizowana poprzez znaki pocztowe, ma już długą tradycję. W ostatnich latach przypomniano o niej w czasopiśmie Uniwersytetu Jagiellońskiego „Alma Mater” w cyklu artykułów „Jak markami i znakami Kraków promowano”. Natomiast o pokazach i wystawach filatelistycznych o tematyce krakowskiej informowano w czasopismach filatelistycznych „Filatelista” i „Filatelista Małopolski”, a od 2012 roku także, na stronie internetowej Klubu Cracoviana. Na wystawach krajowych i zagranicznych krakowscy kolekcjonerzy prezentowali ciekawe zbiory tematyczne zaliczane do zw.„krakowskich ” np. „Droga królewska na Wawel”; „Mieszkańcy Wawelu”, „Sport i turystyka w Krakowie” „Sztuka Krakowa”, „Widoki Krakowa”; „Wit Stwosz”; „ Kraków światowe dziedzictwo kultury”; „Uniwersytet Jagielloński”. W zbiorach wykorzystywano bogaty materiał filatelistyczny, w postaci znaczków, stempli, datowników, kartek pocztowych, druków pocztowych oraz materiały kolekcjonerskie uzupełniające dany temat. Wykorzystywano również walory filatelistyczne wydawane z okazji np. obchodów patriotycznych z okresu II Rzeczypospolitej, niezwykle udanych imprez promujących Kraków jakim były „Dni Krakowa” organizowane od 1936 roku, także po wojnie od 1948 roku, oraz z okazji świąt i obchodów rocznicowych w dziejach najnowszych. Tematyka krakowska jest tak bogata, że każdy może znaleźć swój odrębny, unikatowy temat do opracowania, przy użyciu materiału filatelistycznego.
Imprezami o szczególnym, międzynarodowym, znaczeniu promocyjnym dla miasta były „Dni Krakowa”. O pierwszych, tych przedwojennych, napisano pracę magisterską, przygotowano wystawę z katalogiem, napisano szereg artykułów, sprawozdań z obchodów i tp. Nie napotkaliśmy, natomiast, informacji na temat walorów filatelistycznych i pocztowych związanych z Dniami Krakowa, nie posiadamy informacji o zbiorze filatelistycznym obejmującym historię „Dni Krakowa”. Brak jest informacji na temat pocztowego wykorzystania walorów w obrocie krajowym i zagranicznym.
Temat jest interesujący, bardzo krakowski, i dlatego podejmujemy próbę zestawienia podstawowych informacji o walorach i pocztowym ich wykorzystaniu.
„DNI KRAKOWA” NA WALORACH POCZTOWYCH I KOLEKCJONERSKICH.
Pomysł zorganizowania święta miasta Krakowa zrodził się 1934 roku, a inicjatorami byli Jerzy Dobrzycki, Adam Polewka, Antoni Wasilewski i skupieni wokół nich miłośnicy Krakowa z Komitetu Obywatelskiego. Zakładano, że pierwsze Dni Krakowa odbędą się już w 1935 roku, jednakże po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego i ogłoszonej żałoby narodowej, zdecydowano uroczystość otwarcia Dni Krakowa przenieść na 1936 rok. I tak się stało.
Jerzy Dobrzycki, w programie pierwszych Dni Krakowa, wydanym drukiem, napisał: Usilnem staraniem przygotowującego „Dni Krakowa” Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Związku Turystycznego jest uczynić z nich odtąd stałe doroczne święto jagiellońskiego grodu, obchodzone w najpiękniejszej wiosennej porze roku, przy tłumnym udziale swoich i obcych...Niechaj zatem stare mury Krakowa przemówią legendą, pieśnią i muzyką! Niechaj te dni staną się jaśniejsze i milsze nad powszednich, a z niemi wraz niech rozsłonecznią się serca tych wszystkich, którzy zechcą Kraków odwiedzić! Anonimowy poeta XVII.w, taką kiedyś płomienną apostrofę Krakowowi poświęcił:
Krakowie sławny...stolico,
Którego sława idzie pod obłoki
Jak świat szeroki.
Śliczne twe gmachy, śliczne i pokoje
Śliczne świątynie i ogrody twoje
Gdzie skoro wnijdzie, aż melankolija
Człowieka mija !
Zbywszy się zatem owej „melankolii”, owej codziennej szarzyzny i troski, z słońcem i pogodą na czołach, zechciejcie Wy wszyscy którzy uczestniczyć będziecie w „Dniach Krakowa”, odczuć to hasło serdeczne, które przenika dziś wszystkich Krakowian: WITAJCIE.
Dni Krakowa trwały od 10 – 24 czerwca 1936 roku, Wydano sześćdziesięcioośmio stronicowy program z informatorem, w formacie 12x23 cm, wydrukowany w Zakładach Graficznych „Styl” (fot.1).
Na stronie tytułowej, uwagę zwraca, zarówno liternictwo jak i interesujące logo, dzieło krakowskich grafików i introligatorów, Zygmunta Kinastowskiego i Henryka Starzyńskiego, które stało się symbolem Dni Krakowa. (fot.2).
Program zawiera; wykaz imprez z krótkim ich opisem, harmonogram z miejscem lokalizacji oraz ponad setkę inseratów reklamowych. Zapowiedziano w nim m.in. Wielki koncert Jana Kiepury i wiele imprez muzycznych w tym . koncert spacerowy na Plantach, występ słynnego chóru Dana, Wielki festiwal śpiewaczy, wystawiono operę Cyrulik Sewilski, koncert poświęcony twórczości młodych muzyków krakowskich. Oprócz tego programie przewidziano wielkie widowiska np. „Kopernik” , „Pieśń świętojańska o sobótce”,, „Akademia Orkanowska”. Nie zapomniano o imprezach sportowych takich jak mecz piłkarski „Kraków - Hungaria”, a także; „reprezentacja Krakowa, reprezentacja Belgradu”; zawody wioślarskie, konne, lekkoatletyczne, łucznicze, turnieje rycerskie ,promowano zabawy taneczne na świeżym powietrzu i wiele innych imprez. W ramach Dni Krakowa odbyć się miały obchody tradycyjne „Lajkonik”, „Wianki”. Większość imprez odbywała się blisko śródmieścia ale także w Parku Jordana, w Podgórzu na Krzemionkach. A to wszystko przy wspaniałej iluminacji miasta i specjalnej iluminacji Plant. W okresie trwania Dni Krakowa, obchodzone było święto Boże Ciało z procesją i świętowaniem w kolejnych dniach.
Kolekcjonerzy mieli powód do radości bowiem w czasie pierwszych Dni Krakowa uruchomiona została poczta balonowa. Zaplanowano trzy loty „Balonu Kraków”; 17, 21 i 29 VI 1936 roku. Istniała możliwość nadania balonem „Kraków” listów i kartek pocztowych, ostemplowanych datownikiem okolicznościowym stosowanym w Urzędzie Pocztowym Kraków 2, i stemplem z napisem „Balon Kraków”. Część poczty wysłano w specjalnych kopertach dla poczty balonowej przygotowanych przez organizatora, a część na kartkach wydanych nakładem Aeroklubu Krakowskiego z widokiem balonu.(fot.3, a b)
Fot.3a,b, kartka pocztowa z obiegu, wydana nakładem Aeroklubu Krakowskiego (a), na stronie adresowej są znaczki opłaty pocztowej, skasowane ręcznym stemplem okolicznościowym przesyłki balonowej (kat. Myśl. Nr.36 013). Jest także stempel „Poczta Balonowa” w kolorze zielonym, naklejki „Expres” i L.O.P.P za 10 groszy, również datownik odbiorczy z Alwernii oraz stempel w kolorze czerwonym „III Lot” , a także numer kolejny przesyłki.
Informację o pierwszych „Dniach Krakowa” zamieszczono w, wydanym drukiem, Sprawozdaniu z działalności Polskiego Związku Turystycznego w Krakowie za okres od czerwca 1935 r. do września 1936 roku. Podano m.in. liczbę osób przybyłych do Krakowa z kraju i zagranicy, liczby osób które wzięły udział w imprezach, liczbę osób zakwaterowanych i inne dane. Podano także informację o wydawnictwach w tym o plakatach (afiszach) i innych materiałach reklamowych, na projekty których ogłaszano konkursy. W jednym z konkursów na plakat, pierwsza nagrodę zdobył prof. Witold Chomicz (fot.4).
Autorzy sprawozdania nie odnieśli się natomiast do współpracy Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Związku Turystycznego z Pocztą Polską w sprawie emitowania znaków, stosowania datowników czy uruchamiania stoisk pocztowych,
w miejscach gdzie odbywały się imprezy masowe w okresie Dni Krakowa. Wprawdzie Poczta Polska od 1935 roku przechodziła fazę głębokiej reorganizacji, ale udało się stworzyć na czas trwania Dni Krakowa, „Pocztę balonowa” i „Pocztę Ruchomą”. Świadectwem jej istnienia i działania jest stempel dodatkowy, nie służący do kasowania znaczków. Jest to trójkątny stempel z napisem, na ramionach trójkąta; „Poczta Ruchoma, Dni Krakowa, od 10 VI do 24 VI 1936 „ i herbem Krakowa w części środkowej (fot.5).
Fot. 5 Kartka pocztowa Cp.70 z ilustracją 30, z obiegu pocztowego z odciśniętym
stemplem „Poczty Ruchomej”. Stempel jest odnotowany w „Katalogu polskich
stempli okolicznościowych” Andrzeja Myślickiego, z.1, nr 36 223.
Poczta Polska w 1936 roku nie wydała znaczka z okazji Dni Krakowa, a wykorzystanie okolicznościowych stempli i datowników na przesyłkach krajowych czy zagranicznych miało charakter raczej incydentalny. Walory są unikatowe, trudne do zdobycia i bardzo rzadko oferowane na portalach sprzedażowych czy portalach aukcyjnych. Zachowało się tych walorów bardzo mało pomimo tego, że „Dni Krakowa” w 1936 roku przyciągnęły ponad 100 tyś. osób z Polski, które wzięły udział w imprezach oraz ponad 4000 osób z zagranicy. Nieco częściej można spotkać materiały kolekcjonerskie takie jak; drukowane programy, plakaty, materiały reklamowe. Równie rzadko pojawiają się walory pocztowo – filatelistyczne oraz materiały kolekcjonerskie z kolejnych Dni Krakowa to jest z roku 1937 roku, i później z 1938 i 1939 roku nazwane „ Festiwalem Sztuki Polskiej. Dni Krakowa”.
Kolejne „Dni Krakowa” obchodzono w dniach 27 maja do 20 czerwca 1937 roku. Wykorzystano doświadczenia z 1936 roku, ale rozszerzono program o „Festiwal Sztuki Polskiej”, a także wprowadzono szereg nowych elementów. Przede wszystkim w dniu otwarcia Dni Krakowa, czyli 26 maja 1937 roku, odbyły się obchody „Dnia Harcerstwa Polskiego”, a także nastąpiło otwarcie „Wesołego Miasteczka” na terenach przed Parkiem Jordana . Do programu wprowadzono dodatkowo obchody „Tygodnia propagandy młodzieży przemysłowej i rękodzielniczej”. Nastąpiło rozbudowanie programu artystycznego, teatralnego, literackiego i muzycznego. Pozostawiono w ramach „Dni Krakowa’ obchody tradycyjne ; Bożego Ciała, Lajkonika, „Abdykacji Króla Kurkowego” oraz Wianki. Wprowadzono kiermasze obrazów. Zachowano iluminację zabytków Krakowa, imprezy sportowe, zabawy na świeżym powietrzu. Polski Związek Turystyczny mający siedzibę w „pałacu Wołodkiewiczów naprzeciw Dworca Kolei” wydał, wzorem ubiegłego roku, Informator zawierający szczegółowe informacje o wydarzeniach odbywających się w czasie „Dni Krakowa”. Informator zawierał także ponad 150 reklam.
Poczta Polska, w 1937 roku, nie emitowała żadnego waloru z okazji „Dni Krakowa”. Natomiast logo, ze stylizowanym rysunkiem Lajkonika, wykorzystano w pracy nad wykonaniem datownika okolicznościowego. Jest to stempel ręczny z wymienną datą ( kalendarzem pocztowym) stosowanym w Urzędzie Pocztowym Kraków 1, w maju i czerwcu 1937 roku (fot. 6).
Fot. 6 Wzór stempla ręcznego z wymienną datą, stosowanego w Urzędzie Pocztowym
Kraków 1, w czasie obchodów „Dni Krakowa” to jest od 27 V – 20 VI 1937.
(kat Myśl. 37 005).
Pomimo długich poszukiwań, nie udało się nam znaleźć przesyłki listowej ofrankowanej zgodnie z taryfą, na której znaczki byłyby skasowane stemplem, o którym wcześniej.
P o raz trzeci gród podwawelski urządził „Dni Krakowa” w 1938 roku. Była to największa impreza turystyczna roku, bowiem po raz drugi połączono „Festiwal Sztuki Polskiej” z „Dniami Krakowa”. Dzięki temu. program obchodów wzbogacono o wielkie koncerty orkiestr, chórów, przestawienia teatralne , wieczory literackie i inne imprezy artystyczne. „Festiwal Sztuki Polskiej i Dni Krakowa” odbyły się w dniach 4- 23 VI 1938 roku. Staraniem Polskiego Związku Turystycznego wydano „Program – Przewodnik Dni Krakowa” rozprowadzany, za okazaniem karty uczestnictwa, bezpłatnie. Przewodnik o wymiarach 12 x 22,5 cm ma 56 stron i okładkę z ilustracją autorstwa prof. Witolda Chomicza (fot. 7).
Fot. 7 Strona tytułowa „Programu –przewodnika Dni Krakowa” z 1938 z ilustracją wykonaną
przez prof. Witolda Chomicza.
Na wstępie znajdują się nazwiska protektorów, członków prezydium honorowego, komitetu honorowego oraz członków prezydium Komitetu Obywatelskiego Festiwalu Sztuki i „Dni Krakowa”. Dalej jest harmonogram dzienny imprez z ich krótkim opisem, wykonawcami oraz miejscem występów. Jest także część bytowa dla przyjezdnych z wykazem hoteli, restauracji. kawiarni i cukierni oraz obiektów godnych zwiedzania w tym zabytków, muzeów, wystaw, a także Kopca Józefa Piłsudskiego na Sowińcu. Książeczka wypełniona jest ponad dwustoma inseratami reklamowymi o różnej wielkości, w tym kilkoma całostronicowymi.
Uwagę zwracają informacje o imprezach muzycznych, teatralnych z udziałem znakomitych wykonawców spoza Krakowa, ale także występy krakowskich muzyków i teatru Cricot. W trakcie Dni Krakowa odbyło się odsłonięcie pomnika Józefa Dietla, dłuta Xawerego Dunikowskiego, oraz uroczystości kościelne, w tym; Boże Ciało oraz święto związane ze sprowadzeniem relikwi św. Andrzeja Boboli z Rzymu do Polski. W ramach „Dni Krakowa” znalazły się imprezy tradycyjne takie jak Lajkonik, Wianki, Abdykacja Króla Kurkowego. Nie zapomniano o imprezach sportowych , zawodach kolarskich, szermierczych, piłkarskich, a przede wszystkim o automobilowym wyścigu górskim na serpentynach w Ojcowie.
Uczestników „Dni Krakowa” zapraszano na „imprezy codzienne” jak koncerty orkiestr na Plantach, Średniowieczny teatr wędrowny komediantów, kiermasze, Wesołe Miasteczko. W programie zapisano miejsca i godziny iluminacji obiektów, zabytków i Plant.
Równocześnie z „Programem – przewodnikiem” wydany został folder w formacie 20 x 21 cm z atrakcyjnymi czarno-białymi fotografiami, planem śródmieścia Krakowa i mapką Polski na której naniesiono trasy połączeń Krakowa ze stolicami państw europejskich. (fot.8 a, b)
Folder został wydany przez Polski Związek Turystyczny w Krakowie, który był organem wykonawczym Komitetu Obywatelskiego, przy poparciu Wydziału Turystyki Ministerstwa Komunikacji , Liga Popierania Turystyki w Warszawie, a drukowany w Drukarni Narodowej w Krakowie.. Na 26 stronach zaprezentowano zdjęcia Krakowa również z obchodów i uroczystości, ze sztuk teatralnych i widowisk, koncertów z portretami wybitnych twórców, z wystaw i imprez sportowych, a także zabaw i rozrywki.
Podobnie jak w latach poprzednich Poczta Polska nie wydała znaczka z okazji “Dni Krakowa”. W użyciu był stempel ręczny z 1937 roku „ Dni Krakowa” ze stylizowanym rysunkiem Lajkonika, stosowany w Urzędzie Pocztowym Kraków 1. Pomimo intensywnych poszukiwań nie udało się nam pozyskać całości pocztowej ze znaczkami skasowanymi tym stemplem i datą z okresu trwania „Dni Krakowa „ w 1938 roku.
Czwarte, ostatnie przed wojną, święto Krakowa „ Festiwal Sztuki, Dni Krakowa” odbyło się w dniach 3 – 24 czerwca 1939 roku pod protektoratem ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, dr. Wojciecha Świętosławskiego, ministra Komunikacji, pułkownika Juliusza Ulrycha i generała broni, Kazimierza Sosnkowskiego. Na program składały się obchody tradycyjne, pokazy regionalne, imprezy artystyczne oraz imprezy sportowe, także zabawy i widowiska, które sprawdziły się w poprzednich „Dniach Krakowa”. W pierwszych dniach obyły się koncerty chórów, które uczestniczyły w ogólnopolskim zjeździe związków śpiewaczych, także koncerty orkiestry Polskiego Radia. Zaplanowano Wieczory Literackie i widowiska organizowane na Dziedzińcu Collegium Nowodworskiego, w tym spektakl „Kawaler Księżycowy”. Dla szerszej publiczności dostępne były „Igrce w Barbakanie”(„Sowizdrzał” , „Marchołt” i „Wagancka Kołysanka”). Zachowano obchody tradycyjne czyli święto Bożego Ciała, Lajkonik, Abdykacja Króla Kurkowego i Wianki. W ramach imprez sportowych odbył się mecz piłkarski Bułgaria – Polska, i „Garbarnia – Polonia”, mistrzostwa kolarskie, wyścig motocyklowy pod Ojcowem Organizowano tradycyjnie zabawy ludowe, kiermasze w parku Bednarskiego i parku Jordana. Atrakcją była zawsze iluminacja miasta.
Program „Dni Krakowa” przygotowano w formie folderu dwunastostronicowego, ilustrowanego czarno-białymi fotografiami z planem śródmieścia Krakowa oraz mapką, jak w folderze z 1938 roku. (fot. 9)
I tym razem Poczta Polska nie emitowała żadnego waloru z okazji „Dni Krakowa”. W Urzędzie Pocztowym Kraków 1, stosowany był, tradycyjnie, stempel ręczny ze zmienną datą, ze stylizowanym rysunkiem Lajkonika. Na fot.9 i 10 pokazujemy dwie widokówki z obiegu pocztowego ofrankowane znaczkami Fi.310 i 311 skasowane stemplem z „Dni Krakowa”.
Fot. 10a, b, Widokówka wydana przez firmę „Sztuka Kraków” w 1939 roku (a), wysłana z
Urzędu Pocztowego Kraków 1, w dniu (?) VI 1939 roku do Lwowa. Widokówka
ofrankowana dwoma znaczkami Fi.310 i 311 o łącznej wartości 15 groszy (b).
Znaczki są skasowane datownikiem okolicznościowym (kat. Myśl. 37 005).
Fot. 11 Widokówka fotograficzna, wysłana z Urzędu Pocztowego Kraków 1,
w dniu 22 VI 1939 roku do Krakowa ofrankowana znaczkiem Fi.310 skasowanym
datownikiem okolicznościowym (kat. Myśl. 37 005).
Poczta Polska, w latach 1936 – 1939, nie wydała żadnego waloru upamiętniającego „Dni Krakowa”, a przecież były to wielodniowe imprezy odnotowywane przez prasę europejską i cieszące się dużą popularnością w Polsce. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że w tamtych latach, zwiększało się społeczne zainteresowanie filatelistyką, o której dyskutowano na kolejnych Zjazdach Związku Stowarzyszeń Filatelistycznych (w latach 1937, 1938, 1939). Szerokim echem odbiła się zorganizowana w Warszawie w 1938 roku,
V. Ogólnopolska Wystawa Filatelistyczna, w której uczestniczyli i zdobywali najwyższe trofea krakowscy filateliści. Dzisiejszym kolekcjonerom zajmującym się tematyką krakowską, w tym dotyczącą promowania miasta poprzez walory filatelistyczne, pozostaje poszukiwanie całości pocztowych ze stemplami z „Dni Krakowa”.
Jak zawsze, prosimy Członków Klubu i Internautów, o komentarze, o uzupełnienia wiadomości, o krytyczną ocenę i pomoc w redagowaniu klubowej strony internetowej. Temat „:Dni Krakowa” po 1945 roku będzie zaprezentowany w kolejnym odcinku.
Jerzy Duda
Administrator Piotr
.
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” DODATEK
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 24, czerwiec 2024 11:48
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”
DODATEK
Nasz cykl, zatytułowany „Inspiracyjna rola nowohuckiego neonu FILATELISTYKA” powstawał z myślą o włączeniu się do obchodów Dni Nowej Huty, „najmłodszej siostry Krakowa”, obchodzącej siedemdziesiąte piąte urodziny. Nasz cykl i kolejne jego części nawiązywały do historii nowohuckiej filatelistyki, wyznaczanej- w pewnym sensie- emisjami Poczty Polskiej. Na bazie informacji o emisjach przedstawiliśmy przykłady pocztowego wykorzystania tych znaków, zarówno w obrocie krajowym jak zagranicznym. Te dokumenty, w postaci tak zwanych całości pocztowych, z których każda jest unikatem, spełniają ważną rolę dla kolekcjonerów, w tworzeniu kolekcji, nie wspominając o roli jaką spełniają dla historii poczty, dla badań nad historią danego obszaru (gminy, miasta, regionu). Sądząc po liczbie wejść na klubową stronę internetową, przy okazji prezentacji każdej części, możemy z zadowoleniem stwierdzić, że cykl spotkał się z zainteresowaniem Członków Klubu jak i Internautów. Wprawdzie autorzy strony internetowej nie mieli odzewu w formie korespondencyjnej, ale mieliśmy sporo kontaktów telefonicznych, także z pytaniami dotyczącymi: kontynuacji cyklu, o możliwościach pozyskiwania kolejnych walorów, a także możliwościach poszerzenia cyklu o inne walory np. kartki pocztowe, datowniki okolicznościowe, ciekawostki, a nawet o walorach mających związek z pomnikiem Lenina.
Dziękujemy wszystkim Internautom zainteresowanym naszym cyklem, dziękujemy także tym, którzy wspierają nas walorami ze swoich zbiorów, pozwalając reprodukować je na naszej stronie . Dziękujemy szczególnie Kolegom klubowym, Miłoszowi Rzadkoszowi, Tadeuszowi Boguszowi i Augustynowi Katańskiemu.
Dzisiaj przypominamy wydania Poczty Polskiej z 1959 roku w postaci dwóch kartek pocztowych emitowanych z okazji obchodów 10-lecia Nowej Huty (fot.1), a także odbitkę okolicznościowego datownika wykorzystywanego w Urzędzie Pocztowym Kraków 28. w dniu 27.6.1959 rok (fot.2).
Fot.1 Dwie kartki pocztowe Cp.171 wydane przez P.P.T. i T z sygnaturą VII..59 wydane
w nakładzie 100 000 każda. Na jednaj jest rysunek fragmentu kombinatu z kominami,
a na drugiej fragment wielkich pieców. Kartki są bez obiegu pocztowego. Od dłuższego
czasu poszukujemy, bez rezultatu, kartek z obiegu.
Fot.2 Odbitka okolicznościowego datownika stosowanego z okazji obchodów
dziesięciolecia Nowej Huty.
W 1959 roku Poczta Polska wyemitowała karty pocztowe ze znaczkiem opłaty (Nowa
Huta) o nominale 40 groszy Cp.135, z sygnaturą: II.53 oraz IX .53 wydanych w nakładzie
po 1 milion sztuk każda. Kartki opatrzone są hasłami propagandowymi, bowiem w latach 1944 – 1952 był obowiązek umieszczania ich na kartkach. Projektanci mieli możliwość wyboru tekstu z 69 zaproponowanych haseł Na zaprezentowanych sześciu kartkach Cp.135 (fot.3) znajduje się sześć wybranych haseł.
Fot. 3 Zestaw sześciu kartek Cp.135 z hasłami propagandowymi.
Z lat późniejszych mamy przykłady ciekawych datowników okolicznościowych stosowanych w Urzędach Pocztowych, Kraków 1 i Kraków 28. (fot. 4 i 5).
Fot. 4a, b Koperta przesyłki, prywatnej, miejscowej, filatelistycznej, poleconej z erką
w postaci naklejki z wydrukowanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego
Kraków 1. Znaczek opłaty jest skasowany datownikiem okolicznościowym
stosowanym z okazji dwudziestej rocznicy Huty im. Lenina przypadającej w
1969 roku (a). Komitet organizacyjny obchodów mieścił się w Dzielnicowej
Radzie Narodowej, Osiedle Zgody 2 i do korespondencji używał ilustrowanej
koperty o wymiarach 235 x 148 mm (b). Ilustracją koperty jest rysunek imitujący
połączenie Starego Krakowa z Nową Hutą. Koperta służyła kolekcjonerom do
pozyskiwania okolicznościowych stempli w tym: stosowanego w Urzędzie
Pocztowym Kraków 28 w dniu 21 VI 1969 z okazji 20- lecia Nowej Huty jak i
stempli związanych z jubileuszem Lenina oraz wmurowaniem kamienia
węgielnego pod pomnik Lenina w Nowej Hucie.
Fot. 5 Koperta ilustrowana z wystawy filatelistycznej zorganizowanej z okazji rocznicy
wyzwolenia Krakowa (18 styczeń 1945 roku) , która miała miejsce w Krakowie
w dniach 18-27 styczeń 1980 rok Koperta przesyłki prywatnej, miejscowej, z erką
w postaci naklejki z wydrukowanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego
Kraków 28. Znaczki opłaty skasowane są interesującym datownikiem. Projektant
datownika wykorzystał rysunek fragmentu kombinatu ze znaczków serii Fi. 550-553.
Nasza kolekcja wzbogacona została kolejnymi całościami pocztowymi ofrankowanymi znaczkiem Fi.550 oraz zestawem znaczków stemplowanych z serii Fi.550 –553. Całości pocztowe z obiegu krajowego i zagranicznego prezentujemy na fot. 6- 11.
Fot. 6 Dwie kartki świąteczne projektowane przez Z. Wilczkowa, wydane przez
Spółdzielnie Przemysłu Artystycznego w Krakowie wysłane z Urzędu Pocztowego
Warszawa (?) w dniu 24.12.1954 do Krakowa oraz Urzędu Pocztowego Kraków 2 w
dniu 9.4.1955 do Krakowa. Obie kartki są ofrankowane znaczkiem Fi.550 o nominale
40 groszy zgodnie z taryfą.
Fot. 7 Koperta (uszkodzona) przesyłki sądowej, firmowej, poleconej z erką w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Lublin 4
w dniu 4.6.1954 do Sądu Powiatowego w Radzyniu. Przesyłka jest ofrankowana
czterema znaczkami w tym Fi.550, 683, 684 i 535 o łącznej wartości 1,55 zł, zgodnie
z taryfą
Fot. 8 Koperta o wymiarach 155 x 98 mm przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z
erką w postaci odbitki pieczątki i odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu
Pocztowego Rypin, w dniu 11.2.1955 do USA. Przesyłka jest ofrankowana czterema
znaczkami w tym Fi.550 oraz trzema znaczkami 684 o łącznej wartości 2,80 zł .
Przesyłka dotarła do adresata 22. 2. 1955 o czym świadczy odbitka datownika
odbiorczego.
Fot.9 Koperta standardowych wymiarów przesyłki prywatnej, zagranicznej, zwykłej
wysłanej z Urzędu Pocztowego Nysa 4 w dniu 16.9.1954 roku do b. NRD. Przesyłka
jest ofrankowana znaczkiem Fi.550 o nominale 40 groszy, zgodnie z taryfą. Przesyłka
dotarła do adresata 21.9.1954 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.
Fot.10 Koperta standardowych wymiarów przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej
z erką w postaci odbitki pieczątki z numerem odbitym numeratorem, wysłanej
z Urzędu Pocztowego Stalinogród (!) w dniu 24. 01.1954 do Niemiec. Przesyłka
jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.550 i 631 o łącznej wartości 1,40 zł zgodnie
z taryfą.
Fot.11 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej,
poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem,
przesłanej z Urzędu Pocztowego Radzionków, w dniu 19.1.1955 roku do Niemiec.
Koperta wadliwie zaadresowana, z dodatkową naklejką w języku niemieckim i
Francuskim, z odręczna adnotacją listonosza. Przesyłka przeszła drogę pocztową przez
Warszawę (21.1.1955 rok), Frankfurt (23.1. 1955 roku) i Ludwigshafen (24.1.1955).
Przesyła jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.550 i 631 zgodnie z taryfą.
Na tym kończymy nasz cykl Inspiracyjna rola nowohuckiego neonu FILATELISTYKA i zapraszamy do poszukiwań innych, jeszcze cenniejszych walorów filatelistycznych o tematyce nowohuckiej. Prosimy o informowanie nas o nowych walorach, a także udzielanie nam zgody na reprodukowanie ich na klubowej stronie internetowej.
Jerzy Duda
Administrator Piotr
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 8).
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 03, czerwiec 2024 14:18
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”
(część 8).
Widoczna z daleka konstrukcja, na której jeszcze dzisiaj można odczytać wyraz „FILATELISTYKA”, informowała o istnieniu sklepu, w którym można było zaopatrzyć się we wszystko co potrzebował kolekcjoner znaczków pocztowych, a do tego była nowoczesną, na owe czasy, reklamą kolekcjonerstwa którym pasjonowało się kilkadziesiąt milionów ludzi we wszystkich zakątkach świata. Szaleństwo rozpoczęło się wraz z ukazaniem się pierwszego znaczka pocztowego w 1840 roku i w krótkim czasie stało się wiodącym kolekcjonerstwem na świecie. Przechodziło różne koleje losu stając się nawet dziedziną wiedzy z tworzeniem ośrodków badawczych w postaci Europejskiej Akademii Filatelistyki ( w Polsce jest Polska Akademia Filatelistyki, działająca od 1993 roku), wydającej naukowe czasopismo „Opus”. W Polsce filatelistyka rodziła się powoli od końca XIX wieku (Kraków 6 stycznia 1893 pierwszy Polski Klub Filatelistów), a w latach 20 i 30 XX wieku nastąpił rozkwit badań nad znakami pocztowymi, ze znaczącym wkładem polskich badaczy. Po drugiej wojnie światowej wzrosła liczba zbieraczy znaków pocztowych i zwiększyło się zainteresowanie filatelistyką, którą encyklopedycznie zdefiniowano jako; „ znawstwo, znaków pocztowych, ogół wiadomości o nich, w powiązaniu z historią poczty”.
Nie ma bowiem filatelistyki bez poczty, która jest upoważniona do emitowania znaków opłaty, tak jak nie ma filatelistyki bez listowego kontaktu międzyludzkiego. Obie sprawy ewoluują i to w sposób i szybki i nieuchronny. Szybki, bo rewolucyjne wręcz zmiany trwają niecałe 50 lat, a nieuchronny, bo niczego innego na horyzoncie nie widać. Rewolucyjne zmiany rozpoczęły się 3 kwietnia 1973 roku w którym wprowadzono w użycie telefon komórkowy, w miarę łatwy w użyciu. Ważył 0.,8 kg i miał wymiary cegły. W roku 1979 wprowadzono pierwszą sieć telefonii komórkowej w Japonii, w Polsce w 1992 roku. W tym samym roku nadano pierwszy w historii SMS (Short Message Servis).W latach dziewięćdziesiątych XX wieku stworzono sieć komputerową www (World Wide Web)i usługę internetową. Były to pierwsze symptomy powolnego upadku poczty w jej klasycznym rozumieniu. Odbywało się to w jednych krajach wolniej w innych szybciej, ale nieuchronnie. Przykład Polskiej Poczty jest nam najbliższy.
Neon „FILATELISTYKA” staje się symbolem minionego czasu i dlatego jest taki ważny i inspirujący. Bo dzisiaj wszystko co związane z pocztą i filatelistyką musi być na nowo zdefiniowane. Wydawanie znaczków ( co to jest znaczek?), co to kolekcjonowanie, w odniesieniu np. do kryptoznaczków, czym ma być filatelistyka jeśli już hasło „filatelistyka uczy, bawi, wychowuje” od lat nie mieści się nawet w lamusie. Co to znaczy, „znawstwo znaków pocztowych” i ich badanie?. Pytań można mnożyć w nieskończoność.
W sytuacji jakiej się znajdujemy ważne jest zachowanie tego wszystkiego co związane było z główną funkcją poczty, a więc przyjmowaniem, transportem i dostarczaniem przesyłek, przede wszystkim listowych, bowiem to miało podstawowe znaczenie w procesie nawiązywania i podtrzymywania kontaktów międzyludzkich. Gromadzenie, przechowywanie i badanie tego rodzaju dokumentów jest ważne z punktu widzenia i historycznego bo są to dokumenty historyczne ale również z wielu innych powodów.
Staraliśmy się realizować ten nasz cel prezentując dokumenty historyczne, w postaci całości pocztowych, dotyczące zarówno kombinatu jak i Nowej Huty, tworów zaledwie osiemdziesięcioletnich.
Zanim zakończymy nasz cykl, pokażemy jeszcze walory od niedawna znajdujące się w kolekcji. W czasie naszej akcji powiększyła się ona o 8 całości pocztowych z których 4 to przesyłki listowe z obrotu krajowego, a 4 z obrotu zagranicznego. Pozyskane walory prezentujemy na fot. 1-8.
Przesyłki z obrotu krajowego:
Fot.1 Koperta o wymiarach 155 x 90 mm przesyłki listowej, krajowej, zwykłej wysłanej z
Urzędu Pocztowego Długopole Zdrój, w dniu 15.10. 1954 roku do Krakowa.
Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi. 552, o nominale 60 groszy, zgodnie z taryfą.
Fot. 2 Koperta standardowych wymiarów z nadrukiem firmowym przesyłki listowej, zwykłej
wysłanej z Urzędu Pocztowego Wrocław 1, w dniu 8.9.1952 roku do Krakowa.
Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami w tym Fi.551 i trzema znaczkami Fi.533
(widoczny na kopercie ślad po jednym znaczku). Opłata wyniosła 60 groszy, zgodnie
z taryfą.
Fot. 3 Koperta lotnicza przesyłki listowej, zwykłej, krajowej wysłanej z Urzędu Pocztowego
Wisła 1, w dniu 22.11.1954 roku do Warszawy. Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem
Fi. 552 o nominale 60 groszy zgodnie z taryfą.
Fot. 4 a,b Dwie koperty z okienkiem (koperty takie były popularne w latach pięćdziesiątych
w Polsce i wykorzystywane głównie jako koperty firmowe). Koperta (a) firmowa z
nadrukiem, przesyłki listowej, krajowej, zwykłej wysłana z Urzędu Pocztowego
Warszawa 2, w dniu 23.9.1954 roku do (?). Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem
Fi.552 o nominale 60 groszy, zgodnie z taryfą. Koperta (b) firmowa z pieczątką
firmy, przesyłki listowej, krajowej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki
z odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Bydgoszcz 6, w
dniu 24.11.1954 roku do Jeleniej Góry. Przesyłka jest ofrankowana trzema
znaczkami w tym dwoma Fi.552 i Fi.579 o łącznej wartości 1,50 zł, zgodnie z
taryfą. Przesyłka dotarła do adresata w Jeleniej Górze dnia 25.11,1954 roku o czym
świadczy odbitka datownika odbiorczego.
Przesyłki z obrotu zagranicznego:
Fot. 5 Koperta przesyłki listowej, prywatnej, zwykłej przesłanej z Urzędu Pocztowego
Warszawa 2, w dniu 31.3.1952 roku do b. Czechosłowacji. Przesyłka jest ofrankowana
znaczkiem Fi.552 o nominale 60 groszy zgodnie z taryfą.
Fot.6 Koperta przesyłki listowej, prywatnej, zwykłej przesłanej z Urzędu Pocztowego
Międzyzdroje, w dniu 18.12. 1952(?) roku do byłego NRD. Przesyłka jest ofrankowana
znaczkiem Fi. 551 o nominale 45 groszy, zgodnie z taryfą.
Fot.7 Koperta przesyłki listowej, prywatnej, zwykłej wysłanej z Urzędu Pocztowego
Chorzów 6, w dniu 20.5.1954 do Wiednia. Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi.
551 o nominale 45 groszy z godnie z taryfą.
Fot. 8 Koperta przesyłki listowej, prywatnej, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu
Pocztowego Sopot, w dniu 22.6.1954 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana trzema
znaczkami w tym dwoma Fi. 552 i 683 o łącznej wartości 1,40 zł, zgodnie z taryfą
Mamy nadzieję że pozyskamy kolejne walory i powiększymy naszą kolekcję całości pocztowych i znaczków stemplowanych o tematyce związanej z Nową Hutą. Tym bardziej, że na 1954 roku nie kończą się wydania Poczty Polskiej o tej tematyce.
W bogatym, w wydarzenia roku 1964, m.in. Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Innsbrucku, 600-lecie Uniwersytetu Jagiellońskiego, XVIII Igrzyska Olimpijskie w Tokio, znalazły się także obchody XX lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Poczta Polska wprowadziła do obiegu dnia 21 lipca 1964 roku „wydanie okolicznościowe z okazji XX-lecia PRL” składające się z 10 znaczków – 5 w układzie pionowym i 5 w układzie poziomym. Jeden ze znaczków z układu poziomego przedstawia widok „fragmentu Huty im. Lenina” (fot. 9). Poczta emitowała również pięć kopert FDC, na jednej z nich są dwa znaczki, oprócz Fi.1360 jest Fi.1364 z widokiem fragmentu cementowni w Chełmie (fot.10).
Fot. 9 Znaczek (Fi.1360) o wymiarach 54,5 x 27,2 mm i wielkości rysunku 49 x 22 mm
zaprojektowany i rytowany przez Stanisława Małeckiego przedstawia widok
fragmentu kombinatu z rysunkiem wielkich pieców, dźwigu i dymiących kominów.
Znaczek drukowano na maszynie do wklęsłego druku kreskowego, a ramka była
odbijana z walca rotograwiurowego. Po lewej stronie znaczka jest napis w układzie
pionowym „XX PRL”, a nad rysunkiem napis „Huta im. Lenina w Nowej Hucie” .
Znaczek wydrukowano na papierze bezdrzewnym, białym gumowanym przed drukiem
w nakładzie 6 065 000 sztuk.
Fot.10 Jedna z kopert FDC serii Fi.1355- 1364, ze znaczkiem Fi.1360 z widokiem Huty im.
Lenina oraz znaczkiem Fi.1364 na którym jest rysunek fragmentu cementowni
w Chełmie..
Na kolejny walor Poczty Polskiej z widokiem Nowej Huty trzeba było czekać do roku 1989, pamiętnego roku, w którym zakończyła swoje istnienie Polska Rzeczpospolita Ludowa. W tym to roku wydano zestaw czterech kartek pocztowych Cp.1002-1005 z okazji obchodów 45 lecia PRL-u. Kartkę pocztową Cp.1004 (fot. 11) projektował A. Szczepaniak, a wydano ją w lipcu 1989 roku w nakładzie 200 000 sztuk
Fot. 11 Kartka pocztowa Cp.1004. Na znaku opłaty znajduje się panorama huty, z napisem
w górnej części znaczka opłaty, „kombinat Nowa Huta”. Sądzimy, że inspiracją
autora panoramy na znaczku, była fotografia zamieszczona w „Przewodniku i
informatorze Nowa Huta” wydanym w 1959 roku pod redakcją Lucjana Piekarza. Na
fot. 31 zamieszczonej w przewodniku pokazano „panoramę Huty im. Lenina od
strony południowej” Na rysunku zamieszczonym na znaczku, autor dodał, widoczne
na pierwszym planie, dymiące kominy kombinatu.
Czy pokazany znaczek Fi.1360 i kartka pocztowa Cp.1004 znalazły się w obiegu pocztowym nie wiemy. Pomimo usilnych starań udało nam się pozyskać tylko jeden walor przedstawiony na fot.12,
Fot.12 Koperta FDC jako przesyłka listowa, zagraniczna, polecona z erką w postaci naklejki
z wydrukowanym numerem wysłana z Urzędu Pocztowego Warszawa 78, w dniu
1.12.1965 roku na Węgry. Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi.1383 o nominale
2,50 zł naklejonym na rewersie koperty. Taryfa przewidywała opłatę 2,10 zł.
W prezentowanym cyklu zwróciliśmy uwagę jedynie na fragment wybrany materiału filatelistycznego o tematyce związanej z Nową Hutą. Nie pisaliśmy o kartkach pocztowych wydanych na okoliczność „10 Lat Nowej Huty”, o kartkach pocztowych ze znakiem opłaty o wartości 40 groszy i 60 groszy z rysunkiem „Budujemy Nową Hutę” wydanych w 1953 roku i ich pocztowym wykorzystaniu jak np. na fot.13.
Nie pisaliśmy również o datownikach mechanicznych (wirnikach) stosowanych w Urzędach Pocztowych np. Kraków 28 oraz erkach w postaci naklejek (Fot.14).
Jesteśmy przekonani, że wśród krakowskich i nowohuckich kolekcjonerów jest wielu, posiadających znakomite zbiory, znajdą się kontynuatorzy cyklu na klubowej stronie internetowej, a profesjonalny zbiór tego materiału znajdzie się w przyszłości w Muzeum Nowej Huty.
Jerzy Duda
Administrator Piotr
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 7).
- Szczegóły
- Opublikowano: czwartek, 23, maj 2024 15:27
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”
(część 7).
Kontynuujemy zapowiedzianą w części szóstej, prezentację wybranych przykładów pocztowego i kolekcjonerskiego wykorzystania znaczka Fi.749 z widokiem „huty im. Lenina”. Zachowujemy numeracje fotografii z poprzedniej części.
Fot. 9 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, przesłanej droga powietrzną z Urzędu
Pocztowego Szczecin 2 , w dniu 23.9.1954 roku do Niemiec. Na kopercie dopisek
odręczny wysyłającego, że jest to przesyłka filatelistyczna. Przesyłka jest ofrankowana
ośmioma znaczkami w tym: Fi. 749, 637, 704, 719, 693, 723, 681,713b o łącznej
wartości 4,00 zł. Ofrankowanie filatelistyczne bowiem przesyłka według taryfy
wymagała opłaty w wysokości 1,55 zł. Przesyłka dotarła do adresata 3.10.1954 o
czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.
Fot.10 a,b Koperta lotniczego listu pocztowego Ck.17, sygn. V-1953 przesyłki prywatnej,
zagranicznej, poleconej z erka w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym
numerem wysłane droga powietrzna z Urzędu Pocztowego Kraków1, w dniu
21.2.1955 roku do USA. Przesyłka ofrankowana dodatkowo znaczkami Fi.749
i 740 (a) oraz parką pionową znaczka Fi.740 (b) o łącznej wartości 2,00 zł. Przesyłka
dotarła do adresata 26.2.1955 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.
Fot. 11 Widokówka wg fotografii St.Laskowskiego wydana przez Wydawnictwo „Sport i
Turystyka” w Warszawie wysłana z Targów Poznańskich dnia 10.7.1955 roku do
Szwajcarii. Widokówka jest ofrankowana znaczkiem Fi.749 skasowanym
datownikiem mechanicznym (wirnikiem) stosowanym podczas XXIV
Międzynarodowych Targów Poznańskich (Myśl. Nr. 55 104)
Fot.12 Koperta lotnicza przesyłki prywatnej, zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego
Gdynia 1, dnia 21.5. 1955 roku do Francji. Przesyłka jest ofrankowana dwoma
znaczkami Fi. 749 i 765 o łącznej wartości 65 groszy zgodnej z taryfą przy wadze
listu przekraczającej 20 gramów. Przesyłka była adresowana do Bolesława
Przegalińskiego (1895-1965) mieszkającego w Paryżu, 27 avenue Felix Faure,
działacza społecznego, dziennikarza, tłumacza i bibliofila, członka zarządu Polskiego
Towarzystwa Przyjaciół Książki w Paryżu założonego w 1924 roku.
Fot.13 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, krajowej wysłanej z Urzędu Pocztowego
Wrocław (?), w dniu 30 III 1956 roku do Tarnowa. Przesyłka jest ofrankowana parką
poziomą Fi.749 oraz Fi. 762 o łącznej wartości 60 groszy zgodnie z taryfą. Adresatem
przesyłki był Marian Haydzicki (1909-1985 Tarnów), wybitny polski filatelista,
twórca analogofilii, współtwórca Międzynarodowego Związku Dziennikarzy
Filatelistycznych.
Fot. 14 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, przesłanej droga powietrzna z Urzędu
Pocztowego Nowy Sącz 1, w dniu 22.12 1956 roku do Pragi Czeskiej. Przesyłka jest
ofrankowana znaczkiem Fi.749, parką pionowa znaczków Fi. 850 oraz na odwrocie
koperty Fi.762 o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.
Fot.15 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, zagranicznej, przesłanej droga powietrzną
z Urzędu Pocztowego Trzcianka Lubuska, w dniu 9.7.1956 roku Belgii. Przesyłka jest
ofrankowana sześcioma znaczkami w tym: Fi.749, 740, 667, 733, 637 i 693 o łącznej
wartości 1,45 zł zgodnie z taryfą.
Fot. 16 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erka w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Bielsko
Biała 1, w dniu 27.1.1958 roku do b. Czechosłowacji. Przesyłka przeszła kontrolę
celną. Przesyłka jest ofrankowana rzadko spotykanym zestawem znaczków Fi.749
i 754 (najdroższy znaczek z serii) o łącznej wartości 1,65 zł.
Fot. 17 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, zagranicznej przesłanej drogą powietrzną
z Urzędu Pocztowego Trzcianka Lubuska, w dniu 18. II 1960 (?) roku do Belgii.
Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami z serii X lecia Polski Ludowej w
tym: Fi. 749, 750, 752, 753 o łącznej wartości 2,40 zł. Opłata taryfowa przewidywała
opłatę 2,50 zł + 0,90 = 3,40 zł.
Fot. 18 a.b. Karta korespondencyjna (druk) krótkofalowców nadana w Urzędzie Pocztowym
Poznań 32,w dniu 22.3. 1956 roku do Anglii. Karta ofrankowana znaczkiem Fi.749.
Na temat wysokości opłat za tego rodzaju przesyłki nie znaleźliśmy informacji w
cenniku opłat Poczty Polskiej.
Fot.19 a, b Koperta przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci
odbitki pieczątki z numerem z numeratora, przesłana droga powietrzna
z Urzędu Pocztowego Warszawa 50, w dniu 16.10.1956 roku do Francji. Adresat
nieczytelny, adnotacja listonosza oraz odbitka datownika odbiorczego w ( ? sur
Mer) z dnia 7. 11. 1956 roku. Ofrankowanie jedyne w swoim rodzaju bowiem
składają się na niego wszystkie znaczki serii X lecie Polski Ludowej Fi.747-756
naklejone na stronie recto (a) i verso (b). Łączna wartość naklejonych znaczków
wynosi 8,20 zł. i przekracza kilkukrotnie taryfową wysokość opłaty za przesyłkę.
Poza całościami pocztowymi dysponujemy także znaczkami stemplowanymi zdjętymi z przesyłek pocztowych. Pokazane na fot. 20 znaczki posiadają czytelnie odbite datowniki nadawcze.
Fot.20 Zestaw dwunastu znaczków stemplowanych Fi.749 I, czyli z pierwszego wydania z
1954 roku. Znaczki pochodzą z przesyłek nadanych w Urzędach Pocztowych m.in.
Oświęcim, Warszawa 4, Rzeszów 2, Sochaczew, Kraków, Wiśniowa n/ Wisłokiem,
Łódź, Rzeszów. Przesyłki nadawano w latach 1954-1956.
Dysponujemy także znaczkami stemplowanymi Fi.749 II czyli z drugiego wydania
z roku 1955 zdjętymi z przesyłek pocztowych fot.21.
Fot.21 Zestaw sześciu znaczków stemplowanych Fi.749 II z których cztery są zdjęte z
przesyłek, natomiast dwa pozostałe robią wrażenie ostemplowania abonamentowego
pomimo zapewnień byłych właścicieli znaczków iż pochodzą z przesyłek pocztowych.
O problemach dotyczących znaczków stemplowanych pisaliśmy już kilkakrotnie
i zapewne wrócimy do tematu.
Na zakończenie tej części naszego cyklu pokażemy wybrane przykłady wykorzystania znaczka Fi.749 do kolekcjonowania okolicznościowych stempli.
Fot.22 Druk prywatny „Pozdrowienia z Wrocławia” z naklejonymi znaczkami Fi. 749 i 535
skasowanymi okolicznościowym stemplem z okazji Krajowej wystawy
wynalazczości i postępu technicznego. Wrocław 1954. (Myśl. Nr.54 022).
Fot.23 Wycinek ze znaczkiem Fi.749 i stemplem dodatkowym, nie służącym do kasowania
znaczków stosowanym z okazji VII festiwalu filmów radzieckich (Lesko, Brzozów)
odnotowany w kat. Myśl. Nr.54 208.
Fot. 24 Koperta naklejonymi znaczkami Fi.749 I i 752 skasowanymi stemplem
okolicznościowym z okazji 600 lecia miasta Rzeszowa (Myśl.nr.54 023).
W kolejnej części 8, i ostatniej, z cyklu INSPIRACYJNA ROLA OWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” zaprezentujemy jeszcze inne walory Poczty Polskiej i ich pocztowe wykorzystanie dotyczące Nowej Huty.
Jerzy Duda
Administrator Piotr