KRAKÓW – w zbiorach znaków pocztowych

/w odpowiedzi na pytania młodych  miłośników miasta, a zarazem sympatyków Klubu Cracoviana/

Część  I

            Wielką  przyjemność  sprawiają nam  miłośnicy miasta, zarówno Krakowianie jak i mieszkańcy innych  miast i regionów Polski, którzy nie będąc jeszcze filatelistami ani członkami Klubu, zadają pytania i biorą udział w dyskusjach na temat zbiorów znaków pocztowych  zaliczonych do cracovianów.  Dyskusja jest tym ważniejsza, że temat, chociaż nie nowy, jest w dalszym ciągu otwarty, rozwojowy i  wywołuje emocjonalne reakcje  wśród  dyskutantów o dłuższym stażu filatelistycznym. Dyskusja ma swoją wagę wobec  hasła rzuconego przez nasz Klub –„Kraków – filatelistów obowiązek”, a także  wobec  próby zmian  w zasadach finansowania  działań  ratunkowych  krakowskich zabytków  poprzez   Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.

            Kolekcjonowanie znaków pocztowych  o motywach krakowskich, to także jedna z form  zdobywania wiedzy o krakowskich zabytkach i  sposób na poszerzanie  kręgu  miłośników miasta mających wpływ na  ratowanie jego zabytków.

             Pisząc,  Kraków na znakach pocztowych,  rozumiemy przez to, znaki pocztowe, na których prezentowane są widoki miasta,  jego budowle lub ich fragmenty, detale architektoniczne, wydarzenia historyczne, postacie i wizerunki ludzi związanych z Krakowem, symbole, herby, przyroda, pomniki,  dawne i współczesne życie miasta (np. uroczystości,  festiwale, pochody, procesje,  manifestacje patriotyczne, jubileusze), place, ciekawe miejsca, sztuka Krakowa, historia poczty i obiektów pocztowych  i inne elementy zarówno materialne jak i duchowe.

          Tematyka  krakowska  przedstawiana była  dotychczas na:

1/. znaczkach pocztowych oraz kopertach FDC ( Pierwszy Dzień Obiegu),

2/ na całostkach (do których należą  kartki pocztowe i koperty pocztowe czyli wydawnictwa poczty z wydrukowanym  znaczkiem pocztowym),

3/ stemplach, kasownikach  i  datownikach  oraz

4/ na całościach pocztowych.          

                        Najbardziej ogólna informacja na temat  znaków pocztowych  związanych czy dotyczących Krakowa, wydawanych przez Pocztę Polską,   znajduje się  na  stronie internetowej  Klubu w zakładce „artykuły” gdzie można znaleźć  czteroczęściowy  artykuł  pt. „Jak markami i znakami Kraków promowano”.

            Przypomnieć  wypada  w tym miejscu, że  na  znaczkach pocztowych  wydanych przez Pocztę Polska  przedstawiono m. in.:

a/  widoki Wawelu z jego budowlami, pomnikiem, płytami nagrobnymi, wizerunki głów

     wawelskich,  motywy z arrasów, a nawet  reprodukcję  średniowiecznego sztychu

     przedstawiającego  Kraków z Wawelem.

b/  widoki i wnętrze kościoła Mariackiego oraz widok ołtarza Wita Stwosza, również

       widoki Kościoła Dominikanów, św. Andrzeja, Sanktuarium Bożego Miłosierdzia .

c/    widoki Rynku Krakowskiego i jego zabudowy

d/    widoki Bramy Floriańskiej  i Barbakanu,

e/    widoki Pomnika Grunwaldzkiego, dziedzińca Collegium Maius ,

f/     widoki zabytkowych portali budynków,  

g/     widoki obiektów przemysłowych i inżynierskich (w tym Nowej Huty)

h/    widok budynku krakowskiej poczty  z końca XIX wieku

            Na znaczkach pojawiały się również: herb miasta, widoki zestawu obiektów zabytkowych  na jednym  z bloczków, kopia dawnego planu Krakowa,  Lajkonik, a także wizerunki osób znaczących w dziejach naszego miasta, rodowitych Krakowian i związanych z Krakowem przez wiele lat. Są to znaczki z wizerunkami m.in.

a/  bł. Jana Pawła II,  prezentowane  wielokrotnie

b/  królów i królowych Polski

c/  noblistów; Wisławy Szymborskiej i  Czesława Miłosza

d/  ludzi teatru, sztuki, malarzy wraz z  reprodukcjami ich  dzieł, także lekarzy

     z Józefem Dietlem b. prezydentem Krakowa, naukowców  i  polityków

e/  poetów i  świętych

f/ twórców i współtwórców poczty polskiej

g/  projektantów i  rytowników znaczków pocztowych w tym  przede wszystkim Czesława Słani

               Znaczki pocztowe wydawane były z okazji   jubileuszu Krakowa , Uniwersytetu Jagiellońskiego i jego wydziałów ( przypomnienie  jubileuszu 600 lecia UJ  jest na naszej stronie internetowej w zakładce „artykuły”),  teatrów ;w tym m. in. Teatru im. Juliusza Słowackiego, „Groteska”  oraz  jubileuszy wielu innych organizacji .

            To tylko wybrane  „tematy krakowskie”, które pojawiały się na znaczkach wydawanych przez Pocztę Polską, także wydawanych  w okresie okupacji niemieckiej w  Generalnym Gubernatorstwie. Znaczki pocztowe wydawane były w wielomilionowych nakładach  i zdecydowaną większość z nich  można bez trudu  nabyć różnymi metodami od zakupu w sklepie filatelistycznym do  bezpłatnego  pozyskania znaczków  od członków rodziny  parających się dawniej   „zbieraniem znaczków”. 

 Dla przypomnienia, a zarazem zachęcenia  naszych młodych przyjaciół  do  wykorzystania znaczków pocztowych w przygotowywaniu się np. do;

 - lekcji historii,

 - pogłębienia wiedzy o swoim  ukochanym mieście

 - konkursu wiedzy o Krakowie i jego wybranych  obiektach,

 - udziału w akcji „Zdobywamy odznakę przyjaciela Krakowa”,

 - a może nawet do zdawania egzaminu  na przewodnika po Krakowie

prezentujemy ciekawsze wybrane znaczki pocztowe o tematyce krakowskiej.

            Ogólnopolski Klub Filatelistyczny ‘Cracoviana”  zwraca się do młodych adeptów  filatelistyki, do  młodych  miłośników Krakowa  i miłośników znaczków pocztowych  o przysyłanie  na adres  pocztowy lub emailowy naszego Klubu,   swoich  „spotkań z  Krakowem i  krakowskimi  znaczkami”. Chętnie będziemy prezentować  otrzymane materiały   na naszej  stronie  internetowej. Jeśli  nasza propozycja spodoba się młodym miłośnikom znaczków i podczas np. wakacyjnego pobytu w Krakowie   napiszą  do nas  będziemy starali się najciekawsze  materiały  prezentować na stronie internetowej i nagradzać je walorami filatelistycznymi.

                                                                          OKF „Cracoviana”

                                                                                 Jerzy Duda