ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH. cz.23 b.

ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH.

cz.23 b.

         Jak napisaliśmy w poprzedniej części, po wyborze miast do serii lotniczej kolejnym etapem był wybór odpowiednich tematów do przedstawienia na znaczkach. Przy wyborze tematów korzystano z pewnością z istniejącej ikonografii i opracowań historycznych. Przy braku odpowiednich materiałów można było korzystać z usług fotografów. Można było także korzystać z powszechnie dostępnych materiałów takich jak widokówki i karty pocztowe. Materiały te często stanowiły elementy inspirujące artystów i były przez nich twórczo przetwarzane.

               Czesław Słania i Bogusław Brandt przy projektowaniu znaczków serii Fi. 715-720 korzystali z różnych materiałów, nie wyłączając widokówek wydawanych przez różne instytucje. Przykłady prezentujemy przy opisach kolejnych znaczków zamieszczając fotografie wybranych widokówek w zestawieniu ze znaczkiem wydanym przez Pocztę Polską.

               Pierwszy znaczek w serii Fi.715 o nominale 60 groszy przedstawia fragment murów obronnych miasta Paczków. Znaczek projektowany przez Czesława Słanie, a sztychowany przez Jerzego Millera ma wymiary 25,5 x 31,25 mm i wydany został w nakładzie ok. 53,5 miliona sztuk po czterokrotnym zamówieniu, ostatnim w październiku 1956 roku. Na znaczku przedstawiono jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc Paczkowa wielokrotnie pokazywanego na widokówkach od lat 30. XX wieku. Jest to widok jednej z baszt łupinowych znajdującej się w murze obronnym miasta z fragmentem kościoła św. Jana Ewangelisty, który jest najsłynniejszym kościołem warownym w Europie Środkowej i książkowym przykładem gotyckiej architektury sakralnej. Ze znanych widokówek na których znajduje się widok tego fragmentu miasta należy wymienić wydaną w Monachium (z niemiecką nazwą miasta Patschkau) z wykorzystaniem zdjęcia Schoening & Co. oraz polskie widokówki wydane latach 50 XX wieku. Jedna jest wydana przez firmę Książka i Wiedza z wykorzystaniem fotografii Józefa Dańdy . Druga wydana w sepii przez Biuro Wydawnictw Artystycznych i Ludowych CPLi A, pochodzi z archiwum Biura Turystycznego MK z wykorzystaniem fotografii E. Falkowskiego. Widokówki mają tą sama treść, fotografie są wykonane z tego samego punktu natomiast same widokówki różnią się jakością druku. Na fotografii 1 pokazane są widokówki oraz znaczek Fi. 715.

               Znaczek był wykorzystywany do frankowania zarówno przesyłek lotniczych w połączeniu z innymi znaczkami jako frankatura mieszana i do frankowania przesyłek zwykłych, krajowych zamiejscowych. Przykłady pokazujemy na kolejnych fotografiach.

 

Fot. 2 Koperta do przesyłek lotniczych przesyłki listowej, zagranicznej wysłanej z Urzędu

         Pocztowego Wrocław 2 w dniu 22.3.1957 roku do Anglii. Przesyłka jest ofrankowana

         parka poziomą znaczków Fi. 715 nalepioną na awersie i parką pionową znaczków

         Fi. 715 o łącznej frankaturze 2,40 zł. Na rewersie były również dwa inne znaczki, które

         zostały odklejone lub odpadły. Frankatura przy ciężarze przesyłki 10 gramów powinna

         wynosić 4,60 zł.

Fot. 3 Koperta o wymiarach 160 x 112 mm przesyłki listowej, zagranicznej przesłanej drogą

        powietrzną (bez naklejki lotnicza) z Urzędu Pocztowego Warszawa (?) w dniu 2.12. (?

         ale po 1957 roku) do Islandii. Przesyłka jest ofrankowana pięcioma znaczkami w tym

         Fi.715, 765, 819, 870, 631. Łączna frankatura wynosi 5,60 zł.

 

Fot. 4   Koperta o wymiarach 154x 90 mm przesyłki listowej, zagranicznej, poleconej z erką

           w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem przesłanej droga

           powietrzną z Urzędu Pocztowego Golcowa (woj. rzeszowskie) dnia 17.3.1955 roku

           do USA. Przesyłka jest ofrankowana pozioma parką znaczków Fi.715 i                    

           sześcioznaczkowym blokiem Fi. 683 o łącznej frankaturze 2, 40 zł zgodnej z taryfą.

 

Fot. 5 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, zwykłej, zagranicznej wysłanej

           z Urzędu Pocztowego Gliwice 1 w dniu 2.4.1957 roku do Niemiec. Przesyłka jest

         ofrankowana czteroznaczkowym paskiem poziomym Fi. 715 i Fi. 693 o łącznej

         frankaturze 2,50 zł. zgodnie z taryfą. Ostatni znaczek paska był zniszczony i odkleił się

         w czasie transportu.

Fot. 6 Dwie koperty standardowych wymiarów przesyłek krajowych, firmowych,

           urzędowych, zamiejscowych wysłanych z Urzędów Pocztowych Jedlicze w dniu

         6.5.1957 do Trzebini oraz Urzędu Pocztowego Przemyśl 1 w dniu 7.6.1957 roku do

         Krakowa. Obie przesyłki ofrankowane po jednym znaczku Fi.715 zgodnie z taryfą.

Fot. 7   Zestaw sześciu znaczków zdjętych z przesyłek z czytelnymi odbitkami datowników

             nadanych w Urzędach Pocztowych Kraków 1 i Kraków 2, Urzędach Pocztowych

           Andrychów, Bielsko Biała 2 oraz UP Cerkiewnik. Znaczki posiadają odbitki

           datowników z roku 1957 i 1958.

            Z tego krótkiego rozpoznania dotyczącego pocztowego wykorzystania znaczka

Fi.715,a także ofert pojawiających się na portalach internetowych dotyczących znaczków stemplowanych należy wnioskować, że były one dość powszechnie wykorzystywane przez użytkowników poczty do frankowania przesyłek.

             Diametralnie inaczej przedstawiają się sprawy pocztowego wykorzystania dwóch kolejnych znaczków w tym; autorskiego Czesława Słani o nominale 80 groszy oraz znaczka z widokiem Zamku na Wawelu o nominale 1,15 zł. O kolejnych znaczkach serii lotniczej będzie w następnej części naszego cyklu.

Jerzy Duda

Administrator Piotr