DRUGI ZNACZEK WYDANY W NIEPODLEGŁEJ RZECZYPOSPOLITEJ Z MOTYWEM KRAKOWSKIM

            Zapewne Internauci, kolekcjonerzy znaków pocztowych   zainteresowani znaczkami z motywami krakowskimi, pamiętają o tym, że w 1925 roku wprowadzono do obiegu serię znaczków wydania zwyczajnego na których przedstawiono rysunki   wybranych i charakterystycznych obiektów z różnych miast Polski. Są to m. in. widok Ostrej Bramy w Wilnie, pomnik Króla Jana Sobieskiego we Lwowie, Plac Zamkowy w Warszawie z kolumną Zygmunta III, Ratusz w Poznaniu oraz znaczek przedstawiający zabudowania Wzgórza Wawelskiego w tym głównie katedry pod wezwaniem świętych Wacława i Stanisława. Znaczek z widokiem Wawelu przedstawionym od północnego zachodu   zaprojektował grafik z Państwowych Zakładów Graficznych. Znaczek w kolorze czerwonym, o różnym nasyceniu koloru, o nominale 15 groszy wprowadzony został do obiegu pocztowego rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 5 maja 1925 roku łącznie ze znaczkami o nominałach 5 i 10 groszy. Nakład tego znaczka był, jak na dzisiejsze czasy, nadzwyczaj wysoki i wynosił 257 020 420 sztuk. . Przez kilka lat znaczek służył do ofrankowania przesyłek listowych zamiejscowych, kartek pocztowych, a przy wielokrotności służył do frankowania przesyłek zagranicznych.

Na naszej stronie internetowej zaprezentowaliśmy kilkadziesiąt przykładów wykorzystania znaczka do frankowania przesyłek krajowych i zagranicznych pokazując najciekawsze całości ze zbioru Jerzego Dudy. Zachęcaliśmy Internautów do uzupełniania zestawu o nowe pozycje oraz do dyskusji na temat możliwości stworzenia tematycznego zbioru całości ofrankowanych znaczkiem z Wawelem za 15 groszy.

            Prawie półtora roku później, już w nowej rzeczywistości politycznej bowiem w maju 1926 roku miał miejsce przewrót majowy Józefa Piłsudskiego,   27 października 1926 roku wprowadzono do obiegu pocztowego znaczek o nominale 40 groszy o tym samym rysunku i wielkości co znaczek za 15 groszy tylko w kolorze niebieskim. Znaczek został wprowadzony do o biegu pocztowego zarządzeniem Generalnej Dyrekcji Poczt i Telegrafów (Dz. Urz. 8, 1926, 549, poz.102). Jest to zatem drugi znaczek o motywie krakowskim, wydany w serii wydania zwyczajnego ale wprowadzony do obiegu pocztowego odrębnym zarządzeniem. Jedną z przyczyn wprowadzenia tego znaczka o nominale 40 groszy była podwyżka taryf za niektóre usługi pocztowe. Podwyższono opłaty w obrocie krajowym za listy zamiejscowe o wadze od 20 – 250 gramów z 30 do 40 groszy. W obrocie zagranicznym podniesiono opłaty za listy do 20 gramów, polecenie do 40 groszy oraz pospieszne doręczenie do 80 groszy.

            Znaczek z widokiem Wawelu w kolorze niebieskim zamawiano sześciokrotnie i drukowano z walców na różnych papierach. Łącznie wydrukowano 28,97 mil sztuk, a więc prawie dziesięciokrotnie mniej od znaczka z widokiem Wawelu za 15 groszy. Znaczek niebieski był w obrocie pocztowym do 1.06.1936 roku. Z racji niższego nakładu znaczka w kolorze niebieskim w stosunku do znaczka w kolorze czerwonym i przeznaczenia go raczej do frankowania przesyłek w obrocie zagranicznym rzadziej pojawia się w obrocie kolekcjonerskim na kopertach przesyłek listowych.

            Na kolejnych 6. fotografiach pokazujemy przykłady wykorzystania znaczka do frankowania przesyłek listowych.

Fot.1 Koperta firmowa o wymiarach 155 x 125 mm przesyłki listowej zagranicznej wysłana

           dnia 2 XII 1927 roku z Urzędu Pocztowego Warszawa 1 do Zurychu. Przesyłka

           ofrankowana znaczkiem Fi. 214 zgodnie z taryfą.

Fot. 2 Koperta o wymiarach 155 x 120 mm przesyłki listowej prywatnej, zagranicznej

           wysłana z Urzędu Pocztowego Lwów 2 dnia 17 XII 1929 roku do Wiednia. Przesyłka

           ofrankowana jednym znaczkiem Fi. 214 z marginesami. Przesyłka ofrankowana

           zgodnie z taryfa bowiem opłata za listy m. in. do Austrii nie uległa zmianie.

Fot. 3 Koperta firmowa Polskiej Katolickiej Agencji Prasowej o wymiarach 190 x 125 mm

           przesyłki zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego Warszawa (?) do Szwajcarii po

  1. XII 1927 roku. Przesyłka ofrankowana dwoma znaczkami Fi. 214 i 209 o łącznej

     wartości 50 groszy. Frankatura zgodna z taryfą.

Fot. 4 Koperta firmowa   o wymiarach 175 x 124 mm przesyłki zagranicznej wysłanej z

           Urzędu Pocztowego Bielsko 1 dnia 14 VI 1928 roku do Zurychu. Przesyłka

           ofrankowana zgodnie z taryfą znaczkami Fi. 214 i 209 o wartości 50 groszy.

Fot. 5 Koperta przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej o wymiarach 118 x 90 mm

           wysłana z Urzędu Pocztowego Szczawne w powiecie Sanok do USA w dniu 28 II

           1931 roku. Z powodu podania przez wysyłającą mało precyzyjnego             adresu w

           „Ameryce” na kopercie jest wiele informacji pochodzących od kolejnych urzędów

           pocztowych. Przesyłka dotarła do adresata. Ofrankowana jest dwoma znaczkami Fi.

           214 i 243 o łącznej frankaturze 50 groszy zgodnej z taryfą.

Fot. 6   Koperta o wymiarach 135 x 91 mm przesyłki listowej, krajowej, ekspresowej

             wysłanej pocztą balonową w czasie Międzynarodowych Zawodów Balonów

             Wolnych o puchar Gordon- Bennetta w Warszawie dnia 15 IX 1935 roku. Przesyłkę

              wysłano dnia 15 IX 1935 roku z Urzędu Pocztowego Warszawa 31 o czym świadczą

             stemple okolicznościowe. Datownik odbiorczy Sokołów Podlaski. Przesyłka

             ofrankowana czterema znaczkami w tym Fi. 214 oraz trzema znaczkami z serii

             żałobnej po śmierci Józefa Piłsudskiego Fi. 273 i 275. Łączna frankatura 75 groszy

             zgodna z taryfą.  

                                                                                               Koniec części I.

                                                 Przygotowali Jerzy Duda i administrator strony Piotr Malec ze

                                                                                             zbioru Jerzego Dudy.