Artykuły

ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH. cz.20.

ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH.

cz.20.

             Po wyborach do Sejmu w listopadzie 1952 roku, w grudniu powołano rząd PRL-u z ministrem poczt i telegrafów Wacławem Szymańskim. Rok 1953 dla Poczty Polskiej rozpoczął się fatalnie. Pierwsze znaczki emitowane 2 lutego 1953 roku, jako wydanie okolicznościowe z okazji X rocznicy zwycięstwa pod Stalingradem, są pozbawione napisu „Poczta Polska”. Na miejscu nazwy emitenta znaczków wydrukowano nazwę państwa; „Polska Rzeczpospolita Ludowa”. Na znaczkach przedstawiono widok z planu wojny. Na tle ruin miasta jest postać żołnierza radzieckiego z rozwiniętym sztandarem. Nakład znaczków wykonanych w technice dwubarwnej rotograwiury wyniósł: dla nominału 60 groszy 154 tys. sztuk, a dla nominału 80 groszy 3 miliony 122 tysiące sztuk. Znaczki bez napisu „Poczta Polska” pojawiły się tylko jeden raz w dziejach polskiej poczty ale wydarzenie było szeroko komentowane wśród kolekcjonerów również w kontekście ważności znaczków która trwała do 31.12 1994 roku.

             W lutym 1953 roku rozpoczęto w Polsce obchody 410 rocznicy śmierci Mikołaja Kopernika. Na zamku olsztyńskim zorganizowano pierwszą wystawę poświęconą wielkiemu astronomowi. W lutym również ukazały się kolejne znaczki wydane przez Pocztę Polską i wprowadzone do obiegu pocztowego w dniu 20 lutego 1953 roku. Były one dziełem Czesława Słani jako projektanta znaczka i Mariana Romualda Polaka jako sztycharza. Okazją do emitowania znaczków wydania okolicznościowego miało być – jak napisano na znaczkach - uruchomienie Fabryki Samochodów Ciężarowych w Lublinie. Fabryka powstawała częściowo na ocalałej części zakładów przedwojennej warszawskiej firmy Lilpop, Rau, Loewenstein. Pierwsze prace nad FSC rozpoczęto w 1950 roku, a uruchomienie produkcji nastąpiło 7 listopada 1951 roku. Znaczki okolicznościowe wyszły zatem z wyraźnym opóźnieniem. Dla informacji należy także podać, że samochody ciężarowe produkowano już w Starchowicach, gdzie tamtejsza Fabryka Samochodów Ciężarowych wyprodukowała do 1953 roku 10 tysięcy samochodów „Star 20” i rozpoczęła produkcje autobusów „Star 52”.

            Czesław Słania projektując znaczki o nominałach 30+15 groszy w kolorze granatowym i 60 +20 groszy w kolorze fioletowym wykorzystał fotografię przedstawiającą halę produkcyjną samochodów ciężarowych FSC- Lublin z widokiem przedniej części pojazdu i kabiną kierowcy na pierwszym planie oraz zespołu pracowników montujących koła oraz montera silnika pojazdu pracującego pod podniesioną maską.

Fot. 1. Reprodukcja fotografii, bez podania jej autora, znajduje się w książce „Polska 1944-1955 tom I – 1944-1955” wydanej przez Spółdzielnie Wydawniczą Książka i Wiedza, Warszawa 1966 rok.

Znaczki Fi. 655 i 656 mają wymiary 31,25 x 25,5 mm wydrukowane zostały na papierze bezdrzewnym gumowanym przed drukiem Nakład znaczków wyniósł: dla nominału 30+15 gr. 1, 25 mil. sztuk, a dla nominału 60+20 gr. 2,053 mil. sztuk. Wraz ze znaczkami wydano FDC.

Na fot. 2 przedstawiamy czteroznaczkowe bloki obu znaczków z fragmentami dolnych marginesów oraz kopertę FDC wykorzystaną do przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z numerem odbitym numeratorem wysłanej z Urzędu Pocztowego Poznań 1w dniu 28. 9.1953 do Bułgarii. Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi. 664 i 534 wobec utraty ważności FDC.

            Na kolejnych fotografiach ( 3 - 11) prezentujemy całości pocztowe z własnego

zbioru oraz znaczki stemplowane zdjęte z przesyłek z wyraźnie odbitymi datownikami.

Fot. 3 Koperta standardowych wymiarów przesyłki prywatnej wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Tarnów 1 w dniu 18.3. 1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest

           ofrankowana znaczkiem Fi. 656 o nominale 60 +20 groszy zgodnie z ówczesną taryfą.

Fot. 4 Koperta standardowych wymiarów przesyłki prywatnej (druk), zagranicznej wysłana

         z Urzędu Pocztowego Warszawa 5 w dniu 25.11. 1953 do Czechosłowacji. Przesyłka

        jest ofrankowana seria znaczków Fi. 656, 656 o łącznej frankaturze 90 + 35 groszy.

Fot. 5 Koperta o wymiarach 160 x 113 mm przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z

         erką w postaci odbitki pieczątki z numerem odbitym numeratorem przesłana drogą

         powietrzną z Urzędu Pocztowego Tarnów 1 w dniu 25.11.1956 roku do Francji.

         Ofrankowanie przesyłki jest mieszane na które składają się znaczki Fi. 656, 847 i 848

         oraz parką pozioma znaczków Fi. 813. Znaczek Fi. 656 jest skasowany stemplem

         ręcznym z wymienną datą używanym w Urzędzie Pocztowym Wisła 1 podczas II

         rajdu narciarskiego PTTK w 1953 roku (katalog A. Myślicki nr 53 001).

Fot. 6 Koperta o wymiarach 160 x 113 mm przesyłki prywatnej, zagranicznej wysłana

         z Urzędu Pocztowego Gdynia 2 w dniu 10.3.1954 roku do Jugosławii. U adresata

         przesyłka była dnia 18.3.1954 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.

         Znaczek Fi. 656 jest skasowany datownikiem pocztowym oraz stemplem ręcznym z

         wymienna datą używanym w Urzędzie Pocztowym Wisła 1 (opis jak na fot. 5).

Fot. 7 Koperta o wymiarach 152 x 90 mm przesyłki listowej prywatnej, zagranicznej

         przesłanej droga powietrzną z Urzędu Pocztowego Radzymin w dniu 8X 1958 roku do

         USA. Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi. 656, czteroznaczkowym blokiem

         Fi. 674 oraz Fi. 834. łączna frankatura wynosi 6,30 zł+15 groszy.

Fot 8   Seria znaczków Fi.655, 656 została wykorzystana do odbitki datownika

           okolicznościowego stosowanego na Wystawie Filatelistycznej zorganizowanej w

           Lublinie 9 XI 1976 roku z okazji 25 rocznicy utworzenia Fabryki Samochodów

           Ciężarowych w Lublinie.

Fot. 9 Dwa czteroznaczkowe bloki Fi. 655 i 656 (bez gumy) zdjęte z przesyłek wysłanych

           Z Urzędu Pocztowego Warszawa 1 w dniach: 24.12.1953 roku oraz (?). 10. 1954 roku.

Fot. 10 Dwa znaczki Fi. 655 zdjęte z przesyłek wysłanych z Urzędów Pocztowych Nakło

           Śląskie w dniu 10.12.1953 oraz z Urzędu Pocztowego Świebodzin 20.3.1957.

Fot. 11 Dwa znaczki Fi.656 zdjęte z przesyłek wysłanych z Urzędów Pocztowych Tychy

             w dniu 19.3.1953 oraz Urzędu Pocztowego Ostróda w dniu 20.3 1953.

            W następnym odcinku o kolejnym projekcie znaczka wykonanym przez Czesława Słanie.

                                                                                                                 Jerzy Duda

                                                                                                      Administrator Piotr