Artykuły

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 5).

  INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”

 (część 5).

            Ostatni znaczek w serii „Budujemy Nową Hutę”, Fi.553, o nominale 90 groszy jest w kolorze czerwonym. Poczta Polska, w dniu 24.4.1951 roku zamówiła wydrukowanie 2 miliony sztuk znaczka w arkuszach 100 znaczkowych. Było to pierwsze zamówienie zrealizowane przed drukarnię do 23.5. 1951 roku. Kolejne zamówienie złożono 22.10.1951 roku na wykonanie 1 miliona sztuk. Miesiąc później zamówienie zostało zrealizowane. Po upływie prawie roku powtórzono zamówienie, tym razem na wydrukowanie 5 milionów sztuk. Było to ostatnie zamówienie tego znaczka zrealizowane do 31.3.1953 roku. Łączny nakład znaczka wyniósł 8 179 000 sztuk i był ponad dziesięć razy mniejszy od nakładu każdego innego znaczka serii.

             Na temat taryf pocztowych odnoszących się do opłat podstawowych rodzajów przesyłek pisaliśmy w części 3. i 4. Trzeba jednak wziąć pod uwagę częste zmiany wprowadzane zarządzeniami „w sprawie częściowej zmiany taryfy pocztowej”. Przypominamy, że taryfa pocztowa z 27 listopada 1950 roku i późniejsza zmiana z 1952 roku aktualna do 3.01.1953 roku przewidywały opłatę za list zamiejscowy 45 groszy do 20 gramów i opłatę dodatkową na odbudowę m.st. Warszawy bez względu na wagę przesyłki 15 groszy. Dla listów miejscowych do 20 gramów opłatę 30 groszy, a ponad 20 gramów opłatę 45 groszy. Podobnie było dla kartek pocztowych. Opłata za wysłanie kartki pocztowej zamiejscowej wynosiła 30 groszy plus opłata dodatkowa 15 groszy natomiast za wysłanie kartki pocztowej miejscowej opłata wynosiła 30 groszy. W obrocie zagranicznym taryfa pocztowa przewidywały opłatę 40 groszy za list do 20 gramów W taryfie pocztowej z okresu 4.01.1953 – 31.12.1963 roku, opłatę 40 groszy za listy miejscowe do 20 gramów oraz kartki pocztowe miejscowe. Dotyczyło to także opłaty za listy do 20 gramów w obrocie zagranicznym. Od 1.5.1954 roku wprowadzono zmianę taryfy według której opłata za listy zamiejscowe wynosiły 40 groszy, a opłata za kartkę zamiejscową wynosiła 20 groszy, natomiast opłata dodatkowa na odbudowę m. st. Warszawy wynosiła 20 groszy. Polecenie przesyłki to koszt dodatkowy 75 groszy. Pospieszne doręczenie kosztowało 1,50 zł. W obrocie zagranicznym, wysyłka listu do 20 gramów kosztowała 40 groszy, za każde 20 gramów dopłacało się 25 groszy.

            Fragmentaryczne dane z taryf pocztowych uzupełniamy informacją na temat rodzaju przesyłek, które mogły być ofrankowane jednym znaczkiem Fi.553. Były to: list zamiejscowy w obrocie wewnętrznym o wadze 20-200 gramów (opłata 75 groszy + opłata dodatkowa na odbudowę m.st. Warszawy 15 groszy). W obrocie zagranicznym opłaty 90 groszy wymagał list przekraczający wagę 60 gramów. Opłaty za przewóz przesyłki droga powietrzną np. do USA to dodatkowa opłata 50 groszy za każde 5 gramów wagi listu.

            Z doświadczeń w pozyskiwaniu przesyłek ofrankowanych znaczkami serii „Budujemy Nową Hutę”, wynikało, że z pozyskaniem przesyłek ofrankowanych znaczkiem o nominale 90 groszy, będą zdecydowanie większe problemy. Nasze przewidywania potwierdziły się. Pozyskano zaledwie 10 „całości pocztowych”, z czego dwie z obrotu wewnętrznego i osiem z obrotu zagranicznego, które prezentujemy na kolejnych fotografiach.

Przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.553 w obrocie wewnętrznym

Fot.1 Koperta przesyłki filatelistycznej, za pobraniem, wysłanej z Państwowego

           Przedsiębiorstwa Filatelistycznego na adres prywatny, poleconej z erką w postaci

           odbitki pieczątki i numerem odbitym numeratorem z Urzędu Pocztowego Warszawa 1,

           w dniu 31 XII 1952 roku, do Krakowa. Przesyłka z odręczną adnotacją ofrankowana

           dwoma znaczkami Fi.553 i 596 o łącznej wartości 2,10 zł+15 groszy zgodna z taryfą

           (opłata za list pow. 20 gramów 75 +15 i polecony za pobraniem 75 groszy+60).

Fot.2 Koperta nr 14 III (Cp14)z fioletowym nadrukiem i hasłem propagandowym C,

           przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z numerem

         z numeratora wysłana z Urzędu Pocztowego Mysłowice 1, w dniu 8.9.1956 roku do

         Węgierskiej Górki. Przesyłka jest ofrankowana dodatkowo znaczkami Fi.553 i 761 o

         łącznej wartości 1,40 zł +15 groszy, zgodnie z taryfą.

Przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.553 w obrocie zagranicznym.

Fot. 3 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej wysłanej drogą powietrzną z Urzędu

           Pocztowego Czerniejewo. w dniu 4.12.1951 roku, do USA. Przesyłka jest

           ofrankowana trzema znaczkami Fi.553, 534 i 557 o łącznej wartości 1,40 zł. Opłata

           przy wadze listu 10 gramów, zgodna z taryfą.

Fot.4 Dwie koperty przesyłek prywatnych adresowanych na ten sam adres, o różnej wadze,

           przesłanych drogą powietrzną, wysłanych z Urzędu Pocztowego Warszawa 1, w dniu

           22.3.1953 oraz 1.7.1953. Obie przesyłki do USA. Pierwsza wymieniona przesyłka jest

           ofrankowana jednym znaczkiemFi.553 zgodnie z taryfą przy wadze 5 gramów.

           Druga jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.553 i 534 o łącznej wartości

           1,90 zł. przy wadze ok. 15 gramów.

Fot.5 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

         wpisanym numerem, wysłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Działoszyce,

           w dniu 12.2.1952 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana pięcioma znaczkami

           w tym parką pionową Fi.553, parką poziomą Fi.535 oraz 533 o łącznej wartości

           2,15zł. zgodnie z taryfą. Przesyłka dotarła do adresata 16.2.1952 o czym świadczy

           odbitka datownika odbiorczego.  

  

Fot.6 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki i odręcznie

           wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Grabiny, w dniu 17.8.1953 roku,

           do USA. Przesyłka jest ofrankowana parka poziomą Fi.553 oraz czteroznaczkowym

           blokiem Fi.535 o łącznej wartości 2,40 zł. Przesyłka musiała ważyć powyżej 80

           gramów. Adresat otrzymał ją w dniu 24.8.1953 roku o czym świadczy odbitka

           datownika odbiorczego.

Fot.7   Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z numerem

           odbitym z numeratora, przesłane droga powietrzną z Urzędu Pocztowego Warszawa

           50, w dniu 8.10.1956 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami

           Fi.553 oraz 627 o łącznej wartości 1,90 zł (wg taryfy powinno być 1,85 zł). Przesyłka

           dotarła do adresata 16.10.1956 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.

           Na uwagę zasługują adnotacje listonosza oraz wykorzystanie rzadko spotykanego na

           przesyłkach znaczka Fi. 627 o nominale 1,00 zł.

Fot. 8 Koperta przesyłki firmowej (z pieczątka firmową), zwykłej wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Warszawa 2 (?). w dniu 19.4.1957 roku do Niemiec. Przesyłka jest

           ofrankowana czterema znaczkami w tym Fi.553, 751, 827 i 580 o łącznej wartości

          2,50 zł zgodnie z taryfą.

Fot. 9 Koperta o wymiarach 185 x 120 przesyłki prywatnej, przesłanej drogą powietrzną

           z Urzędu Pocztowego Kwidzyń, w dniu 29.1.1958 roku do USA . Przesyłka jest

           ofrankowana parką pionową Fi.718, Fi.553 i 867 o łącznej wartości 4,90 zł. Przy

           wadze przesyłki do 5 gramów opłata wynosiła 4,00 zł. Jeśli przesyłka ważyła ponad

           5 gramów do ofrankowania taryfowego brakuje 60 groszy.

Zestaw znaczków stemplowanych.

Fot.10 Zestaw złożony z szesnastu znaczków F.553 zdjętych z przesyłek pocztowych

           z wyraźnie odbitymi datownikami, które umożliwiają odczytanie nazwy Urzędu

           Pocztowego i daty wysyłki. Jak można zauważyć, znaczki pochodzą z przesyłek

          nadawanych w Krakowie (w Urzędach Pocztowych nr; 30, 4, 17), w Warszawie

           ( w Urzędach Pocztowych nr,14, 32, 1) również w Urzędach Pocztowych mniejszych

           miastach jak Jelenia Góra, Mielec. Wąbrzeźno. Mamy przykłady z Urzędów

          Pocztowych w miastach takich jak; Orzesze, Pszów, Główno k/ Łowicza. Na uwagę

           zasługuje Urząd Pocztowy Stalinogród nr.(?). Przesyłki ofrankowane znaczkami

           Fi.553 były nadawane w latach 1950, 1953, ale także w roku 1957 oraz 1967.

                        Zakończyliśmy prezentacje kolekcji całości pocztowych ofrankowanych znaczkami serii wydanej przez Pocztę Polska w 1951 roku, „Budujemy Nową Hutę”, Fi.550-553. Całości mają na ogół frankaturę mieszaną z rzadkimi przypadkami frankatury pojedynczej. Zdecydowana większość pokazanych całości pocztowych stanowią przesyłki prywatne, najczęściej jako przesyłki polecone, przesyłane drogą powietrzną przede wszystkim do USA i Niemiec. Zaskakują nieco przykłady frankowania przesyłek wielokrotnością znaczków z serii „Budujemy Nową Hutę” chociaż dostępne były inne znaczki np. „Plan sześcioletni” czy wizerunek Bolesława Bieruta.

                        Oczekujemy na komentarze Internautów dotyczące prezentowanych walorów, a także na uzupełnienie pokazanego zbioru o nowe walory związane z Nową Hutą. Temat pozostaje otwarty.

                       W kolejnej części cyklu, w którym prezentujemy wydania Poczty Polskiej o tematyce nowohuckiej z przykładami ich pocztowego   wykorzystania, pokażemy emisję niezwykłą, wydaną w tamtych czasach z okazji ważnej rocznicy, którą dzisiaj możemy potraktować jubileuszowo - bo mija właśnie 70 lat.

                                                                                                                   Jerzy Duda

                                                                                                        Administrator Piotr

                                                                                                            

                        

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 4)

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”

(część 4)

            Przypominamy, że w maju 1951 roku, czyli po roku od rozpoczęciu wykopów ziemnych pod budowę Kombinatu, Minister P i T, zarządzeniem z dnia 8.05. 1951 roku, wprowadził do obiegu pocztowego z dniem 9.05.1951 roku dwa znaczki o nominale 40 i 45 groszy z „widokiem huty” Fi.550-551. Format znaczków jest prostokątny o wymiarach 31,25 x 21,3 mm, a wielkość rysunku dla obu znaczków różni się bowiem rysunek o nominale 40 groszy, ma wymiary 26,9 x 21,1 mm, a o nominale 45 groszy, 26,7 x 21,1 mm. O znaczku Fi.550 o nominale 40 groszy oraz jego pocztowym wykorzystaniu pisaliśmy w poprzedniej części. Tym razem będzie o pocztowym wykorzystaniu znaczka o nominale 45 groszy.

     Nakład znaczka o nominale 45 groszy, Fi.551, w kolorze stalowym, zamawianego w drukarni od 26.2.1951 roku, siedmiokrotnie do 23.10 1953 roku, wyniósł 91 000 000 sztuk. Pierwsze zamówienie w drukarni złożono dnia 26.2.1951 roku na 30 milionów sztuk. Do dnia 1.6.1951 roku wykonano 29 814 000 sztuk. Można zatem sądzić, że pierwsze pocztowe wykorzystanie znaczka mogło odbyć się po przyjęciu zamówienia i rozesłaniu arkuszy znaczka do urzędów pocztowych, a więc dopiero w połowie czerwca 1951 roku.

             Taryfa pocztowa z 27 listopada 1950 roku przewidywała opłatę za list zamiejscowy 45 groszy do 20 gramów i opłatę dodatkową na odbudowę m.st. Warszawy bez względu na wagę przesyłki 15 groszy. Dla listów miejscowych do 20 gramów opłatę 30 groszy, a ponad 20 gramów opłatę 45 groszy. Podobnie było dla kartek pocztowych. Opłata za wysłanie kartki pocztowej zamiejscowej wynosiła 30 groszy plus opłata dodatkowa 15 groszy natomiast za wysłanie kartki pocztowej miejscowej opłata wynosiła 30 groszy. Polecenie przesyłki to koszt dodatkowy 75 groszy. Pospieszne doręczenie kosztowało 1,50 zł.

W obrocie zagranicznym, wysyłka listu do 20 gramów kosztowała 40 groszy, za każde 20 gramów dopłacało się 25 groszy.

                Na kolejnych fotografiach prezentujemy przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.551zarówno w obrocie krajowym (fot.1-8) jak i zagranicznym (fot.9-21) oraz zestaw znaczków stemplowanych o czytelnych datownikach nadawczych (fot.22).

Przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.551 w obrocie krajowym:

 

 

Fot. 1 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

         wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Szropy, w dniu 2 VI 1951 rok do

        Warszawy. Przesyłka jest ofrankowana trójznaczkowym paskiem pionowym Fi.551

łącznej wartości 1,35 zł, zgodnie z taryfą. Adresat otrzymał przesyłkę 4 VI 1951

roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.

         Koperta ze wszech miar interesująca. Przesyłka wysłana z Urzędu Pocztowego gminy o bogatej przeszłości , leżącej w powiecie sztumskim, liczącej ok. 450 mieszkańców. W końcu XIX wieku zamieszkiwała ją ludność wielowyznaniowa We wsi jest zabytkowy kościół i cmentarz. Przesyłka była wysłana w następnym dniu po wydrukowaniu znaczków z pierwszego zamówienia przez pocztę oraz po 25 dniach od wprowadzenia znaczka do obrotu pocztowego.

Fot. 2 Koperta, o wymiarach 160 x 124 mm, przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci

          odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej, z nalepką, wysłanej z

           Urzędu Pocztowego Warszawa 15, w dniu 25, 10. 1951 do Gdyni, na adres konsulatu

           Holenderskiego. Przesyłka jest ofrankowana czteroznaczkowym blokiem Fi.551 oraz

           dodatkowo jednym Fi.551, paskiem poziomym trzyznaczkowym Fi,534, a na

           odwrocie trzema Fi.533 o łącznej wartości 2,70 zł zgodnie z taryfą.

Fot.3 Koperta standardowych wymiarów, przesyłki prywatnej, zwykłej, wysłanej z Urzędu

         Pocztowego Szczebrzeszyn, w dniu 13.9.1952 roku do Wrocławia. Przesyłka jest

         ofrankowana Fi.551 i 541 na odbudowę Warszawy.

Fot. 4 Dwie pocztówki, jedna wydana przez „Metoplastyka” Rzemieślniczą Spółdzielnie

          Pracy w Gdańsku z widokiem statku, druga, przez Białowieski Park Narodowy.

           Pocztówki wysłano z Urzędu Pocztowego Wielka Wieś na Helu, w dniu 6.(?) 1952 do

           Bytomia oraz z Urzędu Pocztowego Białowieża, dnia 5 V,1952 roku do Krakowa.

         Obie pocztówki ofrankowane zostały znaczkami Fi.551 zgodnie z taryfą.

Fot. 5 Koperta przesyłki sądowej wysłanej na adres prywatny, poleconej, z erką w postaci

           odbitki pieczątki z numerem odbitym numeratorem. Jest to przesyłka za pobraniem

             wysłana z Urzędu Pocztowego Warszawa 1 w dniu 21.2.1952 roku na adres

             warszawski. Koperta bogata w informacje bowiem podany został wadliwy adres,

             opisana odręcznie przez listonosza oraz zaopatrzona stosownymi pieczątkami

             informującymi o terminie zwrotu. Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami

             Fi.551 i dwoma znaczkami Fi.535 o wartości 1,65 zł zgodnie z taryfą.

Fot. 6 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki i numerem

           odbitym z numeratora wysłanej z Urzędu Pocztowego Rybnik 1, w dniu 29.7.1952

           roku do Radomyśla n/Sanem. Przesyłka jest ofrankowana trzyznaczkowym paskiem

           poziomym Fi.551 o wartości 1,35 zł, zgodnie z taryfą.

Fot. 7 Koperta firmowa z okienkiem, przesyłki zwykłej, wysłanej z Urzędu Pocztowego

           Warszawa 2 w dniu 7.5.1952 do (?). Ofrankowanie Fi.551 i 535 zgodne z taryfą.

Fot..8   Koperta przesyłki prywatnej do Urzędu Centralnego, poleconej, z erką w postaci

           odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej, wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Jasienica Szczecińska, w dniu 1.3.1954 roku do Warszawy. Przesyłka jest

           ofrankowana dziesięcioma znaczkami w tym ośmioma Fi.551 (pasek pionowy, parka

             i znaczek pojedynczy) oraz parką poziomą Fi. 683 o łącznej wartości 4,00 zł. zgodnie

             z taryfą pocztowa okresu 4.01.1953- 31.12.1963.

 

 

Przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.551 w obrocie zagranicznym:

 

Fot. 9 Koperta o wymiarach 121 x 95 mm, przesyłki prywatnej, przesłanej droga powietrzną

           z Urzędu Pocztowego Warszawa 44, w dniu 26.5.1951 roku do Anglii. Przesyłka jest

            ofrankowana dwoma znaczkami Fi.551 i 534 o łącznej wartości 55 groszy zgodnie z

           taryfą pocztową zagraniczną od 15.11.1950 – 20.04.1952 roku..Przesyłka była

           skierowana do Towarzystwa Pomocy Polakom w Londynie. Uwagę zwraca data

           wysyłki. Przesyłka wysłana 26.5 1951roku, a więc po 15 dniach od wprowadzenia

           znaczka do obrotu pocztowego, a 5 dni przed ukończeniem pierwszego druku znaczka

           (1.6.1951 roku).

Fot.10 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

           wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Wrocław 1, w dniu 6.7.1951roku

           do b. NRD. Przesyłka jest korespondencją filatelistyczną i zawierała znaczki o czym

          świadczą pieczęcie na stronie verso zarówno PZF Oddział Wrocław jak i zgodę na

           wymianę znaczków. Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami w tym Fi.551, 554,

           547 o łącznej wartości 1,20 zł zgodnie z taryfą.

Fot.11 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki i odręcznie

           wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Bielsko Biała 1, w dniu 10.7.

           1951 roku do Niemiec (RFN). Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami Fi.551,

           535 i 558 o łącznej wartości 1,05 zł. zgodnie z taryfą. Adresat otrzymał przesyłkę

           14.7. 1951 roku, o czym świadczy odbitka stempla odbiorczego.

Fot. 12 Koperta przesyłki prywatnej przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego

             Łódź 1, w dniu 14.9.1951 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana zgodnie

             z taryfa znaczkami Fi.551 i 534 o wartości 55 groszy  

Fot. 13 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki

             z odręcznie wpisanym numerem, przesłanej droga powietrzną z Urzędu Pocztowego

             Chorzów 1,w dniu 5.11.1951 roku do Niemiec (RFN). Przesyłka jest ofrankowana

             trzema znaczkami Fi.551 o wartości 1,35 zł, zgodnie z taryfą. Adresat otrzymał

             przesyłkę w dniu 12.11.1951 roku, o czy świadczy odbitka datownika odbiorczego.

Fot.14 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

             wpisanym numerem wysłanej z Urzędu Pocztowego Katowice 4, w dniu 29.12. 1951

             roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami w tym Fi. 551,

             531 II oraz dwoma znaczkami Fi. 475 i 520 w walucie złotowej sprzed wymiany

             pieniędzy i bez nadruku „groszy”. Przesyłka dotarła do adresata 3.1.1952 roku o

             czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.

Fot.15 Dwie koperty przesyłek prywatnych na ten sam adres, zwykłych przesłanych drogą

           powietrzną z Urzędu Pocztowego Warszawa 1, w dniach 3.5.1952 i 20.(?) 1952 do

           USA. Obie przesyłki maja taką samą frankaturę: 3 znaczki Fi.551 oraz jeden Fi. 533 o

           wartości 1,30 zł, zgodnie z taryfą.

Fot. 16 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki

             z odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej, z nalepka, wysłanej droga powietrzna

               z Urzędu Pocztowego Biała Piska, w dniu 9.2.1953 roku, do Niemiec (Brytyjska

             strefa okupacyjna). Przesyłka jest ofrankowana sześcioma znaczkami, w tym dwoma

             Fi. 551 i 550 paskiem Fi.534 oraz Fi.639 o łącznej wartości 2,55 zł zgodnie z

             taryfą. Przesyłka dotarła do adresata 25.2.1953 o czym świadczy odbitka datownika

             odbiorczego.

Fot. 17 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, wysłanej z Urzędu Pocztowego Wójtowa

             Wieś k/Opola w dniu 9.2.1953 roku do Niemiec (Brytyjska strefa okupacyjna).

             Przesyłka przeszła   brytyjską kontrolę celną (nr. 5133). Przesyłka jest ofrankowana

             dwoma zaczkami Fi.551 i 533 o wartości 50 groszy, zgodnie z taryfą.

Fot. 18 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczatki z

             odręcznie wpisanym numerem, przesłanej droga powietrzną do Międzynarodowego

             Komitetu Czerwonego Krzyża z Urzędu Pocztowego Wrocław 17 w dniu 4.3.1953

             roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana Fi.551, parką znaczków Fi. 534 i 536

             o łącznej wartości 90 groszy. Przesyłka była w Genewie 13 III 53 roku o czym

             świadczy odbitka datownika odbiorczego.

Fot. 19 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki

             i odręcznie wpisanym numerem przesłanej z Urzędu Pocztowego Bielsko Biała,

             w dniu 1.4.1954 roku do Niemiec. Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami

             Fi. 551 i 697 o wartości 1,40 zł zgodnie z taryfą. Adresat otrzymał przesyłkę

           8.4.1954 roku, o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.

Fot. 20 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, wysłanej z Urzędu Pocztowego Chorzów 6,

             w dniu 28.10.1955 roku do Wiednia. Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi.551

             zgodnie z taryfą.

Fot.21 Koperta lotnicza przesyłki prywatnej wysłanej z Urzędu Pocztowego Bielsko Biała ,

           w dniu 16.3.1957 roku do Anglii (adres napisany wadliwie - Stocktown-on-Tees to

           miasto portowe w północno wschodniej Anglii nad rzeką Tees w hrabstwie Durham,

           a Harburn być może leży w najbliższej okolicy). Opłata taryfowa wynosi 2,50 zł

           Przesyłka ofrankowana parką pionową Fi.551, o wartości 90 groszy. Przesyłka budzi

          szereg wątpliwości. Brak nadawcy, odbitki datownika odbiorczego, niskie

           ofrankowanie, a zatem czy została wysłana, chociaż została przyjęta przez Urząd

           Pocztowy (?). Czekamy na komentarz Internautów.

 

 

Zestaw znaczków stemplowanych Fi.551 zdjętych z przesyłek.

Fot.22 Zestaw szesnastu znaczków stemplowanych (w tym jedna parka pionowa) zdjętych

             z przesyłek z czytelnymi ( w miarę) datownikami nadawczymi, które zostały wysłane

             z Urzędów Pocztowych m.in.: Tarnów 2, Nowym Sącz 1, Bielsk0 2, Kraków 6,

             Szczecin 2, Olsztyn, Poznań 2, Zabrze 1, Bielsko, Siedlce, Racibórz 1oraz z

             ambulansu Zagórz- Kraków (znaczek na ostatniej pozycji). Przesyłki nadane były

             w różnych latach od 1951 roku do 1955 roku.

            W kolejnej części, zaprezentujemy interesujące całości pocztowe ofrankowane znaczkiem o nominale 90 groszy, Fi.553. Będą to przykłady pocztowego wykorzystania znaczka o najwyższym nominale serii „Budujemy Nową Hutę” w kolorze czerwonym.

                                                                                                                 Jerzy Duda

                                                                                                     Administrator Piotr

 

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 2)

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”

(część 2)

/nieco historii i wyjaśnień/

            W dostępnych materiałach prasowych, także w publikacjach i przewodnikach np. „Nowa Huta, przewodnik, informator” autorstwa Tadeusza Czubały wydanej przez Komitet Organizacyjny obchodu X-lecia Nowej Huty. Kraków 1959, podawano podstawowe informacje dotyczące powstawania Kombinatu metalurgicznego pod Krakowem. Przede wszystkim informowano o tym, że: W oparciu o umowę z dnia 28 I 1948 roku, zawartą pomiędzy Polską, a Związkiem Radzieckim, rozpoczęto w dniu 26 IV 1950 roku budowę Kombinatu Metalurgicznego w Pleszewie koło Krakowa. W wyniku tej umowy całość projektów Kombinatu dostarczył Polsce Państwowy Instytut Projektowania Zakładów Metalurgicznych w Moskwie „GIPROMEZ”...Informowano również, że przed przystąpieniem do budowy Kombinatu 23 marca 1949 roku w Mogile (na terenie dzisiejszego Osiedla Wandy) rozpoczęto budowę pierwszych bloków przyszłego miasta Nowa Huta.

Początek lat pięćdziesiątych XX wieku w Polsce to czas postępującego zniewolenia społeczeństwa, okres budowania socjalizmu i coraz pełniejszego uzależnienia gospodarczego od b. ZSRR O wydarzeniach, mających duże znaczeniu dla życia politycznego i gospodarczego kraju, który od 1944 do 1952 roku nosił nazwę Polska Ludowa oraz i ich skutkach, napisano i wydano drukiem wiele, natomiast dla naszych celów ograniczymy się do spraw związanych z „wymianą pieniędzy”, Pocztą Polską i kolekcjonerstwem zwanym filatelistyką.

     Wydarzeniem, dla społeczeństwa dramatycznym w skutkach, była „wymiana pieniędzy”. Jej założenia i przygotowywania władza utrzymywała w najściślejszej tajemnicy. W dniu 28 października 1950 roku wprowadzono w życie; ustawę o zmianie systemu pieniężnego . Stare złote miały relację 100 zł. za 3 nowe złote, ale ludności wymieniano 100 zł za 1 złoty. Jedynie wkłady bankowe do wysokości 100 tys. złotych przeliczano w relacji 100 zł do 3 zł. Ludzie żyjący z pracy rąk utracili 66 % wartości posiadanych środków, jak później ocenili ekonomiści. Wprowadzenie ustawy było objęte ścisłą tajemnicą, co spowodowało, że nie wszystkie resorty były o ustawie poinformowane. Dotyczyło to również Ministerstwo Poczt i Telegrafów, które nie przygotowało znaczków w nowej walucie (grosze). W okresie od 28 października do 30 kwietnia 1952 roku Poczta Polska została zmuszona do wprowadzenia rozwiązania polegającego na wykorzystywaniu różnorodnych pieczątek, z napisem groszy, odbijanych na znaczkach pocztowych urealniających ich nominał. Okres ten nosi w filatelistyce nazwę „prowizorii groszowych”. Wprawdzie, Ministerstwo już z dniem 15 kwietnia 1951 roku zleciło zaprzestania przedruków groszowych, ale okres ten zakończył się definitywnie, dopiero z dniem 30 kwietnia 1952 roku, w którym wycofano wszystkie znaczki będące w obiegu przed zmianą waluty ..

       Kolejnym dramatycznym wydarzeniem, które spotkało filatelistów, była likwidacja stowarzyszeń i związków, działających w różnych regionach kraju, mających kilkudziesięcioletnie tradycje i wydających czasopisma filatelistyczne. W 1950 roku, bez powszechniejszych konsultacji, utworzono   Polski Związek Filatelistów z siedzibą w Warszawie, a po niedługim czasie powołano kilku oddziałów terenowych. Skutkiem tego było zaprzestanie, od stycznia 1951 roku, wydawania prasy filatelistycznej w Polsce.

W komunikacie wydrukowanym w listopadowym numerze czasopisma „Filatelista Polski” z 1950 roku podano co następuje: W związku z reorganizacją i ujednoliceniem filatelistyki w Polsce likwiduje się prasa filatelistyczna w dotychczasowej formie, aby ustąpić miejsca czasopismu filatelistycznemu, które wychodzić będzie w Warszawie już podobno od stycznia 1951 roku. Terminu wydania nowego czasopisma filatelistycznego nie dotrzymano. Pierwszy numer czasopisma „Filatelista” miesięcznika Polskiego Związku Filatelistów, ukazał się w Warszawie dopiero w październiku 1954 roku.

W artykule wstępnym Kolegium Redakcyjne zwróciło się do członków PZF-u, których, według oceny było ok. 5000, o aktywność i przesyłanie wiadomości, artykułów, ciekawostek. Czasopismo miało być pismem dla wszystkich, ale – jak pisano - nie może być domeną publicystów filatelistycznych od wielu lat piszących na łamach prasy filatelistycznej.

W kolejnym numerze czasopisma, wydanym w listopadzie 1954 roku, ukazał się artykuł programowy „Nowe drogi polskiej filatelistyki” autorstwa Stanisława Chromika.

Tak więc od stycznia 1951 roku do października 1954 roku filateliści byli pozbawieni informacji o nowych wydaniach znaków pocztowych w kraju, o ważnych sprawach związanych z działalnością oddziałów, o nowościach zagranicznych, o fałszerstwach i tp.

            Dopiero 13 listopada 1950 roku Ministerstwo Poczt i Telegrafów rozpoczęło emitowanie znaczków o nominałach groszowych. Do stycznia 1951 roku emitowano trzy wydania okolicznościowe ( z okazji II Światowego Kongresu Pokoju w Warszawie, w setną rocznicę zgonu gen. Józefa Bema oraz znaczek opłaty dodatkowej na odbudowę m. st. Warszawy). Emitowano również jedno wydanie zwyczajne z podobizną prezydenta Bieruta (seria ośmioznaczkowa o nominałach od 5 – 75 groszy w łącznym nakładzie 697 milionów sztuk znaczków.

             27 listopada 1950 roku Minister Poczt i Telegrafów wydał zarządzenie w sprawie taryfy pocztowej, telegraficznej i telefonicznej. Taryfa pocztowa dla przesyłek listowych w obrocie wewnętrznym w okresie od 28.12.1950 do 20.04.1952 przewidywała m.in.; opłatę za list zamiejscowy o wadze do 20 gramów, 45 groszy z dopłatą dodatkową na odbudowę m. st. Warszawy 15 groszy czyli łącznie 60 groszy; za list o wadze 20-250 gramów,

75 groszy z opłatą dodatkowa na odbudowę m.st. Warszawy, 90 groszy. Opłata za kartkę pocztową zamiejscową łącznie 45 groszy (30 groszy +15 groszy). W obrocie zagranicznym opłata za list o wadze do 20 gramów wynosiła 40 groszy. Polecenie przesyłki listowej w obrocie wewnętrznym i zagranicznym to dodatkowy wydatek 75 groszy natomiast pospieszne doręczenie przesyłki listowej w miejscowym obszarze pocztowym, a później ekspres „kosztował”,w obrocie wewnętrznym 1,50 zł, a w obrocie zagranicznym 80 groszy. Kolejna taryfa obowiązująca od 21.04.1952 – 2.01.1953 zachowywała podobne opłaty taryfowe.

               Od stycznia do czerwca 1951 roku emitowano dwie serie znaczków reklamujących Plan sześcioletni oraz sztandarową dla tego planu inwestycję czyli budowę Nowej Huty i Kombinatu.. Nakład czteroznaczkowej serii „Plan sześcioletni” wynosił blisko 190 milionów sztuk, a czteroznaczkowej serii „Budujemy Nową Hutę”, o której będzie dalej, blisko 280 milionów sztuk znaczków. Wspomniane wydania zrealizowano w technice stalorytu, drukowano na papierze bezdrzewnym, białym i wydawano jako znaczki ząbkowane.              

               Po rozpoczęciu budowy miasta i kombinatu następował szybki wzrost liczby pracowników, co przekładało się na zwiększone zainteresowanie usługami poczty, a tym samym na wzrost obrotu pocztowego. Urząd Pocztowy w Mogile został przemianowany Zarządzeniem nr PRL, 384 Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 15.05.1951 roku na Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny „Kraków 28-Nowa Huta”. Równocześnie Urząd otrzymał nowy obiekt na Osiedlu A-1, gdzie uruchomiono urządzenie do mechanicznego frankowania przesyłek. W ciągu następnych kilku lat powstały nowe Urzędy Pocztowe które wymienione zostały w cytowanym już na wstępie „Przewodniku- Informatorze”. Były to: „Kraków –29” ,na Osiedlu Zielonym, „Kraków - 30”, na Osiedlu Urocze, „Kraków –32” , Lubocza (Kombinat), „Kraków –33”, Pleszów oraz „Kraków-34”, Ruszcza.

               W maju 1951 roku, czyli po roku od rozpoczęciu wykopów ziemnych pod budowę Kombinatu, Minister P i T, zarządzeniem z dnia 8.05. 1951 roku, wprowadził do obiegu pocztowego 9.05.1951 roku dwa znaczki o nominale 40 i 45 groszy z „widokiem huty” Fi.550-551. Format znaczków jest prostokątny o wymiarach 31,25 x 21,3 mm, a wielkość rysunku dla obu znaczków różni się bowiem rysunek o nominale 40 groszy, ma wymiary 26,9 x 21,1 mm, a o nominale 45 groszy, 26,7 x 21,1 mm. Znaczki zaprojektował Bogusław Brandt, (1909-1983) artysta grafik, rytownik, projektant znaczków pocztowych i ekslibrisów. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a po jej ukończeniu w 1938 roku został zatrudniony w Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych w Warszawie.. Znaczki rytował Edward Konecki. Wydawano je w arkuszach 100 znaczkowych.

Nakład znaczka o nominale 40 groszy, w kolorze niebieskim, zamawianego dziesięciokrotnie w drukarni od 26.2.1951 do 9.11. 1954 roku wyniósł 76 200 000 sztuk. Nakład znaczka o nominale 45 groszy, w kolorze stalowym, zamawianego siedmiokrotnie w drukarni od 25.2.1951 do 23.10 1953 roku, wyniósł 91 000 000 sztuk.

 

 

Fot. 1 Dwa czteroznaczkowe bloki znaczków Fi.550-551 z lewym marginesem.

       Poczta Polska wydała także walory Pierwszego Dnia Obiegu to znaczy kopertę z dwoma znaczkami skasowanymi   datownikiem FDC oraz pocztówki emitowane przez Wydawnictwo Ligi Morskiej.

Fot.2 Pocztówka emitowana przez Wydawnictwa Ligi Morskiej seria VIII z ilustracją

         przedstawiającą Kanał przemysłowy w Elblągu. ze znaczkami Fi.550-551 skasowanymi

         datownikiem Pierwszego Dnia Obiegu, 9.5.1951 roku.

           Kolejne Zarządzenie Ministra z dnia 6.05.1951 roku dotyczyło wprowadzenia z dniem 15.06.1951 roku do obiegu pocztowego kolejnych dwóch znaczków o tym samym rysunku i wielkości co poprzednie z „widokiem huty” o nominałach 60 i 90 groszy w kolorze brązowym znaczka z nominałem 60 groszy i czerwonym z nominałem 90 groszy( Fi.552-553). Nakład znaczka o nominale 60 groszy, zamawianego w drukarni jedenastokrotnie od 24.4.1951 do 19.7.1954 wyniósł 104 256 000 szt. Nakład znaczka o nominale 90 groszy zamawianego trzykrotnie w drukarni od 24.4.1951 do 9.2.1953 wyniósł „tylko” 8 179 000 sztuk.

 

Fot. 3 Dwa czteroznaczkowe bloki znaczków Fi.552-553 z lewym marginesem.

           Również i w tym przypadku Poczta Polska wydała walor Pierwszego Dnia Obiegu   ale z datą wprowadzenia kolejnych dwóch znaczków tj. 15.06.1951.

Fot.4 Pocztówka Wydawnictwa Ligi Morskiej seria VII z ilustracją w postaci rysunku molo

         i plaży / Postomin / ze znaczkami Fi.552-553 skasowanymi datownikiem Pierwszego

         Dnia Obiegu 15.6.1951 rok.

       Emitowanie przez Pocztę Polska znaczków pocztowych serii „Budujemy Nową Hutę” zbiegło się z ważnym wydarzeniem kulturalnym Krakowa. W czerwcu 1951 roku odbyły się po raz pierwszy, po zakończeniu drugiej wojny światowej, owiane legendą sprzed wojny - „Dni Krakowa”. Od 31 maja do 1 lipca 1951 roku odbywały się imprezy w ramach „Festiwalu Sztuki Dni Krakowa” obchodzonym pod wysokim protektoratem Józefa Cyrankiewicza Prezesa Rady Ministrów. Z okazji Dni Krakowa wydano publikację „Kraków. Wczoraj- Dziś- Jutro”, w której znalazły się teksty dotyczące Nowej Huty w tym: wiersz Wisławy Szymborskiej Nowa Huta buduje człowieka; teksty autorstwa Jerzego Lowella Nowa Huta- Nowy Kraków; Adama Hollanka Rozmowa o Krakowie; oraz wywiad z przodownikiem pracy w Nowej Hucie pt. 504 % ponad normę. Okładkę i zdobniki projektował Roman Cieślewicz (fot. 5). Dodatkiem do publikacji był wydany drukiem program imprez Dni Krakowa.

               Gratką dla filatelistów był stempel z wymienną datą stosowany przez miesiąc czerwiec 1951 roku, w Urzędzie Pocztowym Kraków 1 z wyróżnikami, a, b, c. (fot.6).

          

Fot.6 Wyjątkowy walor złożony z pocztówki wydanej przez Wydawnictwo Ligi Morskiej

           seria V, z ilustracją w postaci rysunku przedstawiającego Port Rybacki na Helu,

           ofrankowanej znaczkiem z serii „Budujemy Nową Hutę” Fi.552 w kolorze brązowym,

           skasowanym okolicznościowym stemplem stosowanym w Urzędzie Pocztowym

           Kraków 1 z okazji „ Festiwalu Sztuki Dni Krakowa” w dniu 15.6.1951 roku

           (kat. Myśl.nr 51 019, 20,21).

            Zanim przejdziemy do prezentacji wybranych walorów z pocztowym wykorzystaniem znaczków z napisem „Budujemy Nową Hutę”. kilka uwag dotyczących samych znaczków oraz ich druku. Przede wszystkim pytano, co przedstawiają znaczki? Warto pamiętać, że w czasie projektowania znaczków, rytowania i ich drukowania, na terenie Pleszewa były jedynie wykopy i ew. fragmenty instalacji podziemnych pod przyszłe konstrukcje. A więc rysunek na znaczkach nie przedstawiał stanu istniejącego. Mógł być autorską wizją jakiegoś fragmentu przyszłego Kombinatu, albo widokiem obiektów zaczerpniętym albo z dokumentacji technicznej Kombinatu, albo ze zdjęć, rysunków wykonanych w kombinacie już istniejącym np. w Magnitogorsku. Okazuje się, że częściową odpowiedź daje publikacja wydana przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa pt. Kryptonim „Gigant”. Dzieje nowohuckiego kombinatu w latach 1949 – 1958. W książce reprodukowanych jest kilka fotografii przedstawiających „zespół wielkiego pieca nr 1”.Na fot. 7 reprodukcja fragmentu ilustracji 156 z cytowanej książki, zatytułowanej „Zespół Wielkiego Pieca nr 1, obiekt 161, 18 VII 1954 r. Fotolaborat. NH. Dar Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Nowej Huty dla MHK”. Porównując rysunek na znaczku z fot. 7 udaje się zauważyć wiele cech wspólnych. Można zatem wysunąć przypuszczenie, że na znaczkach zaprojektowanych przez B. Brandta

Rysunek przedstawia widok przyszłego zespołu wielkiego pieca z dodatkowymi konstrukcjami i kominami.

Sprawa druga dotyczy określenia daty możliwego, najwcześniejszego terminu wykorzystania znaczków w obrocie pocztowym. Wykorzystujemy do tego celu informacje zawarte w publikacji „Polskie znaki pocztowe” t. II, Warszawa 1960 s.467-468 dotyczące m.in. terminów zamówień znaczków i zakończenia druku po każdym zamówieniu.

  

Znaczek o nominale 40 groszy Fi.550 - pierwsze zamówienie 20.2.1951 wykonano do dnia

                 11.7. 1951 roku. To znaczy, że pierwsze jego wykorzystanie pocztowe mogło być

                po dniu 11 lipca 1951 roku

Znaczek o nominale 45 groszy Fi.551 – pierwsze zamówienie 26.2.1951 roku wykonano do

                 dnia 1.6.1951 roku. Pierwsze pocztowe wykorzystanie mogło być po 1.czerwca

                   1951 roku

Znaczek o nominale 60 groszy Fi.552 – pierwsze zamówienie 24.4.1951 roku wykonano do

                   dnia 23.5.1951 roku, a więc pierwsze wykorzystanie mogło odbyć się po 23. maja

                   1951 roku.

Znaczek o nominale 90 groszy – pierwsze zamówienie 24.4.1951 roku wykonano do

                   23.5.1951 roku, a więc pierwsze pocztowe wykorzystanie znaczka mogło się

                   odbyć po 2 maja 1951 roku.

            Minęły siedemdziesiąt trzy lata od daty wprowadzenie znaczków Fi.550-553 do obiegu pocztowego. Wykorzystywane były powszechnie, przede wszystkim, w korespondencji: z urzędami administracji, firmowej, sądowej nieco rzadziej w korespondencji prywatnej. Liczba całości pocztowych czyli kopert ofrankowanych wspomnianymi znaczkami, będących w posiadaniu kolekcjonerów, nie jest znana, podobnie nie jest znana liczba znaczków zdjętych z przesyłek (kopert) posiadających czytelnie odbite datowniki nadawcze, pozwalające na odczytanie nazwy nadawczego urzędu pocztowego oraz dnia nadania przesyłki. Wspomniane walory mają znaczenie dla każdego kolekcjonera regionalisty, ale stanowią również cenny dokument, ważny niekiedy i wykorzystywany w pracach badaczy z różnych dziedzin nauki.

             W kolejnych częściach naszego cyklu zaprezentujemy walory, pochodzące ze zbioru jednego z członków Klubu. na które składają się zarówno całości pocztowe jak i znaczki stemplowane. Rozpoczynamy od pokazania przykładów pocztowego wykorzystania, przede wszystkim, znaczka Fi.502 o nominale 6o groszy. Pokażemy całości pocztowe to znaczy przesyłki pochodzące z obrotu wewnętrznego (fot.8- 18) następnie przesyłki pochodzące z obrotu zagranicznego (fot.19 – 25) oraz zestaw znaczków stemplowanych (fot.26). Całości pocztowe to przesyłki głównie w kopertach o wymiarach standardowych 163x115 mm z niewielkimi różnicami wymiarów.

Przesyłki z obrotu wewnętrznego:

Fot.8 Korespondencja firmowa. Koperta z pieczątką firmową przesyłki zwykłej nadanej w

         Urzędzie Pocztowym Lipsk n/Wisłą w dniu 5.1.1952 roku do Kielc. Przesyłka jest

         ofrankowana zgodnie z taryfą znaczkiem Fi.552 o wartości 60 groszy. Opłata

         dodatkowa na odbudowę m. st. Warszawy (15 groszy) mieści się w nominale znaczka.

              

Fot. 9 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką, w postaci odbitki pieczątki

           z odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Wołkowyja w dniu

         23.2.1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana trzyznaczkowym paskiem

         pionowym Fi.505 o wartości 1,80 zł zgodnie z taryfą (60+20+95 groszy = 1.75 zł)

Fot.10 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką, w postaci odbitki pieczątki w kolorze

           czarnym, z odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Przemyśl 1

           w dniu 26.2.1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana parką znaczków

           Fi.552, oraz Fi. 605 i 534 o łącznej wartości 1,75 zł zgodnie z taryfą.

Fot. 11 Korespondencja firmowa. Koperta z pieczątką firmową przesyłki poleconej z erką

           w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Rzeszów 1 w dniu 9.5.1953 do Tarnobrzega. Przesyłka ofrankowana

           trzema znaczkami Fi.552 w tym parka pionową o łącznej wartości 1,80 zł ( taryfa

           1,75zł).  

Fot.12 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką w postaci odbitki pieczątki z

           odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Równe k/ Dukli w dniu

           6 V 1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami w tym

           parką pozioma Fi.552 oraz Fi.608 i 534 o łącznej wartości 1,75 zł zgodnie z taryfą.

Fot. 13 Przesyłka prywatna, urzędowa, zwykła wysłana z Urzędu Pocztowego Ustrzyki  

             Dolne w dniu 5.12 (?) .1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana trzema

             znaczkami Fi.552, 535, 637 o łącznej wartości 80 groszy. (Od 20 sierpnia 1953 roku

             taryfa przewidywała 65 groszy).

Fot.14 Korespondencja firmowa. Koperta z okienkiem przesyłki firmowej, poleconej z erką

           w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Włocławek 1 w dniu 9.7.1954 roku do Jeleniej Góry ( na odwrocie

          datownik odbiorczy). Przesyłka jest ofrankowana dwoma parkami poziomymi

         znaczków Fi.552 i 535 oraz Fi.637 o łącznej wartości 1,55 zł

Fot.15 Przesyła sądowa, polecona z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym

          numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego TF-TG w Radomiu dnia 25.5.1954 roku do

           Starachowic. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami, w tym dwoma Fi.552

           oraz Fi. 535 i 667. o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.

Fot.16 Koperta przesyłki prywatnej, ekspresowej z naklejką, wysłanej z Urzędu

           Pocztowego Rybnik ,1 w dniu 15.12,1954 roku do Krakowa. Przesyłka jest

           ofrankowana czteroznaczkowym blokiem Fi.552 oraz Fi. 693 o łącznej wartości

            2,50 zł. zgodnie z taryfą.

Fot. 17 Przesyłka do Sądu Powiatowego prywatna, polecona z erką w postaci odbitki

             pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłana z Urzędu Pocztowego Ślemień

             w dniu 10.1.1955 roku do Radzynia Podlaskiego. Przesyłka jest ofrankowana dwoma                  

           parkami znaczków Fi.552 i 683 o łącznej wartości 1,60 zł.

Fot. 18 Przesyłka prywatna w kopercie ilustrowanej (dwór w Żelazowej Woli), zwykła,

             wysłana z Urzędu Pocztowego Warszawa 2 w dniu 29.3.1955 roku do Krakowa.

             Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi.552 o wartości 60 groszy, zgodnie z taryfą,

             skasowanym datownikiem mechanicznym (wirnikiem) stosowanym w Urzędzie

             Pocztowym Warszawa 2 od 15 II do 1 IX 1955 z okazji V Międzynarodowego

             Konkursu im. Fryderyka Chopina (kat. Mysl. Nr.55 101).

 

Przesyłki z obrotu zagranicznego:

Fot. 19 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej przesłanej drogą powietrzną z Urzędu

           Pocztowego Sieradz w dniu 9.7.1951 roku (via Warszawa) do Szwajcarii. Adresat

           otrzymał przesyłkę 12 VII 1951 roku o czym świadczy odbitka datownika

           odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana serią znaczków „Budujemy Nowa Hutę”

           Fi.550 –553 łącznej wartości 2,35 zł. Pomimo dużego „przefrankowania” ( taryfa

           przewidywała opłatę 55 groszy) udana reklama inwestycji w Polsce. Poza tym jest

           to najwcześniejsze pocztowe wykorzystanie znaczków Fi.552-553.

Fot. 20 Koperta o wymiarach 137 x 95 mm przesyłki prywatnej, zagranicznej, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Legnica 2 w dniu 5.8.1951 roku do Izraela. Adresat otrzymał przesyłkę 11.8.1951 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego na odwrocie koperty. Przesyłka ofrankowana jest dwoma znaczkami Fi.552 i 566 o łącznej wartości 1,00 zł. Taryfa przewidywała 90 groszy.

Fot. 21. Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Gostynin w dniu 18.12.1951 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana parka pozioma Fi.552 i parką Fi. 534 o łącznej wartości 1,40 zł. Ofrankowanie zgodne z taryfa jeśli waga przesyłki wynosiła 10 gramów.

Fot.22 Koperta lotnicza przesyłki firmowej, zagranicznej wysłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Stalinogród 2 (Wełnowiec) w dniu 20.12. 1951 roku do Hamburga. Przesyłka ofrankowana znaczkiem Fi.552 o nominale 60 groszy (taryfa przewidywał 55 groszy).

Fot. 23 Koperta lotnicza ze znakiem opłaty (samolot nad portem w Gdyni) Fi. t. II Ck 17b przesyłki prywatnej, zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 3 w dniu 19 VI 1954 do Australii. Przesyłka ofrankowana dodatkowo znaczkiem Fi.552 o łącznej wartości 1,55 zł. (taryfa przewidywała 1,40 zł).

Fot.24 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Wrocław 12 w dniu 1.9. 1954 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana sześcioma znaczkami w tym pionowym trzyznaczkowym paskiem Fi.693 oraz dwoma Fi.552 i 637 o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.

Fot. 25 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem , wysłanej z Urzędu Pocztowego Czechowice 2 w dniu 7.12. 1954 roku do USA. Adresat otrzymał przesyłkę 13.12.1954 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana pięcioma znaczkami w tym Fi.550,551, 552, 693 i 637 o łącznej wartości 1,60 zł.

                             Na zakończenie tej części kolejnego cyklu prezentujemy zestaw znaczków stemplowanych Fi.552 zdjętych z przesyłek, z czytelnymi datownikami umożliwiającymi odtworzenie zarówno nazwy Urzędu Pocztowego jak i daty nadania przesyłki.

 

 

Fot.26 Zestaw 24. znaczków Fi.552 stemplowanych, na których bez trudu można odczytać interesujące nas dane. Są wśród nich znaczki zdjęte z przesyłek nadanych w Urzędach Pocztowych Krakowa (Kraków 1, 2, 9, 12), Urzędów Pocztowych dużych miast Warszawy, Bydgoszczy, Katowic czy Opola. Przesyłki były nadawane również

           w Urzędach Pocztowych w Przemyślu, Pszczynie, Rabce, Brusach , Pudach Raciborskich. Uwagę zwraca także Urząd Pocztowy w Stalinogrodzie 11.

         W kolejnych częściach naszego cyklu pokażemy przykłady pocztowego wykorzystania kolejnych znaczków z serii „Budujemy Nową Hutę”. Będzie to znaczek Fi.550 o nominale 40 groszy.

                                                                                                                  Jerzy Duda

                                                                                                       Administrator Piotr.

                          

            

          

           

                                                                                                  

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 3).

INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”

(część 3).

            Zgodnie z zapowiedzią z poprzedniej części cyklu, zaprezentujemy przykłady pocztowego wykorzystania znaczka o nominale 40 groszy, w kolorze niebieskim, Fi.550. Nakład znaczka wyniósł 76 200 000 sztuk. Był zamawianego w drukarni dziesięciokrotnie,

po raz pierwszy 26.2.1951 roku. Druk ukończono 11.7.1951 roku w nakładzie 10 160 000 sztuk. Ostatnie zamówienie złożono 9.11.1954 roku i zostało zrealizowane do 6.12 1954 roku w nakładzie 9 968 000 sztuk.

             Najwcześniejsze pocztowe wykorzystanie znaczka na korespondencji mogło nastąpić po 11 lipca 1951 roku. Taryfa pocztowa z okresu 28.12.1950 – 20.04.1952 i następna, do 3.01,1953. przewidywały opłatę 40 groszy za list do 20 gramów w obrocie zagranicznym,

a w taryfie pocztowej z okresu 4.01.1953 – 31.12.1963 roku, opłatę 40 groszy za listy miejscowe do 20 gramów oraz kartki pocztowe miejscowe. Dotyczyło to także opłaty za listy do 20 gramów w obrocie zagranicznym. Od 1.5.1954 roku wprowadzono zmianę taryfy według której opłata za listy zamiejscowe wynosiły 40 groszy, a opłata za kartkę zamiejscową wynosiła 20 groszy, natomiast opłata dodatkowa na odbudowę m.st.Warszawy wynosiła 20 groszy.

Na kolejnych fotografiach prezentujemy przykłady koperty o wymiarach standardowych, przesyłek listowych w obrocie wewnętrznym (fot. 1- 6) oraz w obrocie zagranicznym ( fot.7- 19) oraz zestaw znaczków stemplowanych zdjętych z przesyłek w wyraźnymi odbitkami datowników nadawczych Fot.20.

Przykłady przesyłek z obrotu krajowego:

 

 

Fot.1 Koperta prywatnej przesyłki do urzędu wysłanej z Urzędu Pocztowego Łańcut w dniu

           (?). 7. 1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana parką poziomą znaczka

           Fi.550 o wartości 80 groszy. Taryfa przewidywała opłatę 60 groszy.

Fot.2 Koperta firmowa (uszkodzona) z pieczątką firmy, przesyłki sądowej, poleconej z erką

         w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu

         Pocztowego Lublin 1 w dniu 9.9.1954 roku do Radzynia. Przesyłka jest ofrankowana

         dwoma znaczkami Fi. 550 oraz Fi.580 o łącznej wartości 1,55 zł. Opłata zgodna z

         taryfa po wprowadzeniu zmiany od 1.5.1954 roku.

Fot.3 Przykłady dwóch kopert z okienkiem, firmowych z pieczątkami firm, wysłanych

         z Urzędów Pocztowych; w Cieszynie w dniu 4.9.1954 do (?) oraz Warszawa 4 w dniu

         15.7.1954 do (?). Obie przesyłki są ofrankowane dwoma znaczkami każda Fi.550 i 683

         o łącznej wartości 60 groszy zgodnie z taryfa po wprowadzeniu zmiany jak wyżej.

Fot.4 Przykłady dwóch kopert z okienkiem, firmowych z pieczątkami firm, przesyłek

         poleconych z erkami w postaci odbitek pieczątek z odręcznie wpisanymi numerami  

         do Jeleniej Góry (datowniki odbiorcze na odwrocie kopert) wysłanych z Urzędów

         Pocztowych Włocławek 1 w dniu7.9.1954 oraz Poznań 3 w dniu 1.4.1955 roku.

         Pierwsza przesłka jest ofrankowana sześcioma znaczkami w ty parkami Fi. 550 i 535

         dodatkowo jednym Fi.550 oraz 637 o łącznej wartości 1,55 zł, zgodnie z taryfą.

         W drugim przypadku ofrankowanie parką pionową Fi.550, Fi.637 oraz Fi.738

           o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.

Fot.5   Widokówka przedstawiająca widok ogólny Jasnej Góry, wydana przez Ojców

           Paulinów z Częstochowy drukowana przez P.P.Z.G Zakłady Graficzne wysłana z

         Urzędu Pocztowego Częstochowa dnia 31.5.1954 roku do Krakowa. Widokówka

         ofrankowana jest znaczkiem Fi.550 o nominale 40 groszy ( taryfa 20 groszy + 20

         groszy opłata dodatkowa), zgodnie z taryfą.

Fot.6   Kartka świąteczna wydana przez Aquarell Ser.303 wysłana z Urzędu

         Pocztowego Zamość 1 w dniu 10 4.1955 roku do Wrocławia. Opłata jednym

           znaczkiem Fi.550 o nominale 40 groszy zgodnie z taryfą (jak wyżej).

Przykłady przesyłek z obrotu zagranicznego.

Fot.7 Koperta lotnicza przesyłki prywatnej, zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego

         Wrocław 2 w dniu 10.12.1951 roku do Argentyny. Przesyłka jest ofrankowana ośmioma

         znaczkami w tym parką Fi. 535 oraz sześcioma znaczkami Fi.550 o łącznej wartości    

         2,70 zł zgodna z taryfą w przypadku wagi listu 15 gramów (taryfa 40 groszy + 3x75

         groszy przesyłka drogą powietrzną). Adresat otrzymał przesyłkę 23.12.1951 roku o

         czym świadczy odbitka datownika odbiorczego

Fot. 8 Nietypowa koperta lotnicza o wymiarach 114 x 89 mm wydana przez P.P.T.T w

           nakładzie 1miliona sztuk, przesyłki prywatnej, wysłanej z Urzędu Pocztowego

           Proszków k/ Opola (Prószków) w dniu 17.12.1951 roku do Niemiec, Strefy USA.

           Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.550 i 535 o łącznej wartości 55

           groszy zgodnie z taryfą.

Fot.9 Koperta standardowych wymiarów przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką

         w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu

         Pocztowego Jaworze k/Bielska w dniu 12.8.1952 roku do Niemiec, strefy francuskiej.

         Przesyłka jest ofrankowana parką pionowa Fi.550, dwoma znaczkami Fi.534 i

         znaczkiem Fi.541 opłaty dodatkowej na odbudowę Warszawy. Łączna wartość

         znaczków wynosi 1,15 zł zgodnie z trayfą.

Fot.10 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej, zagranicznej, wysłanej z Urzędu Pocztowego

           Bielsko Biała w dniu 10.3.1952 roku do Niemiec. Przesyłka ofrankowana znaczkiem

           Fi.550 o nominale 40 groszy zgodnie z taryfą.

Fot.11 Koperta lotnicza przesyłki prywatnej, zwykłej wysłanej z Urzędu Pocztowego Łódź 1

           w dniu 26.2.1952 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami

            Fi.550 i 535 o łącznej wartości 55 groszy, zgodnie z taryfą.

Fot. 12 Koperta o wymiarach 185 x 125 mm przesyłki prywatnej, przesłanej droga

             powietrzną z Urzędu Pocztowego Lubanie k/Nieszawy w dniu 4.5. 1953 roku do

             Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana trema znaczkami Fi. 550, 534 i 577 o łącznej

             wartości 1,40 zł. zgodnie z taryfą przy wadze listu do 100 gramów.

Fot. 13 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej wysłanej z Urzędu Pocztowego Wójtowa Wieś

            k/ Opola w dniu 28.7.1953 roku do Niemiec do strefy brytyjskiej. Przesyłka jest

             ofrankowana zgodnie z taryfą znaczkiem Fi.550 o nominale 40 groszy.

Fot.14 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erka w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

           wpisanym numerem, przesłanej droga powietrzną z Urzędu Pocztowego Czersk w

           dniu 23.9.1954 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami

           Fi.550, 683 i 631 o łącznej wartości 1,60 zł. Taryfa przewidywała opłatę 1,55 zł.

           Adresat otrzymał przesyłkę 30 IX 1954 o czym świadczy odbitka datownika

           Odbiorczego.

Fot. 15 Koperta przesyłki prywatnej, zwykłej przesłanej z Urzędu Pocztowego Mieroszów w

             dniu 15.5.1954 roku do b. NRD. Przesyłka ofrankowana dwoma znaczkami Fi.550 ,

               637 o wartości 45 groszy zgodnie z taryfą.

Fot.16 Koperta o wymiarach 140 x 95 mm przesyłki prywatnej przesłanej drogą powietrzną

           z Urzędu Pocztowego Obra w dniu 15.2. 1954 roku do Francji (adresat trudny do

           odczytania). Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.550 i 683 o wartości 60

           groszy zgodnie z taryfą.

Fot.17 Koperta przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie

             wpisanym numerem, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Bielsko

             Biała w dniu 1.3.1955 roku do Niemiec (RFN). Przesyłka jest ofrankowana dwoma

             znaczkami Fi.550 i 580 o łącznej wartości 1,55 zł. zgodnie z taryfą.

           Odnotowujemy również fragmenty dwóch kopert, które zwróciły naszą uwagę. Fragment jednej z nich, otrzymaliśmy w przesyłce z Niemiec, a jest to tylko strona adresowa koperty o standardowych wymiarach, przesyłki prywatnej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, przesłanej drogą powietrzna z Urzędu Pocztowego Biłgoraj w dniu 31.8.1952 roku adresowana do Francji. Przesyłka była ofrankowana czterema znaczkami w tym parką Fi.535 oraz 543 z planem sześcioletnim oraz Fi.550 o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą. (fot.18).

Drugi fragment ( wymiary220 x 150 mm)koperty nieznanych wymiarów otrzymaliśmy z Południowej Afryki. Przesyłka zawierająca druki dotyczące Powstania w getcie warszawskim. została wysłana z Urzędu Pocztowego Ostrów Mazowieckie w dniu 8.11.1954 (?) roku do adresatki w Belgii. Przesyłka posiada odbitkę pieczęci „odprawa celna dokonana” z numerem celnika 331. Przesyłka była ofrankowana parką znaczków Fi.631 oraz Fi. 550. (fot. 19).

 

            W niektórych kopertach przesyłek z obrotu zagranicznego, brakuje tylnej klapy

z adresem wysyłającego, często adresy te są zamazywane. Zdarzają się nam oferty fragmentów kopert jak na fot.18 i 19 o bardzo różnym stanie zachowania, ale zazwyczaj nie posiadających tylnych klap również z nieczytelnymi odbitkami datowników nadawczych. Liczono się, jak sądzimy, z możliwością kontroli korespondencji.

            Na zakończenie tej części prezentujemy zestaw 13.znaczków Fi.550 stemplowanych zdjętych z przesyłek z wyraźnie odbitymi datownikami nadawczymi pozwalającymi zidentyfikować Urząd Pocztowy i datę nadania przesyłki.( fot.20).

 

Fot.20 Zestaw znaczków Fi.550 zdjętych z przesyłek wysłanych w latach 1951-1955 z

          różnych Urzędów Pocztowych. Na uwagę zasługują: czteroznaczkowy pasek poziomy

           (na pozycji 3), zdjęty z przesyłki nadanej w Urzędzie Pocztowym Tomaszów

           Mazowiecki w dniu 21.1.1953, także znaczki pocztowe z przesyłek nadanych w

           Urzędach Pocztowych: Kraków 28 - Nowa Huta, Kraków 25 w roku 1951 i Kraków 2,

           21.10 1954. W pozycji 4 znajdują się znaczki zdjęte z przesyłek nadanych w Urzędach

           Pocztowych Stalinogród 1 oraz Stalinogród 2.w 1954 roku (Stalinogród to była

             nazwa miasta Katowice obowiązująca od 28 kwietnia 1953 – ustawa sejmowa, do 21

             października 1956- dekret Rady Państwa).

 

Uwaga: Informujemy i przypominamy, że porównując opłaty za przesyłki z taryfami wykorzystujemy dane z książki „Taryfy i cenniki opłat Poczty Polskiej 1941-2010 roku” której autorami są Adam Kielbasa-Schoeni i Stanisław Fołta. Książka została wydana w 2011 roku, a wydawcą jest Stanisław Fołta – Gliwice.

            W kolejnej części zaprezentujemy ciekawe walory ofrankowane znaczkami Fi.551 o nominale 45 groszy oraz Fi.553 o nominale 90 groszy, ze szczególnym uwzględnieniem przesyłek z obrotu zagranicznego.

                                                                                                                    Jerzy Duda

                                                                                                       Administrator Piotr

 

ŻYCZENIA NA ŚWIĘTA WIELKANOCNE 2024

ŻYCZENIA NA ŚWIĘTA WIELKANOCNE 2024

WESOŁYCH ŚWIĄT WIELKIEJ NOCY DLA CZŁONKÓW KLUBY „CRACOVIANA”, DLA KOLEKCJONERÓW ZRZESZONYCH W OKRĘGU MAŁOPOLSKIM PZF I DLA INTERNAUTÓW CIEKAWYCH NASZEJ STRONY KLUBOWEJ.

 /..bo zmartwychwstał samowładnie, jak przepowiedział dokładnie

Alleluja, alleluja. Niechaj zabrzmi alleluja/

 

Życzą

Autorzy klubowej strony internetowej

Jerzy Duda i Piotr Malec.

Życzenia ilustrujemy, tradycyjnie już, reprodukcjami świątecznych kartek zatytułowanych „Wesołego Alleluja” pochodzących głównie z obiegu pocztowego, wydanych przez:

1. Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie wg St. Tondosa „Dzwon Zygmunta” (1938 rok)

2. Komitet Okręgowy Warszawski Tow. Popier. Budowy Pub. Szkół Powsz. (1939 rok).

3. Hromolit M.38694 (1948 rok)

4. Niesygnowana ( 1952 rok)

5. Wyd. „Wyścig pracy”- Ser.1 Nr.3, (bez obiegu).

6. SZCZ1 –x-S12176 ( 1958 rok)

 

7. bez podpisu z motywem krakowskim .Wyd. „Wyścig pracy”. Ser. 1 Nr.25 (1947 rok).

 

                                                                                       Wybrane kartki świąteczne

                                                                       potwierdzają nadzwyczajną inwencję twórców

                                                                                               i wydawców.

                                                                                   Administrator Piotr