Artykuły

KARTY POCZTOWE Cp.99 i Cp.100, Z DRUKARNI NARODOWEJ W KRAKOWIE. PRZYKŁDY ICH WYKORZYSTANIA.

KARTY POCZTOWE Cp.99 i Cp.100, Z DRUKARNI NARODOWEJ W KRAKOWIE.

PRZYKŁDY ICH WYKORZYSTANIA.

           Przypominamy, że chodzi o karty ilustrowane, wprowadzone do obiegu pocztowego zarządzeniem z dnia 18.9.1947 roku, dostępne w okienkach Urzędów Pocztowych od 25 IX 1947 roku.

            Karta pocztowa oznaczona w katalogu Fischera (Cp.99), posiada ilustrację przedstawiającą budynek Ratusza w Lesznie, w kolorze niebieskim. Ratusz zbudowany w 1639 roku, przebudowywany po kolejnych pożarach, bez zmian w jego architekturze, należy do najpiękniejszych tego typu obiektów w Polsce. Ratusz powstał w okresie świetności miasta za czasów Leszczyńskich i Jana Amosa Komeńskiego (1592-1670), który przebywał w Lesznie w latach 1628-1642. Kartę wydrukowano w nakładzie 1 342 304 sztuk.

           Karta pocztowa (Cp.100) posiada ilustrację przedstawiającą budynek Urzędu Telekomunikacyjnego w Warszawie, w kolorze brązowym.Budynek Urzędu Telekomunikacyjnego w Warszawie powstał w latach 1929 –1933. Był to jeden z pierwszych wieżowców w Warszawie i jeden z pierwszych budynków o stalowej konstrukcji szkieletowej. Na ilustracji pokazana jest wieża budynku o wysokości 42,5 m. Do ilustracji wykorzystano fotografię Henryka Poddębskiego. Nakłady karty wyniósł 2 081 024 sztuk.

             Obie karty pocztowe wycofano 31.01.1949 roku.

           Dysponujemy zbiorem liczącym ponad 40 kart pocztowych Cp.99 i Cp.100 pochodzących z obiegu pocztowego, z czego zdecydowana większość jest adresowana do firmy Józefa Cebulskiego w Krakowie. Tylko nieliczne karty wysyłane były z Urzędów Pocztowych znajdujących się w małych miejscowościach, pozostałe wysłane były z urzędów miast powiatowych i o liczbie Mieszkańców powyżej 50 tyś. W większości, karty pocztowe służyły do składania zamówień na dewocjonalia, w tym obrazki święte, książki o treści religijnej, modlitewniki, różańce, obrazy, medaliki i inne. Karty służyły także do korespondencji handlowej, zgłaszania uwag i reklamacji. Zdecydowana większość zamówień, które znajdują się na stronie verso, jest pisana ręcznie, w kilku przypadkach adres i korespondencja są napisane na maszynie do pisania.

               Karty pocztowe Cp.99, które prezentujemy na fot.1- 12 były wysłane w roku 1948 i w styczniu 1949 roku. W taryfie pocztowej z okresu 1.01.1948 d0 31.12.1949 określono opłatę za przesłanie kartki pocztowej, w obrocie wewnętrznym w wysokości 6,00 złotych, ale od 1.1.1949 roku opłata została podwyższona do 10,00 zł.

             Zamówienia na różnego rodzaju dewocjonalia i książki o treści religijnej przychodziły do firmy Józef Cebulski z różnych księgarń. Przykłady są na fot.1- 5.

Fot.1 Karta pocztowa wysłana z Urzędu Pocztowego Szczecin 1, w dniu 7.7.1948 roku

           z zamówieniem od Księgarni Katolickiej Seminarium Zagranicznego ze Szczecina.    

           Ofrankowanie jest uzupełnione znaczkiem Fi.431 o nominale 3,00zł. Oplata zgodna z

           taryfą.

 

Fot.2 Karta pocztowa wysłana z Urzędu Pocztowego Lublin 1, w dniu 13.2.1948 roku

         z zamówieniem od Księgarni Religijnej w Lublinie (na stronie verso jest odbitka

         owalnej pieczątki księgarni). Adresat otrzymał przesyłkę dnia 16 II 1948 roku.

         Ofrankowanie karty jest uzupełnione dwoma znaczkami z serii „Kultura Polska”

         Fi.420 i Fi.421. Opłata zgodna z taryfą.

 

Fot.3 Dwie karty pocztowe wysłane z Urzędu Pocztowego Sanok, w dniu 24.4.1948 roku

           oraz 10.4.1948 rok z zamówieniem od Księgarni Nauczycielskiej. Adresat otrzymał

          przesyłkę 26.4.1948 i 12.4.1948 rok. Ofrankowanie uzupełnia znaczek Fi. 431

           o nominale 3,00 zł, a w przypadku drugiej karty dwa znaczki Fi.420 i 421.

 

Fot.4 Karta pocztowa wysłana z Urzędu Pocztowego Jarosław w dniu 29.4.1948 roku

           z zamówieniem od Józefa Meinharta prowadzącego księgarnie. Adresat otrzymał

           kartę 3 05.1948 roku. Karta jest ofrankowana dodatkowo znaczkiem Fi. 431

           o nominale 3,00 zł

 

Fot. 5 Karta pocztowa wysłana z Urzędu Pocztowego Płock, w dniu 9.4.1948 roku z

           zamówieniem od Księgarni Diecezjalnej „Caritas”. Adresat otrzymał kartę 12,4. 1948

           roku. Karta jest ofrankowana dodatkowo znaczkiem Fi.431 o nominale 3,00 zł.

            Zamówienia na dewocjonalia wysyłały zakony, także organizacje i komitety, a przede wszystkim osoby duchowne z różnych parafii.

 

Fot. 6 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Rzeszów 1, w dniu 8.4.1948 z zamówieniem

           od OO. Bernardynów. Adresat otrzymał kartę 10.4.1948 roku. Karta ofrankowana

           dodatkowo znaczkiem Fi.431 o nominale 3,00 zł.  

 

Fot.7 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Gdańsk 5 (Oliwa), w dniu 14 2.1948 roku

           z zmówieniem od OO Cystersów (Kiosk prasy katolickiej). Adresat otrzymał kartę

           16.2.1948 roku. Karta ofrankowana dodatkowo dwoma znaczkami z serii Kultura

           Polska (Fi.420 i 421) zgodnie z taryfą.

 

Fot.8 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Bielsko 1, w dniu 18.10.1948 roku z

         zamówieniem od Komitetu Parafialnego „Caritas” (Biała-Leszczyny). Adresat otrzymał

         kartę 19.10.1948 roku. Ofrankowanie jest uzupełnione znaczkiem Fi.431 o nominale

         3,00 zł zgodnie z taryfą

 

 

 

Fot, 9 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Toruń 2, w dniu 19.7.1948 roku z zamówieniem

           prywatnym złożonym przez ks. Józefa Lewandowskiego. Adresat otrzymał kartę

         20.7.1948. Ofrankowanie jest uzupełnione znaczkiem Fi431. Karta jest jednym z

         nielicznych przykładów adresowania i opisu zamówienia pisanych na maszynie do

         pisania.

            Karta Cp.99 używana była również w 1949 roku o czym świadczą dwa przykłady prezentowane na fot.10 i 11

 

Fot. 10 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Tarnów 1, w dniu 4.1.1949 roku z

             zamówieniem prywatnym od księdza J.C z Pilzna. Adresat otrzymał kartę 7.1.1949

             roku. Ze względu na podwyżkę taryfy ofrankowanie zostało uzupełnione dwoma

             znaczkami Fi. 431 oraz Fi.472 o łącznym nominale 8,00 zł.

 

Fot. 11 Karta wysłana z Urzędu Pocztowego Radom 2, w dniu 1.6.1949 roku, z zamówieniem

           prywatnym od księdza Fr. M. Adresat otrzymał kartę 2.6.1949 roku. Znak opłaty na

           karcie został przez nadawcę zakryty znaczkiem Fi. 438 o nominale 10, 00 zł.

            W dostępnym nam zbiorze znalazła się również karta pocztowa Cp.99 wykorzystana do korespondencji zagranicznej (fot.12).

 

Fot.12 Karta Cp.99 nadana w Polsce (datownik nadawczy nie do odczytania) w dniu

         10.12.1947 roku do Niemiec do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Karta jest

           ofrankowana zgodnie z taryfą w obrocie zagranicznym (6,00 zł) z uzupełnieniem

           ofrankowania znaczkiem Fi.431.  

            W zbiorze znalazły się zamówienia na kartach pocztowych Cp.99, do firmy Józef Cebulski, nadawane w Urzędach Pocztowych: Nowy Sącz, Jedlicze,, Polanica Zdrój, Chełm Lubelski, Zagórzany. Wymieniono te, z kart, które posiadają czytelne datowniki urzędów nadawczych.

             Na temat pocztowego wykorzystania karty Cp.100, napiszemy w kolejnej części.

                                                                                                                         Jerzy Duda

                                                                                                        Administrator Piotr