Artykuły

ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH. cz.19.

                      

ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH.

cz.19.

         W grudniu 1952 roku ukazał się autorski znaczek Czesława Słani przez niego projektowany i sztychowany. Był to już ósmy znaczek sygnowany nazwiskiem artysty emitowany przez Pocztę Polską w drugiej połowie roku 1952. Artysta uznając to za pewnego rodzaju docenienie ale i sukces pozwolił sobie na żart, który został odkryty po ukazaniu się znaczków w okienkach pocztowych. Można jednak przypuszczać, że dla najbliższych znajomych i współpracowników żart nie był zaskoczeniem.

         Znaczki wprowadzone do obiegu pocztowego zarządzeniem z dnia 6.12. 1952 roku jako wydanie okolicznościowe, z okazji uruchomienia Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu w Warszawie, przedstawiały końcową fazę montowania samochodu osobowego czyli montowanie kół, w tym przypadku koła przedniego. Na znaczku przedstawiony jest widok samochodu marki „Warszawa” ustawionego na taśmie montażowej, któremu pracownik zakłada, jako ostatni etap montażu, ogumione koło.

     Okazją do emitowania znaczków było wyprodukowanie pierwszego samochodu „Warszawa M-20”, który zszedł z taśmy produkcyjnej 6 listopada 1952 roku. Budowę fabryki rozpoczęto w 1948 roku w oparciu o projekty i licencję radziecką.

           Poczta Polska wydała 2 znaczki Fi.649 i 650 o nominale 45+15 groszy w kolorze zielonym i 1,15 zł w kolorze brunatnożółtym (sepia). Nakłady znaczków wyniosły: Fi.649; 3,055 miliona sztuk, a Fi.650; 1,051 miliona sztuk. Znaczek Fi.649 został wycofany z dniem 14.08.1953, a znaczek Fi.650 dopiero w 1994 roku. Wydane zostało także FDC z tekstem propagandowym. Znaczki i FDC pokazujemy na fot. 1.

         Żart widoczny jest na projekcie znaczka, który znajduje się w Muzeum Poczty we Wrocławiu i jest reprodukowany w książce autorstwa Janusza Dunsta Czesław Słania Katalog prac wydanej w 2007 roku przez Andrzeja Fischera. Współpracownicy którzy znali artystę mogli dopatrywać się podobizny montera zakładającego koło do Czesława Słani. Dla tych, którzy nie mieli możliwości oglądania projektu znaczka wystarczyło znaczne powiększenie jego fragmentu aby upewnić się że artysta sportretował się z profilu (fot.2).

            Dla dzisiejszego kolekcjonera sprawa potwierdzenia autentyczności podobizny jest o tyle złożona, że na zdecydowanej większości portretów Czesław Słania jest en face , a do tego w okularach. Do nielicznych innych podobizn zalicza się autoportret przy pracy reprodukowany na znaczku wydanym przez pocztę Organizacje Narodów Zjednoczonych w 1986 roku (fot. 3).

            Przykładów wykorzystania znaczków na przesyłkach listowych mamy niewiele. Podobnie jak to miało miejsce w poprzednich odcinkach tak i w przypadku znaczków Fi.649 i 650 znalezienie całości pocztowych ofrankowanych znaczkami lub choćby jednym ze znaczków, w przypadku ofrankowania mieszanego, nie jest łatwe. Udało nam się pozyskać jedynie 3 całości pocztowe, trzy znaczki zdjęte z przesyłek z czytelnie odbitymi datownikami oraz jedno wykorzystanie znaczka do odbitki stempla okolicznościowego. Od niego zaczniemy prezentację.

Fot. 4 Przykład wykorzystania znaczka Fi. 649 do pozyskania odbitki stempla

           okolicznościowego stosowanego w Urzędzie Pocztowym Łódź 1 w dniu 2.5.1953

           z treścią „Pamiętaj! W każdej wsi i mieście możesz sprzedać złom”. Jest to stempel

           ręczny z wymienną datą stosowany od 25 VIII – 10 IX 1952 roku, ale jak widać był

           stosowany również później co potwierdza Andrzej Myślicki w „Katalogu stempli

           okolicznościowych” w poz. 52 034.

Fot.5 Koperta o wymiarach 165 x 93 mm przesyłki listowej, zagranicznej przesłanej drogą

         powietrzną z Urzędu Pocztowego (?) w dniu 31.1.1957 roku do USA. Przesyłka jest

         ofrankowana czteroznaczkowym blokiem Fi.650 o łącznej frankaturze 4,60 zł. W

         przypadku przesyłki o wadze do 20 gramów nadpłata wynosiła 70 groszy.

Fot. 6 a, b Koperta o wymiarach standardowych przesyłki listowej z wymiany filatelistycznej,

         poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z numerem z numeratora odbitym poza

         pieczątką, ekspresowej z naklejką, przesłanej droga powietrzną (naklejka) wysłanej

         z Urzędu Pocztowego Stalinogród 1 (nazwa Katowic od marca 1953 do października

  1. w dniu 25.4.1953 roku do USA (a). Przesyłka jest ofrankowana siedmioma

znaczkami w tym: Fi 649 i 650, serią Fi.601, 602, Fi.609, Fi.600, Fi. 654. Na rewersie koperty (b) informacja o wymianie filatelistycznej z potwierdzeniem legalności wymiany. Koperta przesyłki opisana jest również w części 12 naszego cyklu przy okazji prezentowania całości pocztowych z wykorzystaniem znaczka Fi.609 z wizerunkiem Mikołaja Gogola.

Fot. 7 Koperta o wymiarach 215 x 128 mm przesyłki listowej prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Toruń 1 w dniu 16.3.1953 roku do Szwecji. Koperta jest ofrankowana sześcioma znaczkami w tym

         Fi. 649, Fi. 598,599, Fi. 654 i Fi. 631 oraz Fi. 656 o którym napiszemy w następnym odcinku. Łączna frankatura wynosi 3,45 zł +50 groszy zgodnie z taryfą. Przesyłka ocenzurowana.  

Fot.8 a,b Trzy znaczki zdjęte z przesyłek w tym; a/ Fi.650 wysłany z Urzędu Pocztowego              

               Bydgoszcz 1 w dniu 10.11. 1956 roku oraz b/ dwa znaczki Fi.649 wysłane z

               Urzędu Pocztowego Bolesławice Śląskie dniu 14.1.1953 i z Urzędu Pocztowego

               Mysłowice w dniu 14.1.1953 roku.

         Zwracamy się do wszystkich, którzy posiadają w swoich zbiorach całości pocztowe ofrankowane znaczkami sygnowanymi nazwiskiem - Czesław Słania- z prośbą o udostępnienie i wyrażenie zgody na zaprezentowanie waloru na klubowej stronie internetowej. Zaproponowaliśmy przedłużenie roku Czesława Słani aby pokazać rzeczywiste zainteresowanie użytkowników poczty, którzy nie tylko kompletowali w klaserach znaczki, najchętniej postfrisch, sygnowane nazwiskiem Czesław Słania ale wykorzystywali je zgodnie z przeznaczeniem czyli używali do frankowania przesyłek, a adresaci skrzętnie te przesyłki (koperty) przechowywali. Liczymy, że do końca roku 2022 uda nam się zaprezentować Internautom i kolekcjonerom walory jeszcze ciekawsze pod względem filatelistycznym, estetycznym, kolekcjonerskim o wyjątkowych ofrankowaniach znaczkami   Czesława Słani.

                                                                                                                            Jerzy Duda

                                                                                                                 Administrator Piotr

                                                                                             

.