Artykuły
ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH. Część 7.
- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
- Opublikowano: czwartek, 26, maj 2022 11:39
- MAREK
- Odsłony: 4138
ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH.
Część 7.
W 1951 roku Poczta Polska zdecydowała się uczcić Barbórkę, święto w PRL-u zamienione na Dzień Górnika, specjalnym znaczkiem na którym miał być przedstawiony górnik przy pracy z kombajnem. Znaczek służył propagowaniu planu 6-cio letniego wobec czego na znaczku musiał pojawić się dodatkowo odpowiedni napis.
Dnia 4 grudnia 1951 roku weszły do obiegu dwa znaczki wydania zwyczajnego zatytułowanego „Górnictwo” o jednakowym rysunku na którym zamiast kombajnu była pokazana maszyna do urabiania i ładowania węgla tzw. ładowarka zgarniakowa, na pierwszym planie, a w tle tors górnika oraz napis „Plan 6-letni to 100 000 000 ton węgla w r. 1955”. Znaczki (Fi.577-8) wprowadzono zarządzeniem z dnia 28.11.1951 roku z opisem, który wymagał sprostowania ze względu na zmienioną treść znaczków.
Ponad rok później. 18 października 1952 roku, Poczta Polska wykorzystała ten
sam rysunek który był na (Fi.577-8) i wydała znaczek w innym kolorze z zaznaczeniem,
że stanowi on uzupełnienie wydania zwyczajnego „Górnictwo” ale posiada dopłatę 15 gr.
na Fundusz Odbudowy Stolicy (Fi. 639).
Znaczki mają wymiary 31,25 x 25,5 mm, a rysunek 27, 0 x 20,9 mm i są wykonane w kolorach fioletowobrunatnym i szaroniebieskim wykazującymi różne odcienie, a znaczek z 1952 roku jest w kolorze pomarańczowym. Nakład znaczków wynosił odpowiednio: dla nominału 90 gr. ok. 6,5 mil. sztuk, dla nominału 1,20 zł ok. 4,1 mil. szt. , a znaczka z 1952 roku ok. 6,0 mil. sztuk.
Dzień 4 grudnia 1951 roku jest ważny dla kolekcjonerów znaczków Czesława Słani, bowiem tego dnia po raz pierwszy wprowadzono do obiegu znaczki pocztowe, które były projektowane i sztychowane przez artystę.
Fot. 1 Znaczki Fi. 577, 578 oraz pasek znaczków Fi. 639 z marginesem oraz jego FDC.
Na dolnym marginesie znaczków po prawej stronie widoczne napisy:
DEL i S.C. CZ. SŁANIA.
Od roku 1950 do końca roku 1951 roku w obiegu pocztowym były znaczki trzech wydań zwyczajnych to znaczy: z podobizną prezydenta Bieruta (Fi. 533 –540), „Plan sześcioletni” (Fi. 542-545), „Nowa Huta” (Fi. 550-553) i dodatkowo znaczek dopłaty dodatkowej na odbudowę Warszawy (Fi.541). Nakłady każdej serii liczyły setki milionów sztuk i znaczki te stanowiły podstawowe walory sprzedawane w okienkach pocztowych. Znaczki wydań okolicznościowych wydawane w nakładach od kilkuset tysięcy do kilku milionów były raczej rzadkością, szczególnie w urzędach pocztowych mniejszych miejscowości. Dlatego z trudem znajduje się obecnie całości pocztowe z tych lat ofrankowane znaczkami tych wydań.
Od grudnia 1951 roku do końca roku 1952 Poczta Polska była nadzwyczaj aktywna. Tylko w grudniu 1951 roku wprowadzono do obiegu pocztowego trzy serie znaczków propagujących plan 6-letni. Były to znaczki wspomnianej serii „Górnictwo” (4.XII), „Budownictwo” (10.XII) i „Elektryfikacja” (15.XII). Jak na wydania zwyczajne nakłady znaczków nie były nadzwyczaj wysokie i mieściły się w granicach 7- 10 mil. a tylko znaczki z serii „Budownictwo” miały nakład ok. 45 mil. sztuk. Od stycznia do grudnia 1952 roku wprowadzono do obiegu pocztowego 28 wydań okolicznościowych, 3 wydania zwyczajne, 2 uzupełnienia w tym do „Górnictwa” i „Budownictwa i Elektryfikacji” oraz jedno wydanie na przesyłki lotnicze. Nowe wydania pojawiały się zatem średnio trzy razy w miesiącu. Czesław Słania brał udział jako projektant i sztycharz w 14. wydaniach. Stąd też na całościach pocztowych z lat pięćdziesiątych pojawia się niekiedy frankatura mieszana złożona z różnych znaczków autorstwa lub współautorstwa artysty. Pierwsze przykłady pokazane są na kolejnych fotografiach.
Fot. 2 Fragment koperty o wymiarach 163 x 115 mm przesyłki listowej przesłanej drogą
Powietrzną z Urzędu Pocztowego Biłgoraj w dniu 31.7. 1952 roku do Francji.
Przesyłka jest ofrankowania jednym znaczkiem Fi. 577 o wartości 90 groszy. Według
Zarządzenia Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 2 kwietnia 1952 roku taryfa listu
zagranicznego przesłanego droga powietrzną do Francji wynosiła 65 groszy dla listu o
wadze powyżej 20 gramów, a przewóz lotniczy listów do 50 gramów, 15 groszy. Razem
80 groszy. Czyli przesyłka była przefrankowana 10 groszy.
Fot. 3 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, zagranicznej, poleconej z erką
w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem przesłanej drogą
powietrzną z Urzędu Pocztowego Wrocław 17 w dniu 4.5.1953 do Genewy. Przesyłka
dotarła do adresata w dniu 8.5.1953 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego
Przesyłka jest ofrankowana 3. znaczkami w tym Fi. 578 o łącznej frankaturze 1,50 zł.
Według taryfy zabrakło 5 groszy opłaty.
Fot. 4 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, krajowej, poleconej z erką w
postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej z Urzędu
Pocztowego Gdańsk 13 (Wrzeszcz) w dniu 21.3.1953 do Kielc. Przesyłka
ofrankowana 3. znaczkami w tym Fi. 577 oraz innym znaczkiem projektowanym
przez Czesława Słanię Fi. 656, o którym będzie w kolejnej części naszego cyklu, a
także znaczkiem Fi. 637 o łącznej frankaturze 1,55 i dopłatą 20 groszy zgodnie
z taryfą i opłatą na odbudowę m.st. Warszawy.
Fot. 5 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej zagranicznej przesłanej drogą
powietrzną wysłanej z Urzędu Pocztowego Lubań Śląski w dniu 31.3.1953 roku do
Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami w tym Fi. 577, Fi. 537
oraz dwoma znaczkami Fi. projektowanymi przez Czesław Słanię o których będzie w
kolejnej części naszego cyklu Fi. 628. Łączna frankatura wynosi 4,20 zł. Nic na
kopercie nie uzasadnia tak wysokiego ofrankowania.
Fot. 6 Karta ze znakiem opłaty jak znaczek Fi. 537 (Cp 125) wysłana jako ekspres z Urzędu
Pocztowego Olsztyn 3 w dniu 30.3.1953 do Poznania. Ofrankowanie mieszane
Przy użyciu sześciu znaczków w tym dwóch Fi.639. Poza znaczkami rytowanymi
przez Czesława Słąnię są jeszcze Fi. 637, 534, 537. Łączna frankatura wynosi 3,25 zł
+ 30 groszy na odbudowę m.st. Warszawy. Frankatura przewyższa taryfę.
Fot. 7 Koperta lotnicza przesyłki listowej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej przesłana drogą powietrzną
z Urzędu Pocztowego Racibórz 1 w dniu 29.11.1952 do Danii. Przesyłka z
multifrankaturą z użyciem znaczka Fi. 639, a także trzema innymi znaczkami Fi. 626
i 628 projektowanymi przez Czesława Słanię o których będzie w kolejnej części
naszego cyklu oraz znaczki Fi. 616 i 615. Łączna frankatura wynosi 5,10 zł i 60 groszy
dopłaty na odbudowę m. st. Warszawy. Taryfa nie przewidywała tak wysokiej
frankatury.
Fot.8 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej krajowej, poleconej z erką w
postaci odbitki pieczątki z numerem odbitym numeratorem, wysłana z Państwowego
Przedsiębiorstwa Filatelistycznego w Warszawie z Urzędu Pocztowego Warszawa 1
dnia 6.3.1952 do Kamiennej Góry, Przesyłka jest ofrankowana trzema znaczkami w
tym Fi. 578, znaczkiem Fi. 582 z serii „Elektryfikacja”, a także znaczkiem Fi. 583,
którego projektantem jest Czesław Słania i o którym to znaczku będzie w następnej
części naszego cyklu. Łączna frankatura wynosi 2,20 zł + 15 groszy na odbudowę
m.st. Warszawy.
Całości pocztowe z lat pięćdziesiątych są raczej trudno dostępne na rynku filatelistycznym. Jeszcze większe trudności występują z pozyskaniem całości ofrankowanych znaczkami Czesława Słani. Dlatego po raz kolejny zwracamy się z prośbą do Internautów o udostępnianie nam walorów ze swoich zbiorów do prezentowania na stronie internetowej. Liczymy, że wśród całości znajdzie się wiele ciekawostek wartych publikowania i szerszego opisu. Z góry dziękujemy za pomoc i współpracę.
Jerzy Duda
Administrator Piotr