ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH. cz.26.
- Szczegóły
- Opublikowano: czwartek, 05, styczeń 2023 09:55
ZNACZKI CZESŁAWA SŁANI NA PRZESYŁKACH LISTOWYCH.
cz.26.
Przed Świętami Bożego Narodzenia roku 1954 Poczta Polska wprowadziła do obiegu pocztowego cztery znaczki wydania specjalnego przedstawiające zwierzęta będące w Polsce pod ochroną. Projekty znaczków były już wcześniej pokazane na okładce „Filatelisty” nr 2 z listopada 1954 roku. Poczta Polska po raz pierwszy emitowała znaczki przedstawiające zwierzęta, w ich charakterystycznych ujęciach i to na tle przyrody i środowiska w których najczęściej występują. Znaczki wydawane przed 1954 roku na których pojawiały się widoki zwierząt, konia czy gołębia to w rzeczywistości widoki pomników konnych lub traktowanych jako symbol pokoju, jak w przypadku gołębia.
Seria znaczków Fi. 743 – 746 była unikatem, jako wydanie specjalne, zarówno z punktu widzenia tematyki jak i techniki wydawniczej. Druk znaczków był dwubarwny z wykorzystaniem rotograwiury i stalorytu z ząbkowaniem grzebieniowym oraz częścią nakładu w postaci ciętej. Znaczki po ukazaniu się spełniły niezwykle cenną rolę edukacyjną dla młodych, o czym zresztą pisał J. Grabiński w artykule Przez filatelistykę poznajemy Polskę i świat drukowanym w czasopiśmie „Filatelista” nr 2(5) z 1955 roku, a starszemu pokoleniu przypominała o potrzebie zwrócenia większej uwagi na zwierzęta oraz potrzebę ich ochrony. Ochronę taką wprowadzali w dawnych wiekach polscy królowie. Bolesław Chrobry zabraniał polowania na bobry, Władysław Jagiełło ograniczał polowanie na m.in. tury, jelenie i łosie, a stosowne dekrety chroniące określone gatunki zwierząt wydali również Zygmunt II August i Stefan Batory. Podstawy nowoczesnej ochrony zwierząt stworzyła ustawa chroniąca świstaki i kozice górskie uchwalona w 1868 roku przez Sejm krajowy w Galicji. Była to pierwsza tego typu ustawa w Europie oparta na badaniach naukowców. W II Rzeczypospolitej Prezydent w 1928 roku wydał rozporządzenie biorące w ochronę zwierzęta i uznające znęcanie się nad nimi za wykroczenie karane karą grzywny lub aresztu.
Seria Fi.743-746 składa się z czterech znaczków projektowanych przez znanego grafika i ilustratora Czesława Borowczyka (1912-1995), które sztychował zespół znakomitych rytowników; B. Brandt, St. Łukaszewski, M.R. Polak i Czesław Słania, któremu przypadło sztychowanie znaczka o nominale 3,00zł przedstawiającego widok bobra na skraju lasu nad brzegiem wody. Nakłady i terminy druku poszczególnych nominałów były zróżnicowane. Nakład znaczka o nominale 40 groszy( żubr z cielęciem na skraju lasu) wynosił 3,860 miliona sztuk i był drukowany trzykrotnie w latach 1954, 1957,1958. Nakład znaczka o nominale 60 groszy (łoś na tle lasu) wynosił 9,72 miliona sztuk i był drukowany w latach 1954, 1956,1957 i 1958. Nakład znaczka o nominale 1,90 zł wynosił 4,98 miliona sztuk i był drukowany jeden raz w styczniu 1955 roku. Ostatni w serii znaczek o nominale 3,00 zł był drukowany w listopadzie 1954 roku w nakładzie 510 000 szt. Podany nakład dotyczy tylko znaczków ząbkowanych, a ogólny nakład każdego znaczka był wyższy o 200 000 bowiem tyle przeznaczono na znaczki cięte.
Czesław Słania sztychował znaczek Fi.746 o nominale 3,00 zł, który mógł być powszechniej używany po 1957 roku po zmianie taryfy w obrocie zagranicznym. Znaczek w serii ząbkowanej i ciętej oraz FDC z użyciem tego znaczka pokazujemy na fot. 1.
Seria znaczków była atrakcyjna i używano jej do przygotowywania pamiątkowych walorów z wystaw. Na fot.2 pokazana jest ilustrowana koperta z wystawy zorganizowanej przez Oddział PZF w Lublinie w dniach 20-28 lutego 1955 roku w sali Muzeum Przemysłowego. W otwarciu wystawy wzięli udział licznie przybyli filateliści z różnych polskich miast, a także przedstawiciel Ministerstwa Poczt i Telegrafów, przedstawiciel Zarządu Głównego PZF, redakcji „Filatelisty” oraz artyści; Bogusław Brandt i Czesław Słania. Podczas wernisażu Bogusław Brandt wygłosił pogadankę na temat jak powstaje znaczek.
Fot.2 Koperta ilustrowana z naklejoną serią znaczków ząbkowanych skasowanych datownikiem PZL Lublin 1 (?).
Kolejny przykład ozdobnego folderu z wystawy, tym razem III Wystawy Filatelistycznej urządzonej w dniach 13-20 marca 1955 roku przez Oddział PZF w Tarnowie. Wystawa obejmowała zbiory ogólne PRL, Węgier, Związku Radzieckiego, NRD, Rumunii i Czechosłowacji. Komitet organizacyjny wydał specjalne koperty i karnety z ciętymi i perforowanymi znaczkami z serii zwierzęta będące w Polsce pod ochroną (Fi. 743-746).
Fot.3a,b Folder III. Wystawy Filatelistycznej w Tarnowie z wklejonymi znaczkami serii
Fi.743-746 ząbkowanymi skasowanymi datownikiem Urzędu Pocztowego Tarnów 1
i kasownikiem dodatkowym z wystawy.
Z żalem informujemy, że nie posiadamy żadnej całości pocztowej ofrankowanej tylko jednym znaczkiem z serii Fi.743-746 sztychowanym przez Czesława Słanie o nominale 3,00 zł również w postaci frankatury mieszanej. Natomiast posiadamy cztery całości pocztowe ofrankowane całą serią z widokiem zwierząt chronionych. Okazuje się, ze była ona tak atrakcyjna, nie tylko dla filatelistów, że nadawcy chętnie naklejali całą serię znaczków na przesyłki listowe. Na fotografiach 4-7 przykłady takich całości.
Fot.4 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej,
poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem
przesłanej droga powietrzną z Urzędu Pocztowego Niepołomice dnia 6.6.1955 rok do
USA. Adresat otrzymał przesyłkę 13.6.1955 o czym świadczy odbitka datownika
odbiorczego. Ofrankowanie całą serią znaczków ciętych Fi743-746 to 5,95 zł.
Fot.5 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej,
poleconej z erka w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem przesłana
z Urzędu Pocztowego Poznań 32 w dniu 25.11.1955 do Francji. Adresat otrzymał
przesyłkę 2.12.1955 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka
jest ofrankowana całą serią Fi. 743-746 znaczków perforowanych oraz dodatkowo
Fi.747, 748 i 749 o łącznej frankaturze 6,50 zł.
Fot. 6 Koperta o wymiarach 187 x 115 mm przesyłki listowej, firmowej, poleconej z erką
w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem przesłanej drogą
powietrzna z Urzędu Pocztowego Poznań 31 w dniu 26.3.1956 do Niemiec (DDR).
Adresat otrzymał przesyłkę 30.3.1956 roku o czym świadczy odbitka datownika
Odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana serią Fi. 743-746 znaczków perforowanych.
Fot.7 a, b Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej,
poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej
droga powietrzna z Urzędu Pocztowego Kielce 1 w dniu 17.5. 1957 roku na Węgry.
Przesyłka dotarła do adresata ale datownik odbiorczy jest nieczytelny. Przesyłka jest
ofrankowana serią Fi.734-736 znaczkami perforowanymi oraz Fi. 847 na awersie, a na
rewersie znaczki Fi.847 i 765. Łączna frankatura wynosi 7,55 zł zgodnie z taryfą.
Fot.8 Na fotografii prezentujemy zestaw znaczków stemplowanych zdjętych z przesyłek,
który otrzymaliśmy w formie prezentu przed Świętami Bożego Narodzenia 2022 roku.
Pokazujemy go w formie jakiej do nas dotarł dziękując darczyńcy za tak miły i
użyteczny prezent.
Jak zawsze zwracamy się do Internautów, kolekcjonerów o pomoc przy poszukiwaniu walorów ofrankowanych znaczkami sygnowanymi przez Czesława Słanie. Kolejne znaczki o których chcemy napisać pochodzą z; wydania okolicznościowego z okazji 10 lecia PRL, wydania z okazji V międzynarodowego konkursu F. Chopina, wydania pomniki Warszawy oraz z wydania dotyczącego Międzynarodowych Igrzysk Olimpijskich w Melbourne z 1956. Poszukujemy całości pocztowych z tych wydań. Będziemy wdzięczni na udostępnienie nam walorów z zezwoleniem na publikację na stronie internetowej.
Jerzy Duda
Administrator Piotr