INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA” (część 2)
- Szczegóły
- Opublikowano: czwartek, 04, kwiecień 2024 09:59
INSPIRACYJNA ROLA NOWOHUCKIEGO NEONU „FILATELISTYKA”
(część 2)
/nieco historii i wyjaśnień/
W dostępnych materiałach prasowych, także w publikacjach i przewodnikach np. „Nowa Huta, przewodnik, informator” autorstwa Tadeusza Czubały wydanej przez Komitet Organizacyjny obchodu X-lecia Nowej Huty. Kraków 1959, podawano podstawowe informacje dotyczące powstawania Kombinatu metalurgicznego pod Krakowem. Przede wszystkim informowano o tym, że: W oparciu o umowę z dnia 28 I 1948 roku, zawartą pomiędzy Polską, a Związkiem Radzieckim, rozpoczęto w dniu 26 IV 1950 roku budowę Kombinatu Metalurgicznego w Pleszewie koło Krakowa. W wyniku tej umowy całość projektów Kombinatu dostarczył Polsce Państwowy Instytut Projektowania Zakładów Metalurgicznych w Moskwie „GIPROMEZ”...Informowano również, że przed przystąpieniem do budowy Kombinatu 23 marca 1949 roku w Mogile (na terenie dzisiejszego Osiedla Wandy) rozpoczęto budowę pierwszych bloków przyszłego miasta Nowa Huta.
Początek lat pięćdziesiątych XX wieku w Polsce to czas postępującego zniewolenia społeczeństwa, okres budowania socjalizmu i coraz pełniejszego uzależnienia gospodarczego od b. ZSRR O wydarzeniach, mających duże znaczeniu dla życia politycznego i gospodarczego kraju, który od 1944 do 1952 roku nosił nazwę Polska Ludowa oraz i ich skutkach, napisano i wydano drukiem wiele, natomiast dla naszych celów ograniczymy się do spraw związanych z „wymianą pieniędzy”, Pocztą Polską i kolekcjonerstwem zwanym filatelistyką.
Wydarzeniem, dla społeczeństwa dramatycznym w skutkach, była „wymiana pieniędzy”. Jej założenia i przygotowywania władza utrzymywała w najściślejszej tajemnicy. W dniu 28 października 1950 roku wprowadzono w życie; ustawę o zmianie systemu pieniężnego . Stare złote miały relację 100 zł. za 3 nowe złote, ale ludności wymieniano 100 zł za 1 złoty. Jedynie wkłady bankowe do wysokości 100 tys. złotych przeliczano w relacji 100 zł do 3 zł. Ludzie żyjący z pracy rąk utracili 66 % wartości posiadanych środków, jak później ocenili ekonomiści. Wprowadzenie ustawy było objęte ścisłą tajemnicą, co spowodowało, że nie wszystkie resorty były o ustawie poinformowane. Dotyczyło to również Ministerstwo Poczt i Telegrafów, które nie przygotowało znaczków w nowej walucie (grosze). W okresie od 28 października do 30 kwietnia 1952 roku Poczta Polska została zmuszona do wprowadzenia rozwiązania polegającego na wykorzystywaniu różnorodnych pieczątek, z napisem groszy, odbijanych na znaczkach pocztowych urealniających ich nominał. Okres ten nosi w filatelistyce nazwę „prowizorii groszowych”. Wprawdzie, Ministerstwo już z dniem 15 kwietnia 1951 roku zleciło zaprzestania przedruków groszowych, ale okres ten zakończył się definitywnie, dopiero z dniem 30 kwietnia 1952 roku, w którym wycofano wszystkie znaczki będące w obiegu przed zmianą waluty ..
Kolejnym dramatycznym wydarzeniem, które spotkało filatelistów, była likwidacja stowarzyszeń i związków, działających w różnych regionach kraju, mających kilkudziesięcioletnie tradycje i wydających czasopisma filatelistyczne. W 1950 roku, bez powszechniejszych konsultacji, utworzono Polski Związek Filatelistów z siedzibą w Warszawie, a po niedługim czasie powołano kilku oddziałów terenowych. Skutkiem tego było zaprzestanie, od stycznia 1951 roku, wydawania prasy filatelistycznej w Polsce.
W komunikacie wydrukowanym w listopadowym numerze czasopisma „Filatelista Polski” z 1950 roku podano co następuje: W związku z reorganizacją i ujednoliceniem filatelistyki w Polsce likwiduje się prasa filatelistyczna w dotychczasowej formie, aby ustąpić miejsca czasopismu filatelistycznemu, które wychodzić będzie w Warszawie już podobno od stycznia 1951 roku. Terminu wydania nowego czasopisma filatelistycznego nie dotrzymano. Pierwszy numer czasopisma „Filatelista” miesięcznika Polskiego Związku Filatelistów, ukazał się w Warszawie dopiero w październiku 1954 roku.
W artykule wstępnym Kolegium Redakcyjne zwróciło się do członków PZF-u, których, według oceny było ok. 5000, o aktywność i przesyłanie wiadomości, artykułów, ciekawostek. Czasopismo miało być pismem dla wszystkich, ale – jak pisano - nie może być domeną publicystów filatelistycznych od wielu lat piszących na łamach prasy filatelistycznej.
W kolejnym numerze czasopisma, wydanym w listopadzie 1954 roku, ukazał się artykuł programowy „Nowe drogi polskiej filatelistyki” autorstwa Stanisława Chromika.
Tak więc od stycznia 1951 roku do października 1954 roku filateliści byli pozbawieni informacji o nowych wydaniach znaków pocztowych w kraju, o ważnych sprawach związanych z działalnością oddziałów, o nowościach zagranicznych, o fałszerstwach i tp.
Dopiero 13 listopada 1950 roku Ministerstwo Poczt i Telegrafów rozpoczęło emitowanie znaczków o nominałach groszowych. Do stycznia 1951 roku emitowano trzy wydania okolicznościowe ( z okazji II Światowego Kongresu Pokoju w Warszawie, w setną rocznicę zgonu gen. Józefa Bema oraz znaczek opłaty dodatkowej na odbudowę m. st. Warszawy). Emitowano również jedno wydanie zwyczajne z podobizną prezydenta Bieruta (seria ośmioznaczkowa o nominałach od 5 – 75 groszy w łącznym nakładzie 697 milionów sztuk znaczków.
27 listopada 1950 roku Minister Poczt i Telegrafów wydał zarządzenie w sprawie taryfy pocztowej, telegraficznej i telefonicznej. Taryfa pocztowa dla przesyłek listowych w obrocie wewnętrznym w okresie od 28.12.1950 do 20.04.1952 przewidywała m.in.; opłatę za list zamiejscowy o wadze do 20 gramów, 45 groszy z dopłatą dodatkową na odbudowę m. st. Warszawy 15 groszy czyli łącznie 60 groszy; za list o wadze 20-250 gramów,
75 groszy z opłatą dodatkowa na odbudowę m.st. Warszawy, 90 groszy. Opłata za kartkę pocztową zamiejscową łącznie 45 groszy (30 groszy +15 groszy). W obrocie zagranicznym opłata za list o wadze do 20 gramów wynosiła 40 groszy. Polecenie przesyłki listowej w obrocie wewnętrznym i zagranicznym to dodatkowy wydatek 75 groszy natomiast pospieszne doręczenie przesyłki listowej w miejscowym obszarze pocztowym, a później ekspres „kosztował”,w obrocie wewnętrznym 1,50 zł, a w obrocie zagranicznym 80 groszy. Kolejna taryfa obowiązująca od 21.04.1952 – 2.01.1953 zachowywała podobne opłaty taryfowe.
Od stycznia do czerwca 1951 roku emitowano dwie serie znaczków reklamujących Plan sześcioletni oraz sztandarową dla tego planu inwestycję czyli budowę Nowej Huty i Kombinatu.. Nakład czteroznaczkowej serii „Plan sześcioletni” wynosił blisko 190 milionów sztuk, a czteroznaczkowej serii „Budujemy Nową Hutę”, o której będzie dalej, blisko 280 milionów sztuk znaczków. Wspomniane wydania zrealizowano w technice stalorytu, drukowano na papierze bezdrzewnym, białym i wydawano jako znaczki ząbkowane.
Po rozpoczęciu budowy miasta i kombinatu następował szybki wzrost liczby pracowników, co przekładało się na zwiększone zainteresowanie usługami poczty, a tym samym na wzrost obrotu pocztowego. Urząd Pocztowy w Mogile został przemianowany Zarządzeniem nr PRL, 384 Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 15.05.1951 roku na Urząd Pocztowo-Telekomunikacyjny „Kraków 28-Nowa Huta”. Równocześnie Urząd otrzymał nowy obiekt na Osiedlu A-1, gdzie uruchomiono urządzenie do mechanicznego frankowania przesyłek. W ciągu następnych kilku lat powstały nowe Urzędy Pocztowe które wymienione zostały w cytowanym już na wstępie „Przewodniku- Informatorze”. Były to: „Kraków –29” ,na Osiedlu Zielonym, „Kraków - 30”, na Osiedlu Urocze, „Kraków –32” , Lubocza (Kombinat), „Kraków –33”, Pleszów oraz „Kraków-34”, Ruszcza.
W maju 1951 roku, czyli po roku od rozpoczęciu wykopów ziemnych pod budowę Kombinatu, Minister P i T, zarządzeniem z dnia 8.05. 1951 roku, wprowadził do obiegu pocztowego 9.05.1951 roku dwa znaczki o nominale 40 i 45 groszy z „widokiem huty” Fi.550-551. Format znaczków jest prostokątny o wymiarach 31,25 x 21,3 mm, a wielkość rysunku dla obu znaczków różni się bowiem rysunek o nominale 40 groszy, ma wymiary 26,9 x 21,1 mm, a o nominale 45 groszy, 26,7 x 21,1 mm. Znaczki zaprojektował Bogusław Brandt, (1909-1983) artysta grafik, rytownik, projektant znaczków pocztowych i ekslibrisów. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a po jej ukończeniu w 1938 roku został zatrudniony w Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych w Warszawie.. Znaczki rytował Edward Konecki. Wydawano je w arkuszach 100 znaczkowych.
Nakład znaczka o nominale 40 groszy, w kolorze niebieskim, zamawianego dziesięciokrotnie w drukarni od 26.2.1951 do 9.11. 1954 roku wyniósł 76 200 000 sztuk. Nakład znaczka o nominale 45 groszy, w kolorze stalowym, zamawianego siedmiokrotnie w drukarni od 25.2.1951 do 23.10 1953 roku, wyniósł 91 000 000 sztuk.
Fot. 1 Dwa czteroznaczkowe bloki znaczków Fi.550-551 z lewym marginesem.
Poczta Polska wydała także walory Pierwszego Dnia Obiegu to znaczy kopertę z dwoma znaczkami skasowanymi datownikiem FDC oraz pocztówki emitowane przez Wydawnictwo Ligi Morskiej.
Fot.2 Pocztówka emitowana przez Wydawnictwa Ligi Morskiej seria VIII z ilustracją
przedstawiającą Kanał przemysłowy w Elblągu. ze znaczkami Fi.550-551 skasowanymi
datownikiem Pierwszego Dnia Obiegu, 9.5.1951 roku.
Kolejne Zarządzenie Ministra z dnia 6.05.1951 roku dotyczyło wprowadzenia z dniem 15.06.1951 roku do obiegu pocztowego kolejnych dwóch znaczków o tym samym rysunku i wielkości co poprzednie z „widokiem huty” o nominałach 60 i 90 groszy w kolorze brązowym znaczka z nominałem 60 groszy i czerwonym z nominałem 90 groszy( Fi.552-553). Nakład znaczka o nominale 60 groszy, zamawianego w drukarni jedenastokrotnie od 24.4.1951 do 19.7.1954 wyniósł 104 256 000 szt. Nakład znaczka o nominale 90 groszy zamawianego trzykrotnie w drukarni od 24.4.1951 do 9.2.1953 wyniósł „tylko” 8 179 000 sztuk.
Fot. 3 Dwa czteroznaczkowe bloki znaczków Fi.552-553 z lewym marginesem.
Również i w tym przypadku Poczta Polska wydała walor Pierwszego Dnia Obiegu ale z datą wprowadzenia kolejnych dwóch znaczków tj. 15.06.1951.
Fot.4 Pocztówka Wydawnictwa Ligi Morskiej seria VII z ilustracją w postaci rysunku molo
i plaży / Postomin / ze znaczkami Fi.552-553 skasowanymi datownikiem Pierwszego
Dnia Obiegu 15.6.1951 rok.
Emitowanie przez Pocztę Polska znaczków pocztowych serii „Budujemy Nową Hutę” zbiegło się z ważnym wydarzeniem kulturalnym Krakowa. W czerwcu 1951 roku odbyły się po raz pierwszy, po zakończeniu drugiej wojny światowej, owiane legendą sprzed wojny - „Dni Krakowa”. Od 31 maja do 1 lipca 1951 roku odbywały się imprezy w ramach „Festiwalu Sztuki Dni Krakowa” obchodzonym pod wysokim protektoratem Józefa Cyrankiewicza Prezesa Rady Ministrów. Z okazji Dni Krakowa wydano publikację „Kraków. Wczoraj- Dziś- Jutro”, w której znalazły się teksty dotyczące Nowej Huty w tym: wiersz Wisławy Szymborskiej Nowa Huta buduje człowieka; teksty autorstwa Jerzego Lowella Nowa Huta- Nowy Kraków; Adama Hollanka Rozmowa o Krakowie; oraz wywiad z przodownikiem pracy w Nowej Hucie pt. 504 % ponad normę. Okładkę i zdobniki projektował Roman Cieślewicz (fot. 5). Dodatkiem do publikacji był wydany drukiem program imprez Dni Krakowa.
Gratką dla filatelistów był stempel z wymienną datą stosowany przez miesiąc czerwiec 1951 roku, w Urzędzie Pocztowym Kraków 1 z wyróżnikami, a, b, c. (fot.6).
Fot.6 Wyjątkowy walor złożony z pocztówki wydanej przez Wydawnictwo Ligi Morskiej
seria V, z ilustracją w postaci rysunku przedstawiającego Port Rybacki na Helu,
ofrankowanej znaczkiem z serii „Budujemy Nową Hutę” Fi.552 w kolorze brązowym,
skasowanym okolicznościowym stemplem stosowanym w Urzędzie Pocztowym
Kraków 1 z okazji „ Festiwalu Sztuki Dni Krakowa” w dniu 15.6.1951 roku
(kat. Myśl.nr 51 019, 20,21).
Zanim przejdziemy do prezentacji wybranych walorów z pocztowym wykorzystaniem znaczków z napisem „Budujemy Nową Hutę”. kilka uwag dotyczących samych znaczków oraz ich druku. Przede wszystkim pytano, co przedstawiają znaczki? Warto pamiętać, że w czasie projektowania znaczków, rytowania i ich drukowania, na terenie Pleszewa były jedynie wykopy i ew. fragmenty instalacji podziemnych pod przyszłe konstrukcje. A więc rysunek na znaczkach nie przedstawiał stanu istniejącego. Mógł być autorską wizją jakiegoś fragmentu przyszłego Kombinatu, albo widokiem obiektów zaczerpniętym albo z dokumentacji technicznej Kombinatu, albo ze zdjęć, rysunków wykonanych w kombinacie już istniejącym np. w Magnitogorsku. Okazuje się, że częściową odpowiedź daje publikacja wydana przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa pt. Kryptonim „Gigant”. Dzieje nowohuckiego kombinatu w latach 1949 – 1958. W książce reprodukowanych jest kilka fotografii przedstawiających „zespół wielkiego pieca nr 1”.Na fot. 7 reprodukcja fragmentu ilustracji 156 z cytowanej książki, zatytułowanej „Zespół Wielkiego Pieca nr 1, obiekt 161, 18 VII 1954 r. Fotolaborat. NH. Dar Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Nowej Huty dla MHK”. Porównując rysunek na znaczku z fot. 7 udaje się zauważyć wiele cech wspólnych. Można zatem wysunąć przypuszczenie, że na znaczkach zaprojektowanych przez B. Brandta
Rysunek przedstawia widok przyszłego zespołu wielkiego pieca z dodatkowymi konstrukcjami i kominami.
Sprawa druga dotyczy określenia daty możliwego, najwcześniejszego terminu wykorzystania znaczków w obrocie pocztowym. Wykorzystujemy do tego celu informacje zawarte w publikacji „Polskie znaki pocztowe” t. II, Warszawa 1960 s.467-468 dotyczące m.in. terminów zamówień znaczków i zakończenia druku po każdym zamówieniu.
Znaczek o nominale 40 groszy Fi.550 - pierwsze zamówienie 20.2.1951 wykonano do dnia
11.7. 1951 roku. To znaczy, że pierwsze jego wykorzystanie pocztowe mogło być
po dniu 11 lipca 1951 roku
Znaczek o nominale 45 groszy Fi.551 – pierwsze zamówienie 26.2.1951 roku wykonano do
dnia 1.6.1951 roku. Pierwsze pocztowe wykorzystanie mogło być po 1.czerwca
1951 roku
Znaczek o nominale 60 groszy Fi.552 – pierwsze zamówienie 24.4.1951 roku wykonano do
dnia 23.5.1951 roku, a więc pierwsze wykorzystanie mogło odbyć się po 23. maja
1951 roku.
Znaczek o nominale 90 groszy – pierwsze zamówienie 24.4.1951 roku wykonano do
23.5.1951 roku, a więc pierwsze pocztowe wykorzystanie znaczka mogło się
odbyć po 2 maja 1951 roku.
Minęły siedemdziesiąt trzy lata od daty wprowadzenie znaczków Fi.550-553 do obiegu pocztowego. Wykorzystywane były powszechnie, przede wszystkim, w korespondencji: z urzędami administracji, firmowej, sądowej nieco rzadziej w korespondencji prywatnej. Liczba całości pocztowych czyli kopert ofrankowanych wspomnianymi znaczkami, będących w posiadaniu kolekcjonerów, nie jest znana, podobnie nie jest znana liczba znaczków zdjętych z przesyłek (kopert) posiadających czytelnie odbite datowniki nadawcze, pozwalające na odczytanie nazwy nadawczego urzędu pocztowego oraz dnia nadania przesyłki. Wspomniane walory mają znaczenie dla każdego kolekcjonera regionalisty, ale stanowią również cenny dokument, ważny niekiedy i wykorzystywany w pracach badaczy z różnych dziedzin nauki.
W kolejnych częściach naszego cyklu zaprezentujemy walory, pochodzące ze zbioru jednego z członków Klubu. na które składają się zarówno całości pocztowe jak i znaczki stemplowane. Rozpoczynamy od pokazania przykładów pocztowego wykorzystania, przede wszystkim, znaczka Fi.502 o nominale 6o groszy. Pokażemy całości pocztowe to znaczy przesyłki pochodzące z obrotu wewnętrznego (fot.8- 18) następnie przesyłki pochodzące z obrotu zagranicznego (fot.19 – 25) oraz zestaw znaczków stemplowanych (fot.26). Całości pocztowe to przesyłki głównie w kopertach o wymiarach standardowych 163x115 mm z niewielkimi różnicami wymiarów.
Przesyłki z obrotu wewnętrznego:
Fot.8 Korespondencja firmowa. Koperta z pieczątką firmową przesyłki zwykłej nadanej w
Urzędzie Pocztowym Lipsk n/Wisłą w dniu 5.1.1952 roku do Kielc. Przesyłka jest
ofrankowana zgodnie z taryfą znaczkiem Fi.552 o wartości 60 groszy. Opłata
dodatkowa na odbudowę m. st. Warszawy (15 groszy) mieści się w nominale znaczka.
Fot. 9 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką, w postaci odbitki pieczątki
z odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Wołkowyja w dniu
23.2.1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana trzyznaczkowym paskiem
pionowym Fi.505 o wartości 1,80 zł zgodnie z taryfą (60+20+95 groszy = 1.75 zł)
Fot.10 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką, w postaci odbitki pieczątki w kolorze
czarnym, z odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Przemyśl 1
w dniu 26.2.1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana parką znaczków
Fi.552, oraz Fi. 605 i 534 o łącznej wartości 1,75 zł zgodnie z taryfą.
Fot. 11 Korespondencja firmowa. Koperta z pieczątką firmową przesyłki poleconej z erką
w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu
Pocztowego Rzeszów 1 w dniu 9.5.1953 do Tarnobrzega. Przesyłka ofrankowana
trzema znaczkami Fi.552 w tym parka pionową o łącznej wartości 1,80 zł ( taryfa
1,75zł).
Fot.12 Przesyłka prywatna, urzędowa, polecona z erką w postaci odbitki pieczątki z
odręcznie wpisanym numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego Równe k/ Dukli w dniu
6 V 1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami w tym
parką pozioma Fi.552 oraz Fi.608 i 534 o łącznej wartości 1,75 zł zgodnie z taryfą.
Fot. 13 Przesyłka prywatna, urzędowa, zwykła wysłana z Urzędu Pocztowego Ustrzyki
Dolne w dniu 5.12 (?) .1953 roku do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana trzema
znaczkami Fi.552, 535, 637 o łącznej wartości 80 groszy. (Od 20 sierpnia 1953 roku
taryfa przewidywała 65 groszy).
Fot.14 Korespondencja firmowa. Koperta z okienkiem przesyłki firmowej, poleconej z erką
w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej z Urzędu
Pocztowego Włocławek 1 w dniu 9.7.1954 roku do Jeleniej Góry ( na odwrocie
datownik odbiorczy). Przesyłka jest ofrankowana dwoma parkami poziomymi
znaczków Fi.552 i 535 oraz Fi.637 o łącznej wartości 1,55 zł
Fot.15 Przesyła sądowa, polecona z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym
numerem, wysłana z Urzędu Pocztowego TF-TG w Radomiu dnia 25.5.1954 roku do
Starachowic. Przesyłka jest ofrankowana czterema znaczkami, w tym dwoma Fi.552
oraz Fi. 535 i 667. o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.
Fot.16 Koperta przesyłki prywatnej, ekspresowej z naklejką, wysłanej z Urzędu
Pocztowego Rybnik ,1 w dniu 15.12,1954 roku do Krakowa. Przesyłka jest
ofrankowana czteroznaczkowym blokiem Fi.552 oraz Fi. 693 o łącznej wartości
2,50 zł. zgodnie z taryfą.
Fot. 17 Przesyłka do Sądu Powiatowego prywatna, polecona z erką w postaci odbitki
pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłana z Urzędu Pocztowego Ślemień
w dniu 10.1.1955 roku do Radzynia Podlaskiego. Przesyłka jest ofrankowana dwoma
parkami znaczków Fi.552 i 683 o łącznej wartości 1,60 zł.
Fot. 18 Przesyłka prywatna w kopercie ilustrowanej (dwór w Żelazowej Woli), zwykła,
wysłana z Urzędu Pocztowego Warszawa 2 w dniu 29.3.1955 roku do Krakowa.
Przesyłka jest ofrankowana znaczkiem Fi.552 o wartości 60 groszy, zgodnie z taryfą,
skasowanym datownikiem mechanicznym (wirnikiem) stosowanym w Urzędzie
Pocztowym Warszawa 2 od 15 II do 1 IX 1955 z okazji V Międzynarodowego
Konkursu im. Fryderyka Chopina (kat. Mysl. Nr.55 101).
Przesyłki z obrotu zagranicznego:
Fot. 19 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej przesłanej drogą powietrzną z Urzędu
Pocztowego Sieradz w dniu 9.7.1951 roku (via Warszawa) do Szwajcarii. Adresat
otrzymał przesyłkę 12 VII 1951 roku o czym świadczy odbitka datownika
odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana serią znaczków „Budujemy Nowa Hutę”
Fi.550 –553 łącznej wartości 2,35 zł. Pomimo dużego „przefrankowania” ( taryfa
przewidywała opłatę 55 groszy) udana reklama inwestycji w Polsce. Poza tym jest
to najwcześniejsze pocztowe wykorzystanie znaczków Fi.552-553.
Fot. 20 Koperta o wymiarach 137 x 95 mm przesyłki prywatnej, zagranicznej, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Legnica 2 w dniu 5.8.1951 roku do Izraela. Adresat otrzymał przesyłkę 11.8.1951 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego na odwrocie koperty. Przesyłka ofrankowana jest dwoma znaczkami Fi.552 i 566 o łącznej wartości 1,00 zł. Taryfa przewidywała 90 groszy.
Fot. 21. Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Gostynin w dniu 18.12.1951 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana parka pozioma Fi.552 i parką Fi. 534 o łącznej wartości 1,40 zł. Ofrankowanie zgodne z taryfa jeśli waga przesyłki wynosiła 10 gramów.
Fot.22 Koperta lotnicza przesyłki firmowej, zagranicznej wysłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Stalinogród 2 (Wełnowiec) w dniu 20.12. 1951 roku do Hamburga. Przesyłka ofrankowana znaczkiem Fi.552 o nominale 60 groszy (taryfa przewidywał 55 groszy).
Fot. 23 Koperta lotnicza ze znakiem opłaty (samolot nad portem w Gdyni) Fi. t. II Ck 17b przesyłki prywatnej, zagranicznej wysłanej z Urzędu Pocztowego Kraków 3 w dniu 19 VI 1954 do Australii. Przesyłka ofrankowana dodatkowo znaczkiem Fi.552 o łącznej wartości 1,55 zł. (taryfa przewidywała 1,40 zł).
Fot.24 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu Pocztowego Wrocław 12 w dniu 1.9. 1954 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest ofrankowana sześcioma znaczkami w tym pionowym trzyznaczkowym paskiem Fi.693 oraz dwoma Fi.552 i 637 o łącznej wartości 1,55 zł zgodnie z taryfą.
Fot. 25 Koperta przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem , wysłanej z Urzędu Pocztowego Czechowice 2 w dniu 7.12. 1954 roku do USA. Adresat otrzymał przesyłkę 13.12.1954 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka jest ofrankowana pięcioma znaczkami w tym Fi.550,551, 552, 693 i 637 o łącznej wartości 1,60 zł.
Na zakończenie tej części kolejnego cyklu prezentujemy zestaw znaczków stemplowanych Fi.552 zdjętych z przesyłek, z czytelnymi datownikami umożliwiającymi odtworzenie zarówno nazwy Urzędu Pocztowego jak i daty nadania przesyłki.
Fot.26 Zestaw 24. znaczków Fi.552 stemplowanych, na których bez trudu można odczytać interesujące nas dane. Są wśród nich znaczki zdjęte z przesyłek nadanych w Urzędach Pocztowych Krakowa (Kraków 1, 2, 9, 12), Urzędów Pocztowych dużych miast Warszawy, Bydgoszczy, Katowic czy Opola. Przesyłki były nadawane również
w Urzędach Pocztowych w Przemyślu, Pszczynie, Rabce, Brusach , Pudach Raciborskich. Uwagę zwraca także Urząd Pocztowy w Stalinogrodzie 11.
W kolejnych częściach naszego cyklu pokażemy przykłady pocztowego wykorzystania kolejnych znaczków z serii „Budujemy Nową Hutę”. Będzie to znaczek Fi.550 o nominale 40 groszy.
Jerzy Duda
Administrator Piotr.