KOLEKCJONERZY ZNAKÓW POCZTOWYCH W SZTUCE CZĘŚĆ 2.

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 19, marzec 2021 09:08

KOLEKCJONERZY ZNAKÓW POCZTOWYCH W SZTUCE

CZĘŚĆ 2.

            Na początek tej części prezentujemy prace malarskie oraz rysunek, zaliczane do tak zwanych portretów podwójnych.

Prezentujemy skan dzieła amerykańskiego malarza i ilustratora Stevana Dohonos`a (1907-1994), które jest przykładem sielankowej wręcz wizji rodzinnego kolekcjonerstwa. Obraz olejny powstał w 1954 roku i został wykorzystany m.in. na okładkę czasopisma Saturday Evening Post (fot.1).

Portretowani ojciec z synem siedzą przy stole pełnym albumów, rozrzuconych kopert, znaczków w pudełkach i na blacie i identyfikują przy pomocy lup znaczki przed wklejeniem do albumu. Lampa naftowa oświetla miejsce pracy, na twarzach kolekcjonerów powaga świadczy o zaangażowaniu, a otwarty katalog podkreśla profesjonalne podejście do pracy.

            Kolejny obraz olejny jest dziełem młodego przedwcześnie zmarłego szwajcarskiego artysty samouka Francois Barraud (1899-1934). Na fot. 2 portret podwójny z artystą w roli filatelisty i jego żony Marii jako wspólniczki.

Francois Barraud był z wykształcenia rzemieślnikiem w zawodach malarstwo i sztukatorstwo. Wykształcenie malarskie uzupełniał we Francji. Od 1931 roku był uznanym artystą, zaliczanym do twórców tzw. Nowej Rzeczywistości. Malował martwe natury, akty i portrety kobiece.

            Do serii portretów podwójnych można zaliczyć   litografię czarno-białą o wymiarach ok. 25 x 35 cm zatytułowana „Stamps Collector`s Holiday” autorstwa Spruance Murdoch Benton`a, która powstała w 1935 roku (fot.3).

Fotografia przedstawia   recto kartki świątecznej (podwójnej) oznaczonej numerem 1004A z okazji Nowego Roku wydanej w 1937 roku przez American Artist Groupe z Nowego Jorku,   która na stronie tytułowej ma kopie wspomnianej litografii. Jej autor Benton Spruance (1904-1962) był amerykańskim malarzem, grafikiem i architektem. Pracował jako wykładowca w szkołach artystycznych. Był przewodniczącym Wydziału Grafiki Philadelphia College Art. W latach 1920 – 1930 wykonał setki litografii czarno- białych o tematyce miejskiej, które przyniosły mu sukces. Zajmował się również litografią kolorową oraz chromolitografią. Wykonywał portrety oraz prace o tematyce religijnej i mitologicznej. (W „Przeglądzie Filatelistycznym” nr 2/2014 na s. 91, opis ilustracji 8 jest błędny. Opis dotyczy innej pracy nie reprodukowanej w artykule).

            Do wyjątkowych dzieł prezentujących kolekcjonerów w tym filatelistów należy obraz przedstawiony na fot. 4 powstały w 2013 roku autorstwa brytyjskiego artysty średniego pokolenia Davida Kirk`a.

Obraz w formacie 40 x 60 cm z portretem młodzieńca jest utrzymany w jaskrawych kolorach, z baśniową scenerią, pełnią księżyca za otwartym oknem i firanką wyrzuconą na zewnątrz budynku przez wiatr, na pierwszy rzut okaz, nie ma nic wspólnego z tematem filatelistycznym. A jednak, przedstawia dramatyczne wydarzenie dla filatelisty układającego znaczki pocztowe. Przeciąg w mieszkaniu to zmora, która trafia się każdemu filateliście i ma swoje reperkusje zapamiętywane przez wiele lat. Obraz świetnie oddaje to wydarzenie, a znaczki ulatujące w przestrzeń podnoszą dramaturgię sytuacji.

            Dwa kolejne obrazy fot. 5 i 6 przedstawiają w sposób bardzo realistyczny kolekcjonerów filatelistów i ich główne atrybuty czyli otwarty klaser, pincetę i lupę ale nie tylko. W obu prezentowanych obrazach zwraca uwagę jeden szczegół, który w dotychczas pokazywanych pracach nie występował.

Obraz olejny na fot. 5 , którego autorem jest H. Hubers to klasyczny portret we wnętrzu, z interesującym modelem którego zainteresowanie znaczkami znajdującymi się w albumie jest mało odczuwalne dla widza.

Obraz Kurta Laubera na fot.6 również mieści się w klasycznym kanonie malarskim przedstawiania kolekcjonera, filatelistę. Siedzący za stołem czy biurkiem w fotelu lub na krześle ogląda znaczki w albumie względnie posługując się lupą i pincetą próbuje je identyfikować.

Na uwagę zwracają jednak dwa elementy, a mianowicie kieliszki napełnione, a w przypadku obrazu z fot. 6 dodatkowo butelka i użycie kieliszka przez filatelistę, a także fajka w ustach filatelisty jak w przypadku obrazu Kurta Laubera. Nie będziemy dochodzili do tego co znajduje się w butelce i co znajduje się w kieliszkach, a nawet czy palenie fajki wzmacnia doznania filatelistyczne bo to sprawy indywidualne każdego kolekcjonera. Pokazaliśmy tylko, że artyści, malarze tego typu sytuacje wypatrzyli i zarejestrowali na swoich obrazach.

A w Krakowie?  

W 2011 roku w miejscu znanym wielu kolekcjonerom znaków pocztowych odbyło się nieformalne spotkanie towarzyskie w którym wzięli udział znajomi filateliści jak i artyści malarze. Podczas spotkania ktoś wspomniał obraz Sciltiana „Filatelista” co wywołało serie komentarzy zakończoną propozycją Kol. Władysława Andreasika zrobienia naszego krakowskiego dzieła na podobieństwo sciltiańskiego filatelisty. Hasło rzucone padło na podatny grunt. Artysta malarz, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych Michał Kiełbasiński podjął się wykonania trudnego zadania. Minęło kilka miesięcy prób, wyboru modeli, statystowania i dzieło oficjalnie zostało odsłonięte. Jest to portret potrójny z uznaniem przyjęty przez krytyków.(fot. 7).

Na fot. 8 odpoczywający autor dzieła Michał Kiełbasiński zaliczany się do młodego pokolenia artystów (urodzony w 1978 roku), który z powodzeniem i dobrymi efektami uprawia malarstwo, grafikę i rysunek udzielając się nawet w projektowaniu znaczków i kartek widokowych.

Nie czekano zbyt długo na kolejny obraz przedstawiający nieco bajkowego filatelistę z nieodłącznym kotem pomocnikiem (fot. 9).

Autorem tego wyjątkowego dzieła jest powszechnie znany, nie tylko w Krakowie, malarz, scenograf, współtwórca „Piwnicy pod Baranami”, autor tekstów drukowanych w dawnym „Przekroju”, książek, wielbiciel Lanckorony o olbrzymim dorobku artystycznym, wielokrotnie nagradzany za dokonania artystyczne absolwent krakowskiej ASP, Kazimierz Wiśniak. Na temat obrazu można wiele napisać. Zwraca uwagę podobieństwo portretowanego filatelisty z autorem obrazu, ale czy słusznie? A dlaczego kot jest zainteresowany znaczkiem? Analizy obrazu pozostawiamy krytykom.

Na fot. 10 portret Kazimierza Wisniaka autora obrazu, który prezentuje swoje dzieło w niegdyś kultowym miejscu Krakowa, nieistniejącej już kawiarni „Bunkier” przy Plantach.

Na zakończenie dzieło malarskie potwierdzające zainteresowanie młodych kolekcjonerstwem. Na fot. 11 reprodukcja obrazu olejnego zatytułowanego „Kolekcjonerki”.

Autorem obrazu olejnego jest Vladimir Nikolin artysta urodzony na Krymie w 1965 roku. Malarstwa uczył się na Krymie i we Lwowie w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych, którą ukończył z wyróżnieniem. Od połowy lat dziewięćdziesiątych mieszka i pracuje w Polsce.

Na kolejnej fotografii (fot. 12) moment odsłonięcia obrazu z autorem i portretowanymi kolekcjonerskami.

W następnej części zaprezentujemy dzieła nieco innego rodzaju chociaż związane z tematem filatelistycznym.

Jerzy Duda

Administrator Piotr