Wielkanocne świętowanie na polskich znaczkach pocztowych (cz. 2)
- Szczegóły
- Opublikowano: piątek, 03, kwiecień 2015 08:45
Wielkanoc roku 2002 była wyjątkowo wczesna bowiem przypadała 31 marca (Niedziela) i 1 kwietnia (Poniedziałek). Jak wynika z moich zapisków, pogoda w dni świąteczne była znakomita, świeciło słońce i było ciepło. Aura poprawiała nastroje ludzi, nastrajała świątecznie i optymistycznie. W dniu 8 marca (tradycyjne Święto Kobiet), Poczta Polska wprowadziła do obiegu dwa znaczki w serii „Wielkanoc” (fot. 8). Znaczki wyróżniają się formatem, w układzie pionowym mają wymiary 32 x 52 mm oraz żywymi kolorami na jakie zasługują prezentowane tematy. A tematami są: fragment wielkanocnej palmy oraz stadko żółciutkich kurczaków. Palma, która nigdy nie traci liści od starożytności była symbolem chwały, zwycięstwa i nieśmiertelności. Chodzi tutaj o jedną z gatunków palm, może nawet o palmę daktylową. Projektant znaczków, art. plastyk Andrzej Gosik zaprezentował natomiast fragment palmy jaką znamy w Polsce, wykonanej tradycyjnie w zależności od regionu kraju, albo z pnia ściętego drzewka albo pęku witek wierzbowych lub wiklinowych ozdobionych kwiatami, ziołami itp. Kurczaki pokazane są naturalistycznie i sprawiają miłe wrażenie dla oka.
fot.8
Rok później, w 2003 roku, Wielkanoc wypadała z kolei późno bo w dniach 20 – 21 kwietnia. Znaczki z serii „Wielkanoc” Poczta Polska wprowadziła do obiegu pocztowego już 28 marca (fot. 9). Projektantka znaczków Małgorzata Osa wykorzystała ludowe rzeźby w tym Chrystusa Frasobliwego oraz Chrystusa Zmartwychwstałego jako tematy obu znaczków.
fot.9
Rok 2004 zapisał się w dziejach Polski wyjątkowo. Od 1 maja tamtego roku Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej wraz z 9 innymi krajami Europy. Święta Wielkanocne były w dniach 11 i 12 kwietnia, a więc były obchodzone jeszcze przed akcesją. Poczta Polska wprowadziła do obiegu pocztowego dwa znaczki małego formatu w dniu 12 marca 2004 roku (fot. 10). Tematem znaczków, projektowanych przez T. Bogusławskiego, są wielkanocne baranki udekorowane baziami. Jeden robi wrażenie baranka z foremki wypiekanego z ciasta, a drugi robi wrażenie wykonanego z cukru lub gipsu. Na obu znaczkach jest również napis „Wielkanoc”.
fot.10
Kolejne święta Wielkiej Nocy przypadały w dniach 27 i 28 kwietnia 2005 roku, ale Poczta Polska już 1 marca wprowadziła do obiegu dwa znaczki małego formatu na których znalazły się symboliczne dla tych świąt widoki zająca i kurczaka. Są one wkomponowane w formy graficzne przypominające kwiaty na łące (fot. 11). Projektantką znaczków jest A. Bobczyńska.
fot.11
W roku 2006 roku Poczta Polska emitowała z okazji Świat Wielkanocnych dwa znaczki małego formatu, bez napisu „Wielkanoc” przedstawiające kobiety w strojach ludowych z palmami oraz scenę śmigusa – dyngusa (fot. 12). Projektant znaczków A. Sancewicz miał zapewne dobry pomysł z doborem tematów ale w tak małym formacie jakie mają znaczki uzyskano mizerny efekt. Widać to szczególnie na znaczku przedstawiającym widoki dwóch młodzieńców oblewających wodą pannę. Na dodatek zrezygnowano z napisu „Wielkanoc” na znaczkach, co nie pomaga w ich percepcji.
fot.12
W kolejnym roku Poczta Polska zdecydowała się zwiększyć format znaczków wydanych z okazji Świąt Wielkanocnych oraz pozostawić napis „Wielkanoc”. W dniu 8 marca 2007 roku wprowadzono do obiegu dwa znaczki o tematyce związanej ze świętami Na znaczkach znajdują się reprodukcje fotografii baranka i kurczaka, które to zwierzątka są wykonane ze słomy i drewna zapewne przez artystów ludowych. Jak przypuszczam wyroby te sprzedawane były na ludowych kiermaszach i w sklepach „Cepelii” (fot. 13).
fot.13
Rok 2008 był dwunastym rokiem kontynuowania serii znaczków pt. Wielkanoc emitowanych przez Pocztę Polską przed świętem Wielkiej Nocy. W dniu 29 lutego wprowadzono do obiegu pocztowego dwa znaczki projektowane przez znaną projektantkę znaczków Marzannę Dąbrowską (fot. 14). Znaczki są większego formatu (31 x 43 mmm) w układzie pionowym. Przedstawiają kompozycję składającą się z pisanek ułożonych na papierowej wycinance jak na talerzu.
fot.14
W roku 2009 Poczta Polska wydała przed Wielkanocą dwa znaczki małego formatu (31,25 x 25,5 mm) z reprodukcjami obrazów Szymona Czechowicza, malarza barokowego, autora obrazów religijnych urodzonego w 1689 roku w Krakowie (zmarł w Warszawie w 1775 roku). Na znaczkach reprodukowane są dwa obrazy, jeden pod tytułem Złożenie do grobu, a drugi Chrystus zmartwychwstały (fot. 15). Trudno znaleźć odpowiedź na pytanie dlaczego obrazy reprodukowane są na znaczkach o tak małym formacie skoro wcześniej był stosowany większy format. Przy większym formacie znaczków można było uzyskać zdecydowanie lepszy efekt odbioru przez kolekcjonera reprodukowanych dzieł.
fot.15
W roku 2010, na którym kończę przypominanie młodym i nieco starszym kolekcjonerom wydań znaczków Poczty Polskiej o tematyce związanej z Wielkanocą, powrócono do prezentowania na emitowanych znaczkach symbolicznych elementów kojarzących się ze świętami Wielkiej Nocy. Są nimi: wielkanocny baranek z chorągiewką i zaznaczonym na niej krzyżem oraz koszyk pełen jajek. Wszystko pokazane na zielonej, wiosennej trawie i z napisem Wielkanoc (fot. 16).
fot.16
W kolejnych emisjach znaczków Poczty Polskiej wydawanych przed świętami Wielkiej Nocy, głównymi tematami znaczków stają się są tradycyjne symbole tych świąt czyli jajko, zając, kurczak. Dyskusyjne jest czy te tradycyjne, ludowe symbole w pełni oddają sens i znaczenie najstarszego i najważniejszego święta chrześcijan obchodzonego przez wiele Kościołów ale to pozostaje w gestii właściwych organów współuczestniczących w tworzeniu polityki emisyjnej Poczty Polskiej.
Jest również druga sprawa, a mianowicie wykorzystanie „znaczków wielkanocnych” do frankowania świątecznej korespondencji szczególnie do frankowania okolicznościowych, ilustrowanych kart o tematyce związanej ze świętami wielkanocnymi służących do przesyłania świątecznych życzeń. O takiej kolekcji warto pomyśleć.
Jerzy Duda