Jeszcze o Mikołaju Koperniku na znaczku pocztowym z akcentem krakowskim.
Część 2.
Po pierwszych niepowodzeniach w poszukiwaniu walorów ofrankowanych znaczkiem rytowanym przez Czesława Słanie, Fi.765 z widokiem pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie oraz znaczków stemplowanych o czytelnych datownikach, nadszedł czas na nieco większą dawkę optymizmu. Udało się nam pozyskać kilkanaście walorów w tym całości pocztowych i innych oraz sporo znaczków stemplowanych z których wybraliśmy kilkadziesiąt użytecznych do naszych celów. Na początek naszej prezentacji wybraliśmy dwa ciekawe, według nas, walory. Pokazujemy je na fot. 1 i 2
Fot.1 Karta maksimum z wykorzystaniem widokówki wydanej przez Biuro Wydawnicze
Ruch w 1965 roku z widokiem pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie według
fotografii artysty fotografika Tadeusza Bilińskiego. Karta bez obiegu pocztowego ze
znaczkiem Fi765 skasowanym datownikiem Urzędu Pocztowego Warszawa 15.
Fot. 2 a,b Widokówka z obiegu pocztowego ofrankowana znaczkiem Fi.765 i wysłana
z Urzędu Pocztowego Kraków 2, dnia 18.4.1957 do Krosna nad Wisłokiem (a).
Widokówka (b) zaprojektowana przez grafika i malarza Jerzego Napieracza (1929-
2018) długoletniego Głównego Plastyka Miasta Krakowa, z widokiem budynku
Uniwersytetu Jagiellońskiego (Collegium Novum) wydana przez
Spółdzielnie Przemysłu Artystycznego CPLiA, Oddział Poligraficzny
w Krakowie w 1957 roku. Na widokówce artysta przedstawił pomnik Mikołaja
Kopernika przeniesiony z dziedzińca Collegium Maius na Planty obok budynku
Uniwersytetu. A zatem walor zawiera widoki dwóch pomników astronoma, co
można uznać za ciekawostkę.
Na kolejnych fotografiach pokazujemy całości pocztowe z użyciem znaczka Fi.765
w różnych, także ciekawych zestawach frankatur mieszanych i wielokrotnych, w tym pochodzące głównie z obrotu zagranicznego. Na fot. 3 całość pocztowa z obrotu krajowego. a na fot. 4 –11 z obrotu zagranicznego.
Fot. 3. Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, krajowej wysłanej z Urzędy
Pocztowego Szczecin 2 w dniu 1.4.1957 do Krakowa. Przesyłka jest ofrankowana
dwoma znaczkami Fi.765 i 764 o łącznej wartości 60 groszy zgodnie z taryfą.
Fot.4 a,b Koperta firmowa standardowych wymiarów, przesyłki listowej, zagranicznej,
poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem,
przesłanej drogą powietrzną z Urzędu Pocztowego Poznań 1 w dniu 15.6 1955
roku do b. NRD. przesyłka jest ofrankowana pięcioma znaczkami serii „Pomniki
Warszawy” w tym Fi.761, 762, a na odwrocie koperty Fi.763,764 i 765 o łącznej
wartości 90 groszy. Przesyłka dotarła do adresata w dniu 21.6.1955 roku o czym
świadczy odbitka datownika odbiorczego na odwrocie koperty.
Fot.5 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, zagranicznej, przesłanej drogą
powietrzną z Urzędu Pocztowego Łódź 26, w dniu 2.7.1957 do b. RFN. Przesyłka jest
ofrankowana parka pozioma znaczków Fi.718 i jednym znaczkiem Fi.765 o łącznej
wartości 3,40 zł zgodnie z taryfą. Na uwagę zasługuje to, że przesyłka jest
ofrankowana znaczkami sztychowanymi przez Czesława Słanie.
Fot. 6 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, zagranicznej przesłanej drogą
powietrzna z Urzędu Pocztowego Chełmno w dniu 24.3.1957 roku do USA. Przesyłka
jest ofrankowana czterema znaczkami w tym parką poziomą znaczka Fi.718 oraz
Fi.765 i 827 o łącznej wartości 4,00 zł. Przesyłka wyjątkowa bowiem jest
ofrankowana znaczkami sztychowanymi przez Czesława Słanie.
Fot. 7 Koperta standardowych wymiarów firmowa przesyłki listowej, zagranicznej wysłanej
z Urzędu Pocztowego Warszawa 22 w dniu 16.3.1957 roku do b. RFN. Przesyłka jest
ofrankowana siedmioma znaczkami w tym dwoma poziomymi paskami znaczków
Fi.762 i 715 oraz Fi.765 o łącznej wartości 2,50 zł zgodnie z taryfą.
Fot. 8 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej
wysłanej z Urzędu Pocztowego w Ostrożnicy dnia 4.6. 1958 roku do b. NRD.
Przesyłką jest ofrankowana parką poziomą znaczka Fi.765 oraz Fi.718 i 817
o łącznej wartości 2,50 zł zgodnie z taryfą.
Kolejne trzy przykłady całości pocztowych świadczą o kolekcjonerskich zainteresowaniach zarówno wysyłającego jak i odbiorcy przesyłek. Świadczą o tym m. in. ofrankowanie przesyłek wieloma znaczkami z różnych wydań, znaczkami o różnych nominałach z tego samego wydania, kilkoma znaczkami o tym samym wzorze, nominale i barwie, a także staranność w zagospodarowaniu powierzchni kopert. Można przypuszczać, że ofrankowanie przesyłki składa się ze znaczków znajdujących się w zbiorze wysyłającego, a nie zakupionych w Urzędzie Pocztowym podczas frankowania przesyłki.
Fot. 9 Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej
wysłanej z Urzędu Pocztowego Warszawa 2 (?) w dniu 12.5.1958 roku do Węgier.
Przesyłka jest ofrankowana dziewięcioma znaczkami z czterech różnych wydań
w tym „Pomniki Warszawy”, „Statki polskie”, „Budowle historyczne”, „Zabytkowe
ratusze”. Do ofrankowania przesyłki wykorzystano: po 2 znaczki Fi. 765 oraz 816
oraz po jednym Fi.761, 903, 715, 815, 817. Łączna frankatura wynosi 2,50 zł
zgodnie z taryfą. Przesyłka dotarła do adresata 17.5/1958 roku o czym świadczy
odbitka datownika odbiorczego.
Fot.10 a, b Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, zagranicznej,
poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem,
wysłanej z Urzędu Pocztowego Poznań, 5 w dniu 8.3.1958 roku do b. RFN.
Przesyłka jest ofrankowana trzynastoma znaczkami w tym 9 naklejonych na
awersie koperty, cztery na rewersie, które pochodzą z siedmiu wydań:
„Pomniki Warszawy”, „Statki polskie”,„Budowle zabytkowe”, „Zwierzęta
chronione”, „Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka
Wieniawskiego”, „Wydanie na przesyłki lotnicze”, „100 rocznica urodzin Józefa
Conrada- Korzeniowskiego”. Do ofrankowania przesyłki wykorzystano
następujące znaczki: Fi.761, 762, 765, 715, trzy znaczki Fi.817,po jednym
Fi.890, 889, 745 o łącznej wartości 8,85 zł. Przesyłka dotarła do adresata
16.3.1958 roku o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego.
Fot.11 a, b Koperta standardowych wymiarów przesyłki listowej, prywatnej, filatelistycznej,
zagranicznej, poleconej z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym
numerem przesłanej drogą powietrzna z Urzędu Pocztowego Kraków 16 w dniu
24.6.1960 roku do b. RFN. Przesyłka filatelistyczna znanego krakowskiego
filatelisty, odnotowana przez odpowiednią komisję Oddziału Krakowskiego
PZF z potwierdzeniem zezwolenia, w formie odbitki pieczęci. Do ofrankowania
przesyłki wykorzystano czternaście znaczków z następujących wydań: „X lecie
PRL”, „Kwiaty chronione”, „Pomniki Warszawy”, „Zabytkowe ratusze”,
„V Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie”, „Dzień floty
handlowej”, „ 160 rocznica Powstania Kościuszkowskiego”, Święto 1 Maja”,
„Rozbudowa stoczni gdańskiej”. Z dziewięciu wydań wykorzystano znaczki:
parkę pionową Fi.751, parkę poziomą Fi.876 oraz znaczki Fi.740, 767, 765, 830,
901, 737, 738, 659, 669, 637 o łącznej wartości 6,70 zł.
Całości pocztowe pokazane na fot. 9-11 i inne tego samego rodzaju, posiadają, poza wartością kolekcjonerską i emocjonalną, duże znaczenie historyczne dla poczty i mogą być użyteczne do wyznaczania okresu obiegu pocztowego czyli czasu pomiędzy pierwszym i ostatnim dniem użycia danego znaczka.
Poza walorami o których było wcześniej dysponujemy zestawem znaczków stemplowanych zdjętych z przesyłek listowych nadawanych w różnych Urzędach Pocztowych na terenie kraju. Na fot. 12 prezentujemy zestaw wybranych znaczków z czytelnymi odbitkami datowników.
Fot. 12 Zestaw 24 znaczków Fi.765 stemplowanych z czytelnymi datownikami.
Zwracamy uwagę na czteroznaczkowy pasek poziomy Fi.765 zdjęty z przesyłki
nadanej w Urzędzie Pocztowym Janów k. Sokółki w dniu 8 (?).9. 1957 roku.
Pozostałe znaczki pochodzą z przesyłek nadawanych w Urzędach Pocztowych miast
powyżej 100 tyś. Mieszkańców m. in. w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Łodzi,
Poznaniu Bytomiu, Gdyni, Rybniku.
Na zakończenie pokażemy interesujący walor ze znakiem opłaty na którym przedstawiono pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie adresowany do wybitnego polskiego filatelisty (fot.13).
Fot.13 Karta pocztowa Cp.138 ofrankowana dodatkowo znaczkiem na przesyłki lotnicze
Fi.592 wysłana z Urzędu Pocztowego Bielsko – Biała 2, drogą powietrzną , w dniu
22.7.1957 roku do Anglii. Ofrankowanie w wysokości 1,80 zł było zgodne z taryfą.
Adresatem przesyłki był Mirosław Artur Bojanowicz, wybitny polski filatelista, który
po II wojnie światowej osiadł w Anglii. Prowadził studia i badania nad pierwszym
polskim znaczkiem, a wyniki twórczej pracy ukazały się w języku angielskim w 1979
roku w Anglii. Z okazji Światowej Wystawy Filatelistycznej „Poznań 93” dzieło
zostało przetłumaczone na język polski i pod tytułem „Królestwo Polskie. Polska nr 1
na tle historii poczty” zostało wydane nakładem Dyrekcji Okręgu Poczty w Poznaniu
oraz Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu
Ofrankowanie całości pocztowej jest autorstwa Czesława Słani, a
korespondencja dotyczy oferty wymiany znaczków.
Na tym zamykamy cykl Krakowskie Copernicana. W przypadku uzyskania ciekawych wiadomości od Członków Klubu, także od zainteresowanych tematem Internautów oraz pozyskania nowych interesujących walorów do sprawy jeszcze wrócimy.
Jerzy Duda
Administrator Piotr