Krakowskie Copernicana (6).
W 1971 roku w Krakowie odbyły się dwie interesujące imprezy filatelistyczne. Pierwszą zorganizował Ogólnopolski Klub Zainteresowań „Esperanto”, drugą Okręg Krakowski Polskiego Związku Filatelistów z okazji XX – lecia Koła PZF nr 1 im. Stanisława Miksteina w Krakowie. Obie imprezy wpisywały się w obchody 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika przewidziane do zorganizowania w 1973 roku. Jubileusz zainaugurowano w 1968 roku powołaniem w Polsce Komitetu Obchodów 500 rocznicy Urodzin Mikołaja Kopernika który reprezentował Polskę wobec instytucji zagranicznych i który był upoważniony do przekazywania m. in. materiałów rocznicowych. Obchody miały mieć charakter światowy dzięki przyjętej w 1971 roku przez UNESCO rezolucji o udziale tej organizacji w obchodach oraz zaleceniu przez Sesje Zgromadzenia Generalnego w 1972 roku obchodzenie tej rocznicy przez wszystkie państwa członkowskie ONZ.
W połowie roku 1971 pierwszą imprezę zorganizował, utworzony w 1970 roku przy Zarządzie Okręgu PZF w Krakowie, Klub Zainteresowań „Esperanto”. Był to I Ogólnopolski Zjazd Członku Klubu połączony z sympozjum dla uczczenia 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W czasie zjazdu stosowany był okolicznościowy stempel (fot.1).
Fot. 1 Jest to stempel o długości 50 mm napisem „1473 – 1973- Jubileo de Nicolao
Kopernik”a w dolnej części „Zjazd Klubu PZF „Esperanto”. Kraków 1, 13.06.1971
(w kat. Myśl. Nr 71 129). Rysunek stempla przedstawia fragment dziedzińca
Collegium Maius -, bez pomnika Mikołaja Kopernika. Co do treści stempla nie może
być wątpliwości bowiem rysunek jest podpisany. Stempel był jednodniowe stosowany
tylko w dniu 13 VI 1971 roku.
Podczas obrad zjazdu dostępna była także ilustrowana koperta z wizerunkiem
Mikołaja Kopernika i stosownymi napisami (fot.2).
Do ciekawszych walorów trzeba zaliczyć także kartkę pocztową z opłaconą odpowiedzią z 1958 roku ( Cp.144a) z nadrukowanym znakiem opłaty na którym jest widok pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie, skasowanym wspomnianym stemplem (71 129) (fot. 3).
W 1971 roku kolekcjonerzy zrzeszeni w Kole PZF nr 1 im. Stanisława Miksteina obchodzili w Krakowie dwie rocznice: 15. rocznicę śmierci patrona oraz 20. rocznicę utworzenia Koła. Piętnastą rocznicę śmierci uczczono w dniu 29.09. okolicznościową wieczornicą Natomiast z okazji 20. rocznicy utworzenia Koła zorganizowano wystawę znaków pocztowych „Kraków 71”. Wernisaż odbył się 28.11.1971 roku w Muzeum Historycznym m. Krakowa. Wystawie towarzyszył efektowny katalog z artykułami m. in. o życiu i działalności prof. Stanisława Miksteina, o historii Koła nr 1, klubie zainteresowań „Cracoviana”. Podczas wystawy stosowany był okolicznościowy stempel oraz dostępne były ilustrowane koperty. Włączenie się do obchodów rocznicy kopernikańskiej zaowocowało przygotowaniem stempla, którego treść nawiązywała do pomnika Mikołaja Kopernika znajdującego się przed 1953 rokiem na dziedzińcu Collegium Maius (fot. 4)
Fot.4 Jest to stempel o średnicy 40 mm z rysunkiem fragmentu dziedzińca Collegium
Maius i pomnika Mikołaja Kopernika jako studenta w Krakowie. Rysunek ze stempla
jest przypomnieniem sytuacji sprzed 1953 roku, kiedy pomnik stał na dziedzińcu.
Stempel o numerze wg kat. Myśl. 71 361 był stosowany w Urzędzie Pocztowym
Kraków 1 i odbijany w dniach 7, 13, 14, 20, 21, 27 i 28 XI 1971 i na te dni były
przygotowywane odrębne stemple o identycznym rysunku.
Na kolejnych trzech fotografiach 5,6,7 prezentujemy wybrane walory z użyciem wspomnianego stempla na ilustrowanych kopertach i na kartce pocztowej wydanej przez Pocztę Polską w 1971 roku (Cp. 302).
Fot.5 Ilustrowana koperta z wystawy „Kraków 71” z obiegu pocztowego przesyłki listowej,
miejscowej poleconej, z erką w postaci naklejki,wysłanej z Urzędu Pocztowego
Kraków 1 w pierwszym dniu stosowania datownika 7.11.1971 rok. Przesyłka
ofrankowana dwoma znaczkami Fi. 1941.
Fot. 6 Ilustrowana koperta z widokiem pomnika Mikołaja Kopernika, z cytatem Józefa
Hurwica i stosowną informacją o jubileuszu astronoma obchodzonym w 1973
roku. Walor pamiątkowy z wystawy „Kraków 71”.
Fot.7 Kartka pocztowa (całostka z nadrukowanym znaczkiem Cp.302) z ilustracja
przedstawiającą polska mapę nieba z XVI wieku, która posłużyła do odbicia
datownika wg kat. Myśl. 71 363.
Inne ciekawe copernicana z Krakowa pokażemy w następnym odcinku naszej serii.
Jerzy Duda
Administrator Piotr