Artykuły
Pocztowe wykorzystanie pierwszych znaczków polskich z widokiem Wawelu, wydanych przez Pocztę Polską w latach 1925 i 1926 (Fi.210 i 214). Część 35
- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
- Opublikowano: czwartek, 04, styczeń 2024 09:09
- MAREK
- Odsłony: 1963
Pocztowe wykorzystanie pierwszych znaczków polskich
z widokiem Wawelu, wydanych przez Pocztę Polską w latach 1925 i 1926
(Fi.210 i 214).
Część 35
Znaczek z widokiem Wawelu o nominale 15 groszy (Fi.210) i w różnych odcieniach czerwieni, Poczta Polska wprowadziła do obiegu 5.5.1925 roku z ważnością do maja 1933 roku. Znaczek jako jeden z serii „różne rysunki” wykonany w technice typografii, był zamawiany jedenastokrotnie od 1925 do 31.10.1928 roku i drukowany każdorazowo w nakładzie powyżej 10 milionów sztuk ( w skrajnym przypadku w nakładzie 40 milionów sztuk). Łączny nakład znaczka wyniósł ponad 267 milionów sztuk. Był jednym z najbardziej popularnych znaczków w użyciu pocztowym w latach 1925-1926 zarówno w obrocie krajowym jak i w obrocie zagranicznym. Jego nominał odpowiadał- w różnych okresach jego ważności- taryfie za list w obrocie krajowym do 20 gramów oraz cięższym jako wielokrotność znaczka (30 groszy) także w obrocie zagranicznym (30 groszy) i przy poleceniu (30 groszy) oraz „pospiesznym doręczeniu” (60 groszy). Od 1927 do 1931 roku nominał znaczka odpowiadał taryfie za przesłanie kartki pocztowej zamiejscowej.
W praktyce nakład znaczka, chociaż wysoki, mógł się wyczerpywać dosyć szybko bowiem dużo przesyłek, jak wynika z naszych obserwacji, było frankowanych wielokrotnością znaczka (na przesyłkach listowych w obrocie krajowym naklejano przede wszystkim parki znaczków, a na przesyłkach w obrocie zagranicznym 7-10, a nawet więcej).
Na fotografiach 1- 14 prezentujemy kolejne przykłady pocztowego wykorzystania znaczka Fi.210, uzupełniając przykłady pokazane w poprzednich odcinkach.
Fot. 1 Dwie kartki pocztowe „widokowe” z obiegu krajowego (a) i obiegu zagranicznego (b)
Kartka (a) wysłana z Urzędu Pocztowego Szczebrzeszyn w dniu 30 XII 1928 roku
do Krzeczowa. Ofrankowana zgodnie z taryfą (15 groszy) jednym znaczkiem Fi.210.
Kartka (b) wysłana z Urzędu Pocztowgo Ząbkowice w dniu 23 VII 1929 roku do
Belgii ofrankowana dwoma znaczkami o wartości 30 groszy zgodnie z taryfą.
Fot.2 Pocztówka firmowa „Klasowej Szkoły Powszechnej” z dokumentem na rewersie
przekazania ucznia, wysłana z Urzędu Pocztowego Poćwiardowo(?) w dniu
5 VII 1928 roku ofrankowana jednym znaczkiem o nominale 15 groszy, zgodnie
z taryfą.
Fot. 3 Opaska gazetowa niemieckiego dziennika Deutsche Rundschau ukazującego się od 5
czerwca 1920 roku w Bydgoszczy (Bromberg) dla mniejszości niemieckiej. Gazeta
wysłana z Urzędu Pocztowego Bydgoszcz 20.7.1929 roku do Berlina. Przesyłka jest
ofrankowanie dwoma znaczkami Fi.210 o wartości 30 groszy zgodnie z taryfą.
Fot.4 Zwrotne poświadczenie wypłaty w formie karty pocztowej z Banku Handlowego
w Warszawie. Według informacji na rewersie Poświadczenie po zaopatrzeniu
w znaczek pocztowy odsyła urząd pocztowy do P.K.O wraz z wypłaconym przekazem.
Poświadczenie wysłano z Urzędu Pocztowego Tuchów w dniu 7.1.1928 jako przesyłkę
poleconą opłaconą paskiem czteroznaczkowym Fi.210 o wartości 60 groszy zgodnie
z taryfą.
Fot. 5-8 Przykłady przesyłek listowych, prywatnych w obrocie zagranicznym w kopertach
o różnych wymiarach ofrankowanych dwoma znaczkami albo parkami; poziomą lub
pionową Fi.210, zgodnie z taryfą (a,b,c,d).
a/ koperta o wymiarach 11,5 x 9,0cm przesyłki wysłanej z Urzędu Pocztowego
Wiśniowczyk w dniu 2 III 1928 roku do USA.
b/ Koperta o wymiarach 19,0 x 7,8 cm przesyłki wysłanej z Urzędu Pocztowego
Unisław na Pomorzu w dniu 16 (?) 1926 roku do Niemiec. Ofrankowana parką
poziomą znaczków Fi.210.
c/ Koperta o wymiarach 15,6 x 12,1 cm przesyłki wysłanej z Urzędu Pocztowego
Laskowice na Pomorzu w dniu 24.3.1925 roku do Niemiec. Przesyłka jest
ofrankowana parka pozioma znaczków Fi.210.
d/ Koperta o wymiarach 15,6 x 12,1 cm przesyłki wysłanej z Urzędu Pocztowego
Lipinki na Pomorzu w dniu 10.1.1926 roku do USA. Przesyłka jest ofrankowana
parką pionową znaczków Fi210.
Fot. 6 Koperta o wymiarach 15,6 x 12,5 cm przesyłki prywatnej zagranicznej, poleconej
z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej z Urzędu
Pocztowego Cieszyn w dniu 5.11.1925 roku do Niemiec. Przesyłka dotarła do adresata
7.11.1925 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka z mulifrankaturą
na którą składają się 4 znaczki pierwszej serii wydanej przez Generalną Dyrekcję
P.i T.i Min. P. i T. w walucie złotowej Fi.182,183,184 i 189 oraz 3 znaczki z serii
„Różne rysunki” 208, 209 i 210 o łącznej wartości 60 groszy zgodnie z taryfą.
Fot. 7 Koperta o wymiarach 155 x12,0 cm przesyłki prywatnej, zagranicznej, poleconej
z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem wysłanej z Urzędu
Pocztowego Bydgoszcz 2 w dniu 8 V 1929 roku do Niemiec. Adresat otrzymał
przesyłkę 9.5.1919 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka jest
ofrankowana na rewersie dwoma paskami poziomymi znaczków Fi.210
( pięcioznaczkowym i parką) oraz znaczkiem Fi. 208 o łącznej wartości 1,10 zł.
W zbiorze całości pocztowych dość często napotykamy na korespondencję prywatną wysyłaną do Sądu i do kancelarii adwokackich. Są to przesyłki listowe, polecone, frankowane najczęściej na rewersie koperty ze znaczkami naklejanymi w sposób uniemożliwiający otwarcie klapy koperty. Znaczki frankujące przesyłkę naklejane są na wzór dawnych zalepek listowych stosowanych przy korespondencji urzędowej lub kierowanej od ważnych osób.
Fot.8 Koperta o wymiarach 17,7 x 11,3 cm przesyłki sądowej, krajowej, poleconej
z erką w postaci odbitki pieczątki z odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z Urzędu
Pocztowego Nowy Sącz dnia 27 IV 1927 roku do Muszyny. Przesyłka jest
ofrankowana sześcioma znaczkami w tym dwoma parkami znaczka Fi.210 i parką
znaczka Fi.208 naklejoną na rewersie, o łącznej wartości 70 groszy zgodnie z taryfa
przy przesyłce ważącej powyżej 20 gramów.
Fot. 9 Rewersy dwóch kopert o wymiarach 18, 0 x 12, 6 cm i 19,0 x 12,6 przesyłek
sądowych, krajowych, poleconych adresowanych do: Sądu Pokoju w Sosnowcu
wysłana z Urzędu Pocztowego w Siewierzu w dniu 9 V 1927 oraz do Prezesa Sądu
w Lublinie wysłana z Urzędu Pocztowego w Izbicy w dniu 5 IX 1928. Przesyłki są
ofrankowane m. in. znaczkami Fi.210 naklejonymi na rewersie w formie zalepek.
Fot.10 Rewers koperty przesyłki sądowej, krajowej adresowanej do Sądu Okręgowego
w Lublinie, wysłanej z Urzędu Pocztowego Chełm Lubelski w dniu 11 III 1929 do
Lublina. Przesyłka jest ofrankowana dwoma znaczkami Fi.210 i 209, naklejonymi
na rewersie koperty w formie zalepek, o wartości 25 groszy, zgodnie z taryfą.
Wykorzystano znaczki z marginesami i liczbami rozrachunkowymi. W przypadku
znaczka Fi. 209 znaczek pochodzi z układu I, formy płaskiej, a znaczek Fi.210
z walca układu II.
Fot.11 Rewers koperty o wymiarach 17,0 x 12,0 cm przesyłki sądowej, miejscowej,
Poleconej wysłanej z Urzędu Pocztowego Lublin 1 w dniu 12 VII 1926 roku.
Przesyłka jest ofrankowana trzyznaczkowym paskiem poziomym z marginesem
Fi.210 o wartości 45 groszy oraz znaczkiem Fi.205 za 1 grosz, który stanowił w roku
1926 obowiązkową dopłatę na pomoc dla bezrobotnych.
Fot.12 Koperta o wymiarach 19,0 x 12,5 cm przesyłki sądowej, krajowej, poleconej
wysłanej z Urzędu Pocztowego Parczew w dniu 7 VII 1926 do Białej Podlaskiej. Na
ciekawą frankaturę, i nieczęstą na przesyłkach, składają się znaczek Fi.205
o nominale 1 grosz jako obowiązkowa dopłata na bezrobotnych, znaczka Fi.215 o
najwyższym nominale w serii oraz Fi.210. Łącznie 60 groszy zgodnie z taryfą.
Znaczek Fi.210 był wykorzystywany do frankowania przesyłek firmowych i biznesowych, szczególnie w obrocie zagranicznym. Na zakończenie tej części zaprezentujemy na fot. 13 i 14 dwie charakterystyczne przesyłki, wybrane ze zbioru tego typu przesyłek.
Fot. 13 Koperta firmowa o wymiarach 19,5 x 12,8 cm przesyłki wartościowej zabezpieczonej
pięcioma lakowymi pieczęciami na rewersie, zagranicznej, poleconej z erka w postaci
odbitki pieczątki w kolorze czerwonym i odręcznie wpisanym numerem, wysłanej z
Urzędu Pocztowego Bielsko 1 w dniu 16.11.1927 roku do Szwajcarii. Przesyłka jest
ofrankowana dziesięcioma znaczkami w tym czteroblokiem Fi.210 i dodatkowo
dwoma znaczkami Fi.210 oraz cztereznaczkowym paskiem pionowym znaczka Fi.
209 o łącznej wartości 1, 30 zł zgodnie z taryfą przy przesyłce powyżej 20 gramów.
Fot.14 Koperta firmowa (Grand Hotelu w Łodzi z zalepką) o wymiarach 18,6 x 12,2 cm
przesyłki listowej, zagranicznej, poleconej, z erką w postaci odbitki pieczątki w
kolorze czerwonym i odręcznie wpisanym numerem, ekspresowej z naklejką wysłana
z Urzędu Pocztowego Łódź 1 w dniu 9.6.1926 do Niemiec. Adresat otrzymał przesyłkę
10.6.1926 o czym świadczy odbitka datownika odbiorczego. Przesyłka jest
ofrankowana dziesięcioma znaczkami w tym siedmioma Fi.210 ( trzyznaczkowy pasek
i parką pionową oraz dwa oddzielne znaczki.), a także trzema Fi.209 o łącznej wartości
1,35 zł zgodnie z taryfą.
U progu Nowego Roku 2024 zwracamy się z apelem do Członków Klubu
oraz Internautów zainteresowanych znaczkami z motywem krakowskim o pomoc
w pozyskiwaniu materiału filatelistycznego dotyczącego wspomnianych tematów, jak
i zgłaszania propozycji nowych tematów związanych z Krakowem.
Jerzy Duda
Administrator Piotr