KOPERTY FIRMOWE W BADANIACH

NAD HISTORIĄ KRAKOWSKICH FIRM I ZAKŁADÓW RZEMIEŚLNICZYCH

CZ. 6.

            Zainspirowani przez Kol. Jacka Zająca, który na klubowej stronie internetowej pokazał- z opisem - interesujący walor, kartkę firmową Księgarni Katolickiej dr. Władysława Miłkowskiego w Krakowie z nadrukiem w języku francuskim, zaprezentujemy tym razem koperty firmowe dwóch kolejnych księgarń z Krakowa.

 

Fot. 1 Koperta firmowa o wymiarach 176x 125 mm z nadrukowanym logo firmy oraz

           nazwą, dokładnym adresem nawet z podaniem numeru konta czekowego księgarni

           Leona Frommera. Koperta posiada również nadruk informujący o opłacie uiszczonej

           w gotówce zgodnie z reskryptem M.P.I. T nr P.W/501/67/33. Koperta pochodzi

           z obiegu pocztowego i wysłano ją z Urzędu Pocztowego Kraków 2 dnia 7.V. 1934

           roku na adres prywatny wpisany omyłkowo i poprawiony odręcznie prawdopodobnie

           przez pracownika poczty. Do skasowania opłaty za przesyłkę wykorzystano wirnik

           z napisem „zapisz się na członka L.O.P.P”.

                        Leon Frommer (1853 Kraków – 1943 Skawina) był księgarzem i nakładcą. Po ukończeniu gimnazjum 1873 roku rozpoczął pracę w wypożyczalni L. Gumplowicza w Krakowie. W 1879 zakupił antykwariat książek i nut przy ulicy Szewskiej 7 przeniesiony później na ulicę Floriańską 39. Księgarnia Leona Frommera powstała, jak wydrukowano na kopercie w 1876 roku W 1892 roku uzyskał koncesję na prowadzenie księgarni, która specjalizowała się w podręcznikach uniwersyteckich z dziedziny medycyny później prawa. Działalność nakładową uzyskał w 1881 roku. Specjalizował się w wydawaniu nut, a następnie z dziedziny prawa. Frommer był aktywnym działaczem różnych organizacji księgarskich, a także wydawał w okresie międzywojennym czasopismo „Wiadomości Prawnicze...”. Po wkroczeniu do Krakowa wojsk niemieckich księgarnia została zlikwidowana, a on sam przeniósł się do Skawiny gdzie został rozstrzelany w 1943 roku. (zob.Słownik pracowników książki polskiej PWN Warszawa 1972).

 

Fot. 2 Koperta firmowa o wymiarach 157 x 127 mm z nadrukiem nazwy firmy i jej

         właściciela, numerem telefonu i numerem konta PKO oraz adresem także z nazwą ulicy

        podaną w języku niemieckim (Podwale/Westring) 51. Koperta pochodzi z obiegu

         pocztowego i wysłana została z Urzędu Pocztowego Krakau 2 w dniu 12 I 1943 roku

         do Goszyc k/Kocmyrzowa. Przesyłka ofrankowana jest znaczkiem wydanym przez

         pocztę Generalnej Guberni z wizerunkiem Hitlera.

                        Właścicielem księgarni „Nauka i Sztuka” był Stefan Kamiński (1907 –1974

         Kraków). W 1927 roku przybył do Krakowa rozpoczynając pracę w Księgarni

         Jagiellońskiej, później jako pomocnik księgarza w księgarni Towarzystwa Szkoły

         Ludowej. W 1932 roku stał się wspólnikiem K. Leśniaka właściciela Księgarni

       „Nauka i Sztuka”. Od połowy 1933 roku objął kierownictwo księgarni, a w 1939 roku

         stał się jej właścicielem. W 1933 roku podjął działalność wydawniczą. Podczas wojny

         przy księgarni otworzył wypożyczalnię książek. Prowadził także działalność

         konspiracyjną. Był wybitnym księgarzem, antykwariuszem, nakładcą, bibliofilem i

       działaczem organizacji związanych z księgarstwem wielokrotnie nagradzanym i

       honorowanym (zob.Słownik pracowników książki polskiej, suplement PWN 1986).

                        Na kopercie zasługują na uwagę nazwisko adresata oraz miejsce jego

       pobytu podczas okupacji. Jest to jednak opowieść na dłuższy artykuł.

 

Jerzy Duda

Administrator Piotr